Azərbaycanda tikinti sahəsində icbari əməkdən "danışılmır"

Dünyada hər il 2.5 milyon insan traffikinq qurbanı olur, məlumat hazırda Cənubi Qafqaz Forumunun ikinci günündə insan alveri probleminə həsr edilmiş sessiyada verilib.

Sessiyada Azərbaycanda bu problemlə mübarizəsi barədə ölkənin birinci xanımı Mehriban Əliyeva çıxışı gözlənilsə də, baş tutmayıb. Moderator Stephen Cole deyib ki, xanım Əliyeva “gecikir”.

“İnsan Alverini İndi Kəs” qeyri-hökümət təşkilatının idarə heyəti üzvü xanım Jean Baderschneider deyib ki, biznesləri bu problemlərdən qurtarmaq üçün korporasiyalar korporativ sosial məsuliyyətə diqqət verməlidir.Tədbirdə isə dünyada müxtəlif təşkilatların bizneslərdə insan əməyindən istifadə etməsi mövzusu müzakirə edilir.

Pul danışır

“Hamınız bilirsiniz ki, pul danışır”.

Onun sözlərinə görə, Asiyada, xüsusən də Vyetnamda icbari əməkdən istifadə etməkdə ittiham edilən iki şirkət, Apple və Nike bu problemi həll etməyə çalışıb.

Cenevrəli iki məktəblinin işinin nümunə kimi göstərildiyi tədbirdə uşaqların insan alveri qurbanı olması məsələsi də danışılıb.

Məlumata görə, dünyada traffikinq qurbanlarının 20 faizi uşaqlardır.

16 yaşlı Sandra və Kanza məktəblərdə apardıqları flaşmob, maarifləndirici kampaniya və sosial mediadan danışıb.

BMT-nin Narkotiklərə qarşı mübarizə üzrə qurumunun xoşməramlı səfiri, aktrisa Mira Sorvina deyib ki, əsasən qadın və uşaqların traffikinq qurbanı olur. Sorvina, bu barədə statistikanın artaraq 27 faizə çatdığını deyir.

Azərbaycanda "icbari əmək"

Onun sözlərinə görə, Azərbaycandan danışanda əsasən, "seksual istismardan söhbət açılır, icbari əməkdən danışılmır".

“Tikinti sənayesi inkişaf edir bu ölkədə. Prezident deyir ki, kapitala dayanıqlı ölkə yaratmağa çalışır. Amma biz insanlar kimi o vaxt xoşbəxt ola bilərik ki, az təminatlı və əzab çəkən şəxsləri düşünək. Onlar səsləri yoxdur, onlar bəzən digər xalqların nümayəndələridir. Onların pasportları əlindən alınır, onların duyğuları nəzərə alınmır, onlarla da işləmək lazımdır, ola bilsin, yalnız QHTlər işləyir. Biz şəbəkəmizi genişləndirməliyik”, Sorvina deyib.

Azərbaycan Miqrasiya Mərkəzi İctimai Birliyinin rəhbəri Əlövsət Əliyev yerli vəziyyətdən söz açıb.

"Hazırda mərkəzimiz 780-dən çox Orta və Mərkəzi Asiyadan gəlmiş şəxslərin himayə edir.

Əliyevə görə, Azərbaycan bu sahədə irəliləyiş əldə etsə də, həll edilməli olan məsələlər də mövcuddur.

“Şəffaflıq olmalıdır bu sahədə. Ölkədə insan alveri probleminə qarşı mübarizədə irəliləyiş var, qurbanlara müavinət ödənilir və sairə”.

Təşkilati tənqidlər

Əliyev, həm də, bu sessiyada çıxışının nəzərdə tutulduğunu, lakin sonradan açıqlanmayan səbəbdən çıxarıldığını deyib.

“Bu cür tədbirlər ictimaiyyətə açıq keçirilməlidir. Hazırda bu zalda 5-6 azərbaycanlı var, tədbir 6 nəfər üçün təşkil edilib? O zaman bunun əhəmiyyəti nədir?”, Əliyev tədbirin proqramını bir gün öncədən tapa bilmədiyini deyib.

Onun bu sözlərinə son on beş ildə misirli uşaqlarla işləmiş xanım, Madrid Klubunun üzvü Farida Allaghi də qoşulub.

“Biz istərdik ki, burada daha çox azərbaycanlı iştirakçı görək. Burada Liviya və Britaniyadan insanlar dəvət edilib, amma yerlilər yoxdur. Gəncədə mənim gördüyüm çox intellektual qadın və kişilər burada yoxdur”.

Allaghi Madrid Klubunun öncədən yerli təşkilatçılara daha çox azərbaycanlı dəvət edilməsi barədə məlumat verildiyini deyib.

“Lakin bu edilmədi, biz burada gözləyirdik ki, birinci xanım Əliyeva insan alverindən danışşın, amma o gecikdi. Amma ölkədə başqa şəxslər də var”.

Allaghinin həmkar Dr. Aleya Hammad-sa onların dəvət məsələsində yalnız məsləhət verə biləcəyini deyib.

“Exxon Mobil”in keçmiş işçisi olan xanım Jean Baderschneider də bu tədbirdə yerli bizneslərin iştiraklarını gözlədiyini, lakin onları zalda gördəyini bildirib.

Təkliflər

“Tikintilərdə sosial yoxlamalar keçirilməlidir, biz bunun yollarını müəyyən etməliyik. Artıq Walmart və Apple kimi beynəlxalq şirkətlər belə reydlər keçirir. Bu mədəniyyəti yaratmaq lazımdır”.

Baderschneiderə görə, bu təlimlər vasitəsilə həyata keçirilə bilər.

BMT rəhbərinin xüsusi məsləhətçisi xanım dr. Nafis Sadik isə, insanların əslində traffikinq probleminin böyüklüyünü anlamadığını deyib.

“Bu rəqəmlər narkotik alverini ötüb keçib. Burada söhbət insanlardan gedir. Biz insanlar qurban olduqdan sonra onlarla işləyirik, əslində isə tələbi azaltmalıyıq. Bu tələblərdən biri yoxsulluq ola bilər”.

Sadik deyib ki, hazırda təxminən 300 milyon nəfər insan alveri vəziyyətində yaşayır.