Media-icmal 06.12.17

Ölkədə sahibkarlığın inkişafına dövlət qayğısı, yaşayış minimumu səviyyəsinə vətəndaş münasibəti, son kadr dəyişikliklərinə baxış bugünkü (06 dekabr, 2017-ci il) medianın aparıcı mövzularındandır.

"Azərkreditzəmanət"-sahibkarlığın növbəti inkişaf addımı

"Azərbaycan" qəzeti "Sahibkarlığın inkişafını sürətləndirəcək növbəti addım"(http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=135357) sərlövhəli məqalədə ölkədə özəl sektorun inkişafını dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, Azərbaycanda özəl sektor dövlətin xüsusi himayəsində olub, bu, keçmiş prezident Heydər Əliyevin dövründə də belə idi, indiki prezident İlham Əliyevin dövründə də belədir.

Məqalə müəllifi vurğulayır ki, Azərbaycan kimi az ölkə var ki, sahibkarlar birbaşa ən yüksək səviyyədə özlərini sahibsiz hesab etmirlər.

Yazı müəllifinə görə, məhz bu diqqət və qayğı ölkədə özəl sektorun inkişafının əsas mənbəyidir: "Yalnız son bir neçə fakta nəzər salaq: indi Azərbaycanda istehsal olunan sənaye məhsullarının 80 faizdən çoxu qeyri-dövlət sektorunun payına düşür. Tamamilə özəl sektora məxsus qeyri-neft bölməsində məhsul istehsalının ÜDM-də xüsusi çəkisi isə 63 faizə yaxındır. Belə nümunələrin sayını artırmaq da mümkündür".

Müəllif vurğulayır ki, təkcə bu ilin 9 ayında ölkə üzrə 240 minə yaxın yeni iş yeri açılıb ki, onun da 150 mini daimidir və bu iş yerlərinin 60,3%-i qeyri-dövlət sektorunda açılıb.

Müəllif prezident İlham Əliyevin bu il noyabrın 29-da "Azərbaycan Respublikasının Kredit Zəmanət Fondu" ASC (qısa adı "Azərkreditzəmanət" ASC) yaradılması haqqında fərmanını sahibkarlığın inkişafında növbəti addım adlandırır: "Yeni qurumun əsas məqsədi sahibkarların maliyyə resurslarına çıxış imkanlarını artırmaq və bununla sahibkarlıq fəaliyyətini stimullaşdırmaq, həmçinin maliyyə sahəsində risklərin bölüşdürülməsinə əsaslanan kreditləşmə sistemini formalaşdırmaqdır".

Müəllif deyir ki, "Azərkreditzəmanət" ASC-nin fəaliyyət sahələrinə daxil olan vəzifələr sırasında sahibkarları çoxdan rahatsız edən, işlərini genişləndirməyə imkan verməyən iki əsas problem həllini tapıb: "Onlardan biri banklardan kredit götürərkən zəmanət, ikincisi isə verilən kreditlərə müvəkkil banklar tərəfindən yüksək faizlərin hesablanması məsələləridir".

Müəllif deyir ki, bu problemlərlə daha çox regionlarda fəaliyyət göstərən iş adamları qarşılaşırdılar və yəqin buna görə yeni qurum zəmanəti və kreditlərə hesablanmış faizlər üzrə subsidiyanı yalnız qeyri-neft sektorunda fəaliyyət göstərən sahibkarlara verəcək.

Müəllif məqalədə qurumun verəcəyi kreditlərin şərtləri, alınma və ödənilmə müddətləri, zəmanət qaydaları barədə bildirir və deyir ki, yeni qurum və onun öhdəsinə götürdüyü vəzifələr sahibkarların maliyyə problemlərini həll etməklə bütünlükdə özəl sektorun ölkə iqtisadiyyatının inkişafında rolunu artırmağa xidmət edir.

Sürpriz "kadr təyinatları mərhələsi"

"Azadlıqinfo.az" saytında "Analoqu olmayan sürpriz kadr təyinatları" sərlövhəli( https://www.azadliq.info/208105.html) məqalə oxumaq olar.

Müəllif dövlət başçısı İlham Əliyevin son kadr dəyişikliklərilə bağlı sərəncamlarını öz baxış bucağından dəyərləndirir.

Yazı müəllifi deyir ki, islahatları səbirsizliklə gözləyənlər hələ də gözləməli olacaqlar, səbəb də budur ki, indi ölkədə islahatlar yox, analoqu olmayan sürpriz kadr təyinatları mərhələsi başlayıb.

Müəllif dekabrın 5-də vergilər naziri Fazil Məmmədovun vəzifədən azad olunmasını və təhsil naziri Mikayıl Cabbarovun vergilər naziri təyin olunması ilə bağlı prezident sərəncamlarını belə qiymətləndirir: "Gözlənilmədən təhsil naziri vəzifəsindən azad edilən Mikayıl Cabbarov vergilər naziri vəzifəsinə təyin edildi. Vergilər naziri vəzifəsindən azad edilən Fazil Məmmədovun təhsil naziri olacağı isə gözlənilmir".

