Postsovet talançılarının var-yoxunu itirəcəyi gözlənilir

Postsovet oliqarx və nuvorişləri yaxın perspektivdə yığdıqları kapitalı itirə bilərlər, deyə Rusiya Sistem-Starteji İnstitutunun direktoru Andrey Fursov xəbərdarlıq edir. 

O, «Komsomolskaya pravda» qəzetinə müsahibəsində bildirib ki, dünyada külli miqdarda pul yığılıb. Yüksək inkişaf etmiş ölkələr onları ələ keçirməkdə maraqlıdır. Söhbət bir neçə ildə postsovet ölkələrində, Braziliyada, Hindistanda və başqa ölkələrdə qeyri-leqal yolla əldə edilən “gənc pullar”dan gedir. 

 «Söhbət “köhnə pulların” sahibilərinin qıcıqlanmasından getmir – yenilər onlarla müqayisədə səfildir. Sadəcə, dünya böhranı şəraitində artıq pul kütləsi çoxlu problem yaradır. Bu kütləni aradan qaldırmaq pis olmazdı. Amma bunun üçün hüquqi və mənəvi əsas lazımdır», deyə Fursov bildirib. 

Alimin fikrincə, belə əsas yaradılır. Ötən ilin iyununda “Morqan Stenli menecment” Amerika maliyyə xidməti korporasiyası qeyd edib ki, enerji resurslarını satanlar günahkardır və onların şəriki olan birja möhtəkirləri dünya iqtisadiyyatının qanını sorur. 2012-ci ilin oktyabrında BVF və DB təmsilçilərinin ənənəvi görüşündə Beynəlxalq Valyuta Fondunun rəhbəri Kristin Laqard bildirib ki, yüksək inkişaf etmiş ölkələrdə borc ÜDM-ə nisbətdə 110%-dir. O, bu vəziyyəti müharibə dövrü kimi səciyyələndirib. Qeyri-adi tədbirlər kimi “gənc pullar”ın müsadirəsi zərurəti də qeyd edilir. Bu isə aksiyaya bəraət qazandırmaq üçün mənəvi atmosferin təmin edilməsini tələb edir. 

Fursov hesab edir ki, bu bəyanatların həyata keçirilməsi üçün əsas var. Bunlardan biri ötən il Berezovskinin Abramoviçə qarşı prosesi idi. Britaniya mıətbuatı bunu «qaniçənlərin döyüşü» adlandırmışdı. 

«Məhkəmə fiqurantları – oliqarxlar və onların şahidləri prosesdə çox şey dedilər. Düşünmürəm ki, biznesin sirlərini açmaq, eyibləri faş etmək istəmirdilər. Amma fiqurantların Britaniyalı vəkilləri sanki sözləşmiş kimi hər şeyi açdılar. Axı bu, bizim məhkəmələr deyil. Öz iddiası ilə berezovski təkcə Abramoviçə tələ qurmurdu. Prosesdə müəyyən olundu ki, 90-cı illərin Rusiya kapitalının əksəriyyəti qeyri-leqaldır. Qərb hüquq sistemində bu, kriminal deməkdir», deyə o bildirib. 

Alim qeyd edib ki, nəticədə proses bütün dünyada bu cür aktivlərin müsadirəsi üçün hüquqi (həm də mənəvi) əsas yaradıb. Dünya böhranı kəskinləşir. Problem ondadır ki, dünyada çoxlu pul var. Problemin həllini ilk öncə müsadirə yolu ilə pul kütləsini azaltmaqda görürlər. İlk hədəf «gənc pullar»ın sahibləridir. Vəziyyət gərginləşir. Ona görə maliyyəçi Laqard əsas Rusiya offşoru Kiprə zərbə vurdu. Deyəsən, iş sona yaxınlaşır.  Bu hələ harasıdır. 

«Başqa bir məsələ budur ki, iddia ideyası Abramoviçin beynində yaranıb, yoxsa ona «məsləhət görüblər»? Burda biz qeyri-müəyyən gümanlar əhatəsinə düşürük. Ancaq artıq ideya müəllifinin kim olduğu vacib deyil. Mavr işini gördü. Mavr getdi. Özü edib, yoxsa ona kömək ediblər - bu elə də əhəmiyyətli deyil. Boris Abramoviçin Rusiyanın xaricdəki kapitallarının altına qoyduğu minanı iks saatda o olmadan da partladacaqlar" - deyə Fursov xəbərdar edib.  

Bu yaxınlarda Beynəlxalq Araşdırmaçı Jurnalistlər Konsorsiumunun (International Consortium of Investigative Journalists) şübhəli offşor şirkətlər barədə 2 mln sənəd açıqlamasına da bu istiqamətdə addım kimi baxmaq olar. —0—