ƏSL MƏTBUATA AİDİYYATI OLMAYAN BAYRAM


Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev milli mətbuatın 135 illik yubileyini qeyd etmək qərarına gəlib.

Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev milli mətbuatın 135 illik yubileyini qeyd etmək qərarına gəlib. O, müvafiq sərəncam imzalayıb və bu tarixi təntənəli şəkildə qeyd etmək tapşırığı verib. Prezidentin sərəncamı mütərəqqi mətbuat ənənələrinə sadiqlik nümayiş etdirmək, dövlətin KİV-ə qayğısını göstərmək və jurnalistlərin diqqət və qayğıya görə "Yeni Azərbaycan" Partiyasına və hökumətə təşəkkürünü eşitmək istəyinə söykənir. Lakin, çətin ki, ötən əsrin inkişaf etmiş saf Azərbaycan mətbuatı ilə 21-ci əsrin müasir iradəsiz və mənəvi cəhətdən qüsurlu mətbuat arasında heç cür paralel aparmaq olmaz. Prezident istəyir ki, Azərbaycan jurnalistikası plüralist, məsuliyyətli və peşəkar olsun. Amma mətbuat azad olmadığı üçün, - ilk növbədə iqtisadi cəhətdən, - bu keyfiyyətlərə də malik ola bilməz. Mətbuatın iqtisadi və deməli siyasi müstəqilliyinin əsas mənbəyi sağlam reklam bazarının mövcudluğudur, bizdə isə bu, sadəcə olaraq, yoxdur. Qəzetlərin reklam bazarının illik dövriyyəsi cəmi 3 mln. manat təşkil edir. Bütün dərc olunan qəzetlərin aylıq tirajı 1,7 mln. nüsxə və ya adambaşına ayda 0,2 qəzet təşkil edir. İki müxalifət qəzeti ("Yeni Müsavat" və "Azadlıq") istisna olmaqla, bütün qeyri-dövlət qəzetlərinin tirajı heç min nüsxəyə də çatmır. Qəzetlərin əksəriyyəti gündə orta hesabla onlarla nüsxədə satılır. Şəhər hakimiyyəti gah 4 min, gah 6 min çap nəşri olduğunu bildirir. Amma mətbuat yayımı firmalarının məlumatlarına əsasən, real olaraq 150 adda qəzet satılır, onların 30-u aylıq qəzetlərdir. Onları çətin ki, qəzet adlandırmaq olar. Belə bir sual yaranır: "müstəqil Azərbaycan mətbuatı və sürətlə inkişaf edən İnternet-resurslar" nə sayəsində mövcuddur? Cavab sadədir, çünki Nəcəf Nəcəfov Fondunun həyata keçirdiyi araşdırma nəticəsində əldə edilmiş məlumatlara əsaslanır. Bu nəticələrə əsasən, Azərbaycanda qəzetlərin demək olar ki, 99,9%-i qeyri-qanuni, ə

null

sasən hökumət və ya hökumətyönlü mənbələrdən maliyyələşir. Redaktorlar pulu iki kanala alırlar: zərflərdə və reklam vasitəsilər. Bu zaman qəzetin məşhurluğu və ya ona olan tələbat, yaxud onun nüfuzu heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Məsələn, yalnız Azərbaycanda gündə 50 nüsxədə satılan qəzet ildə 250 min manatlıq reklam ala bilər! Təsadüfi deyil ki, prezidentin sərəncam imzaladığı ərəfədə polis küçələri qəzet satıcılarından təmizləmək əməliyyatına başlayıb. Bu aksiya Azərbaycanda mətbuat yayımı şəbəkələrinin ləğvi üzrə uzunmüddətli dövlət kampaniyasının davamı oldu. Bu təmizləmə başlamazdan əvvəl bütün ölkədə mətbuat yayımı məntəqələrinin sayı 600-dən çox idi. Bu rəqəm qəzet köşklərini, stendləri, küçə satıcılarını əhatə edir. Kənd oxucularına xüsusilə güclü zərbə vurulub. Regionlarda yayım şəbəkəsi demək olar ki, tamamilə məhv edilib və Abşeron yarımadasının hüdudlarından kənarda gündə pərakəndə olaraq cəmi 600 qəzet satılır! Jurnalistlərə qarşı məhkəmə cərimələri, həbslər də müasir Azərbaycanın azad mətbuata özünəməxsus sadiqliyidir. Məhkəmə və həbsxana divarları arxasında jurnalistlərə jurnalistikanın əsasları və peşə etikası "öyrədilməsi" dövlətin KİV üzrə dövlət siyasətinin üçüncü istiqamətidir. Əksər jurnalistlər hakimiyyətin bu dərslərini o qədər yaxşı mənimsəyiblər ki, mətbuatın əsas təyinatını - hakimiyyətə ictimai nəzarəti tamamilə unudublar. Jurnalist təşkilatları koalisiyası, daha sonra isə Mətbuat Şurası tərəfindən keçirilən monitorinq göstərib ki, Azərbaycan jurnalistikası plüralizm, obyektivlik, qərəzsizlik və s. kimi anlayışları unutmağa başlayıb. Mətbuataqarşı bu siyasətin müəllifləri və onlar tərəfindən yaradılmış yeni mətbuat həqiqətən bayramı qeyd edəcək. Çünki bu, milli mətbuatın idealları üzərində çalınan zəfərdir.

null

Rəy yaz

Söz istəyirəm

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

Xəbər lenti