İyunun 18-də Bakıda yeni tikilən binaların birində lift qırılıb, nəticədə 6 nəfər xəsarət alıb.

Ölkədə köhnə və yeni binalarda lift xidməti ilə bağlı tez-tez şikayətlər eşidilir. İstismar müddəti bitmiş liftlərin tez-tez xarab olması, yeni liftlərin işləməməsi və hətta şaxtaya düşməsi xəbərləri mütəmadi olaraq eşidilir.

Halbuki, son illər liftlərin təmir və yenilnməsinə həm Bakıda, həm də ölkənin başqa iri şəhərlərində böyük pullar ayrıldığı bildirilir.

2019-cu ilin noyabrında Prezident İlham Əliyev “Azərbaycan Respublikasının şəhər və rayonlarında çoxmənzilli binaların lift təsərrüfatının maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2019-cu il 5 fevral tarixli 927 nömrəli Sərəncamında dəyişiklik edilməsi barədə sərəncam imzalayıb.

Sərəncama əsasən, bu məqsədlə icra hakimiyyətlərinə 40 milyon manat ayrılıb.

Ayrılan vəsait hesabına 266 çoxmənzilli binanın 798 istismara yararsız lift təsərrüfatının maddi-texniki bazası möhkəmləndirilməli idi.

Bakı Şəhər “Lifttəmir” İstehsalat Birliyindən Turan-a bildirilib ki, 2020-21-ci illərdə ayrılan vəsait hesabına istismar müddəti bitmiş 1200-ə yaxın lift yenilənib.

“Ölkə başçısının imzaladığı sərəncamın icrası ilə bağlı Almaniyanın “Wittur Holding GMBH” şirkəti ilə müqavilə imzalanıb. Müqavilə çərçivəsində 2020-ci ildə 581 ədəd yeni lift Bakıya gətirilərək quraşdırılıb. 2021-ci ildə daha 625 liftin alınıb quraşdırılması təmin edilib. Bu proses cari ildə də davam edir”.

Qurumdan qeyd olunub ki, alınan liftlərə xidmət göstərilməsi üçün mərkəzi dispetçer xidmət sistemi qurulub, onlar lazımı texniki avadanlıqlarla təchiz edilib və liftlərin göstəriciləri daim nəzarətdə saxlanılır”.

Fövqəladə Hallar Nazirliyindən də Turan-a bildirilib ki, hüquqi və ya fiziki şəxslərə məxsus yaşayış və qeyri yaşayış binalarında quraşdırılan liftlər və digər qaldırıcı qurğulara nəzarət, onların texniki yoxlamalardan keçirilməsi “Texniki təhlükəsizlik haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa əsasən “Liftlərin quruluşu və təhlükəsiz istismarı qaydaları”na və “Digər qaldırıcı qurğuların quruluşu və təhlükəsiz istismarı qaydaları”na əsasən aparılır. “Liftlərin dövri texniki müayinəsi isə 12 aydan gec olmayaraq keçirilməli və pasportunda növbəti müayinə vaxtına qədər istismarına icazə haqqında yazılmalıdır. “Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Sənayedə İşlərin Təhlükəsiz Görülməsi və Dağ-mədən Nəzarəti Dövlət Agentliyinin tərkibindəki müfəttişlik ildə bir dəfə respublika ərazisindəki bütün liftləri baxışdan keçirir. Bu zaman istismara yararsız liftlərin fəaliyyəti dayandırılır”.

İnşaat mühəndisi Rahab Qaziyev isə bildirib ki, binada liftlərin yenilənməsi proseduru çox mürəkkəbdir. “Gərək Fövqəladə Hallar Nazirliyi gəlsin, aktlaşdırsın, sonra həmin akt əsasında “Lifttəmir” İstehsalat Birliyi Nazirlər Kabinetinə yazsın. Nazirlər Kabineti təsdiqləyəndən sonra lifti dəyişirlər. Bu, uzun zaman aparır”.

O bildirib ki, yeni tikili və köhnə binalarda liftlərin texniki vəziyyətinə görə “Lifttəmir” İB cavabdehdir. «Liftləri onlar quraşdırır, elə onlar da rəy verir».

İqtisadçı Natiq Cəfərli isə bildirib ki, bu sahənin idarəetməsində boşluqlar var. “Mənzil Kommunal İstismar Sahələri ləğv edilib, amma faktiki fəaliyyət göstərir. Binaların özlərinin idarəetmə sistemi yaradılsa da, onu qeydiyyatdan keçirilməsi proseduru ağır olduğundan problemlər yaranır. Bütün bunlar kimin, necə və nəyə cavabdehlik daşıyacağı ilə bağlı suallar yaradır. “Lifttəmir” və binaların özünü idarəetmə orqanları arasında müqavilə varmı? Müqavilələri kim bağlamalıdır”».

Ekspertin fikrincə, nəticə etibarilə ayrılmış vəsaitin qeyri-rasional xərclənməsi baş verir. “Paralel olaraq problemlər də olduğu kimi qalır. Normalda bununla bələdiyyələr məşğul olmalıdır. Bələdiyyələrin səlahiyyətləri artırılmalıdır ki, bununla vahid qurum kimi məşğul olsun. İndi isə bir neçə qurumun müdaxilə etməsi səlahiyyəti var, amma məsuliyyət məsələsində hamı yaxasını kənara çəkir”.

O, həmin məsələdə korrupsiya faktı olduğu qənaətindədir. “Liftlərlə bağlı mediada dəfələrlə araşdırmalar da dərc olunub. Təəssüf ki, zaman-zaman əməliyyatlar həyata keçirilsə də, kimlərsə cəzalandırılsa da, institusional olaraq məsələ həll olunmur”.