Ilham Əliyev hökuməti yeni ilə yanacağın qiymətinin artırılması ilə başladı.

2021-ci ilin birinci iş günündə hökumətin birinci işi ölkədə əhalinin geniş istifadə etdiyi Aİ-92 benzininin və dizel yanacağının qiymətini artırmaq oldu. Tarif Şurası SOCAR-ın müraciəti üzrə Aİ-92 benzinin pərakəndə satış qiymətini 11,1 faiz artıraraq 1 manata çatdırıb. Ölkədə, xüsusi ilə kənd təsərrüfatında geniş istifadə edilən dizel yanacağı isə bundan 3 dəfə artıq, 33,3 faiz atırılaraq 80 qəpiyə çatdırılıb. Bu artımdan sonra ölkəmizdə Aİ-92 benzinin qiyməti təxminən 60 sentə, dizel yanacağının qiyməti isə 47 sentə yüksəldi. Yeri gəlmişkən SOCAR bir müddət əvvəl 7 qəpikdən 20 qəpiyə qaldırdığı qaz qiymətlərini də yenidən artırmağa cəhd göstərib. Lakin Tarif Şurası hələ gözləmə mövqeyi tutub.

Büdcə daxil olmalarının dairəsi məhdudlaşandan sonra açıq-aydın hökumət sosial-iqtisadi böhranı xalqın cibi - cərimələrin və qiymətlərin artımı hesabına "yola" vermək istəyir. Dağıdıcı pandemiya fəlakəti qarşısında əhaliyə, orta və xırda biznesə yardım göstərmək, sosial dəstək proqramları həyata keçirmək əvəzinə iqtisadi həyatın dayandığı, işsizliyin geniş vüsət aldığı, bioloji böhranın tüğyan etdiyi bir şəraitdə yanacağın qiymətinin artmasının soyğunculuqdan başqa adı yoxdur.

Və bütün bu artımlar son illər dünyada neft qiymətlərinin 2-3 dəfə aşağı düşdüyü bir vaxtda baş verir. Belə məlum olur ki, Azərbaycan hakimiyyəti dünyada neftin qiymətinin aşağı düşməsinin qisasını öz əhalisindən alır. Ən qəribəsi bilirsiniz nədir? Ən qəribəsi odur ki, neft ölkəsi olmayan Ermənistanda son bir ay ərzində Aİ-92 benzinin və digər neft yanacağının qiyməti 9 faiz aşağı düşüb(pərakəndə satış 70 sent), neft ölkəsi olan Azərbaycanda isə Aİ-92 benzini 11,1 faiz, dizeı yanacağı isə 33,3 faiz bahalaşıb. Bu qiymət qonşu neft istehsalçısı olan ölkələrdəki (Türkmənistan, Qazaxıstan, Rusiya, İran) pərakəndə satış qiymətləri ilə müqayisədə xeyli bahadır. Tarif Şurasının qiymət artımını qeyri-neft istehsalçısı olan ölkələrlə müqayisə etməsi isə sadəcə manipulyasiya cəhdidir. Şübhəsiz ki, yanacağın qiymətini qaldıran İlham Əliyevdir, Tarif Şurası onun razılığı olmadan qiymət qaldıra bilməz.

Həyat səviyyəsinin kifayət qədər yüksək olduğu neft istehsalçısı olan Ərəb ölkələrində bizim Aİ-92 benzininə bərabər tutulan Aİ-95 benzinin litri 48 sentdir, Rusiyada bir litr AI-92 benizinin qiymti 42 rubl – yəni 56 sent, Aİ-95 benzini isə 1 qəpik ucuzlaşaraq 45 rubl - yəni 60 sentə düşüb, Amerika Birləşmiş Şatalarında isə 68 sentdir. Amma nəzərə alınmalıdır ki, geniş istifadə edilən benzinin bir letrinin 68 sent olduğu ABŞ-da orta əmək haqqı Azərbaycandan 15-20 dəfə yüksəkdir.

Yanacağın qiyməti yaşayışın qiymətinə birbaşa təsir göstərən amildir. Deməli müvafiq qaydada yaşayış şərtlərində də qiymətin yüksəlməsi qaçılmaz olacaq. Nəqliyat daşımaları, sərnişinlərin gediş haqları (xüsusi ilə taxi xidmətində), bazarda malların qiymətləri şübhəsiz ki, buna uyğun tənzimlənəcək. Dizelin qiymətin 33,3 faiz qaldırmaq isə onsuz da yaxşı vəziyyətdə olmayan kənd təsərrüfatının belini qırmaq, kəndlini çörəkdən və dolanışıqdan məhrum etmək deməkdir.