Yazı müəllifi F.Məmmədovun vəzifədən azad olunmasına öz baxış bucağından səbəb də tapır və deyir ki, nazirliyin vergi öhdəliklərini çətinliklə yerinə yetirməsi xeyli vaxt idi ki, müzakirə mövzusu idi.

Təhsil naziri M.Cabbarovun vergilər naziri təyinatına gəlincə isə müəllif deyir ki, onun təhsil naziri kimi müsbət və ya yadda qalan hansısa işindən danışmaq çətindir.

Digər tərəfdən isə müəllif deyir ki, bu kadr dəyişiklikləri dövlət idarəetməsinin yox, mövcud hakimiyyətin möhkəmlənməsinə hesablanıb.

Müəllif hesab edir ki, son vaxtlar ölkədəki kadr təyinatları onu göstərir ki, müasir idarəetmə sistemi tamamilə yeni bir istiqamətdə inkişaf edir: "Şəxsi sədaqət, ailə-qohumluq bağları və inam üzərində qurulan sistem, həm də kənar riskləri də artıq nəzərə almağa başlayıb. Bu risklərə daxil olan həssas məsələlərin də sırası getdikcə genişlənir və kadr təyinatlarında bu amillər qabarıq sezilir".

Yazı müəllifi bu kadr təyinatlarında dövlət və cəmiyyətin maraqlarının ən arxa planda olduğu, kadrların təyin olunduqları sahələr üzrə peşəkarlıq və bilgilərinin heç də öncəlik təşkil etmədiyi düşüncəsindədir: "Bu gedişlə sabah hansısa bir generalın təhsil naziri təyin olunduğunu eşidə bilərik və bu heç də cəmiyyətdə təəccübə səbəb olmaz. Belə səbəblərdən hakimiyyət nə böyük islahatlara gedə bilir, nə də ki struktur islahatlarını aparmağı bacarır".

Bundan da irəli gələrək müəllif deyir ki, bu kadr dəyişiklikləri ilə nə cəmiyyətin problemlərinin həllinə, nə də ölkədəki gərginliyin azalacağına ümid etmək olmaz.

Nəhayət, müəllif hesab edir ki, mövcud idarəetmə ilə hökumətin etiraf etmək istəmədiyi sosial gərginliyi cilovlamaq mümkün deyil.

Ən azı 500 manat...

"Exo" qəzeti isə "SORĞU: Azərbaycanda yaşayış minimumu ən azı 500 manat olmalıdır" (http://ru.echo.az/?p=65310) sərlövhəli məqalədə sorğunun nəticələrini ictimailəşdirir.

Qəzetin vətəndaşlar arasında keçirdiyi sorğunun məqsədi ölkədə yaşayış minimumunun hansı məbləğdə vətəndaş üçün yetərliliyini müəyyən etmək olub.

Məqalədə deyilir ki, rəyi soruşulan vətəndaşların əksəriyyəti "Azərbaycanda yaşayış minimumu nə qədər olmalıdır?" sualına "ən azı 500 manat olması lazımdır" cavabını veriblər.

Müəllif deyir ki, sorğuda 784 nəfər iştirak edıb və rəyi soruşulanların 67%-i "yaşayış minimumu 500 manatdan yuxarı olmalıdır" variantına üstünlük veriblər.

Yazı müəllifi vurğulayır ki, respondentlərin 16%-i "yaşayış minimumu 400-450 manat olmalıdır" variantını məqbul sayıblar.

Məqalədə deyilir ki, rəyi soruşulanların ancaq 12%-i bu minimumun 300-350 civarında olması variantını seçib.

Sorğunun nəticələrinə görə, respondentlərin cəmi 3 faizi yaşayış minimumunun 200-250 manat, 2%-i isə 150-200 manat olması variantını məqbul sayıb.

Müəllif xatırladır ki, 2018-ci il üçün yaşayış minimumu 173 manat müəyyən edilib, artıq sona çatmaq üzrə olan 2017-ci ildə isə bu minimum 155 manat təşkil edib. Beləliklə, 2017-ci il ilə müqayisədə yaşayış minimumu 2018-ci il üçün 11,6% artıb.

Müəllif vurğulayır ki, ekspert Nəriman Ağayev bir şəxsin bir ay "bir-cür, bir təhər" yaşaması üçün Bakıda ən azı 400 manat, regionlarda nisbətən az, 300 manat qazanmasının lazım olduğunu bildirir.

Ekspert deyir ki, rayonlardan Bakıya gələn işçiləri müşahidə edir, hətta ayda 600 manat qazandıqda belə bu adamlar yenə də yaşamırlar, ancaq və ancaq mövcud olurlar.

N.Ağayev vurğulayır ki, bu şəxslər pulun bir hissəsini ailələrinə göndərir, qalan pul ilə qidalanır və hər gecələmələrinə gündəlik 1 manat ödəniş edirlər.