Ekspert: �Müqavilə ilə çalışanlar daha çox vergi ödəyəcəklər�

Bakı/20.12.18/Turan: İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzinin rəhbəri Vüqar Bayramov "Amerikanın səsi" radisosunun Azərbaycan xidmətinə müsahibəsində Vergi Məcəlləsinə edilən yenilikləri şərh edib.

Onun sözlərinə görə, dəyişikliklərə əsasən vətəndaşların bir hissəsi gəlir vergisi ödəməkdən azad ediləcək. Ancaq bu, neft və dövlət sektoru işçilərinə şamil olunmayacaq. Aylıq gəliri 8 min manatdan çoş olan vətəndaşlar gəlir vergisi ödəyəcəklər. Bu kateqoriyadan 14% həcmində gəlir vergisi tutulacaq. İndiyədək əməkhaqı 2500 manatdan çox olanlardan 25% həcmində vergi tutulurdu. Ancaq vətəndaşlar 10% sosial vergi ödəyəcəklər. Sosial vergi 22+3 faiz, yəni 25 faiz idi. 2019-cu ildən 25% işçi və işəgötürən arasında bölüşdürülür, 10% işçi, 15% isə işəgötürənin üzərinə düşür.

Burada müsbət məqam ondan ibarətdir ki, sosial ödəniş işçinin yığım kartına yığılır və gələcəkdə, bu, onun daha çox pensiya almasına zəmin yaradır.

Xidməti müqavilə ilə bağlı ödənilən verginin məbləği artırılır. Əgər biz gəlir vergisində əmək müqaviləsi ilə çalışanlarda verginin ləğv edilməsi, ümumiyyətlə ödənişin azalmasını müşahidə edəcəyiksə xidməti müqavilə ilə çalışanlarda ödəniş artır. Əvvəllər xidməti müqavilə ilə 1000 manat gəlir əldə edən vətəndaşımız 66 manat ödəyirdi, yəni 40 manat vergi, 26 manat sosial vergi. Yeni qaydalara əsasən vergi 5 faizdir, yəni bu o deməkdir ki, xidməti müqavilə ilə 1000 manat əmək haqqı alan şəxs 40 manat deyil 50 manat vergi ödəyəcək.

Eyni zamanda, xidməti müqavilə ilə işləyənlər üçün sosial ödəniş məbləği də artıb. Yəni, təxminən əvvəl xidməti müqavilə üzrə 66 manat ödəniş edən vətəndaş gələn ildən 90 manata yaxın ödəniş edəcək. Bu da ondan xəbər verir ki, xidməti müqavilə üzrə ödənişlərdə artım var.

Hüquqi şəxslərə gəlincə, sadələşdirilmiş vergi dərəcələri 4%-dən 2%-ə endirilib. Startaplar növbəti 3 ildə mənfəət vergisindən azaddır. Sadələşmiş vergidə iştiralçıların sayı azalacaq. Yəni əvvəlki illərlə müqayisədə gələn ildən sadələşmiş vergi ödəyən sahibkarların sayında azalmalar müşahidə ediləcək. Ticarət sadələşdirilmiş verginin subyekti olmayacaq, ictimai iaşə 8% sadələşmiş vergi ödəyəcək. Ancaq ölkəyə idxal edilən avtomobil, spirtli içkilər, enerji içkiləri, tütün məmulatlarının tətbiqinə aksiz dərəcələrinin artırılması, nəticə etibarı ilə onların xərcinin artmasına səbəb olacaq.

Yeniliklər kölgə iqtisadiyyatının səviyyəsini aşağı sala biləcəkmi? Bu sualın cavabında V.Bayramov deyib ki, fiziki şəxslərin gəlir vergisinə tətbiq edilən güzəştlər qeyri- məşğulluğun səviyyəsini azalda bilər. Ümumilkdə, kölgə iqtisadiyyatının minimumlaşdırılması üçün iqtisadiyyatın daha da liberallaşması və vergi orqanları ilə vergi ödəyiciləri arasındakı münasibətlərin tam elektronlaşdırılmasına ehtiyac var. Vergi nəzarəti güclənməlidir, amma elektron formada güclənməlidir.

V.Bayramov yeni Vergi Məcəlləsinin qəbulunun daha məqsədəuyğun olması ilə bağlı ekspertlərin fikrini bölüşür. Çünki son illər Vergi Məcəlləsinə edilən dəyişikliklərin sayı 300-dən artıqdır. Yeni Vergi Məcəlləsi həm dil baxımından anlaşıqlı olmalıdır, həm də sahibkarlar məcəlləni daha yaxşı başa düşməlidir. -06D--