Media-icmal 29.06.2016

Dövlət başçısı İlham Əliyevin liderlik keyfiyyətləri, mövcud iqtidarın islahatlara getmək potensialının olmaması, Türkiyə-Rusiya münasibətləri, elektron ipotekanın əmlak bazarına mümkün təsiri, Masazır sakinlərinin narazılığı bugünkü medianın aparıcı mövzusudur.

İlham Əliyev –liderlik nümunəsi   

“Azərbaycan” qəzeti “Liderliyin İlham Əliyev nümunəsi” (http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=100143) sərlövhəli məqaləsində dövlət başçısı İlham Əliyevin liderlik keyfiyyətlərindən bəhs edir.

Müəllif  Türkiyənin İsrail və Rusiya ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışması, bu dövlətlərin qarşılıqlı üzr istəmələri fonunda Azərbaycan xarici siyasətini ən düzgün siyasət kimi dəyərləndirir. “... xarici siyasətdə baş verən bu dəyişikliklər, qarşılıqlı üzr istəmələr kontekstində Azərbaycanın xarici siyasət kursunun düzgünlüyü, hətta müdrikliyi özünü tam aydınlığı ilə göstərir”. Bu mənada məqalədə hətta böyük dövlətlər də səhv etdikləri halda Azərbaycanın səhv etmədiyi qabardılır.

Müəllifin düşüncəsinə görə, İ.Əliyevin şəxsi bacarığı, peşəkarlığı, xarakteri bu kursun həyata keçirilməsinin əsas şərtidir. Onin fikrincə, 23 il öncə ulu öndərin əsasını qoyduğu xarici siyasət konsepsiyasını  İ.Əliyev 13 ildir ki, davamlı uğurlarla zənginləşdirir. “lham Əliyev elə müdrik kurs yürüdür ki, ətrafdakı fövqəldövlətlər, yaxud güclü ölkələr bir-birləri ilə az qala savaşa girib sonradan üzrxahlıqla barışsalar da bu proseslərin Azərbaycana mənfi təsirləri olmur!”.

Daha sonra  məqalədə dövlət başçısının müxtəlif istiqamətlər üzrə fəaliyyəti haqda danışılsa da əsas vurğu Qarabağ problemi üzərinə qoyulur, vaxtilə bu məsələdə böyük dövlətlərin Azərbaycana güzəştlə bağlı təzyiqlər etdiyi, amma İ.Əliyevin güzəştə  getmədiyi xatırladılır: “ Prezident İlham Əliyevin indi əsas fəaliyyət istiqaməti mövcud situasiyadan bəhrələnərək ölkəmizin beynəlxalq miqyasda daha vacib faktora çevrilməsi və Qarabağ münaqişəsinin həllinin tezləşdirilməsidir. Prezident proseslərin məhz belə yekunlaşacağına əmindir!Əgər İlham Əliyev əmindirsə, deməli, bütün Azərbaycan xalqı əmindir!”.  

Biz nə edək ki..?

“Azadlıq” qəzeti “Sistemin çöküşü ölkənin çöküşü ilə nəticələnməməlidir” (http://www.azadliq.info/143836.html)  sərəlövhəli məqalədə ölkədəki mövcud hakimiyyətlə islahatlara gedib-getməməyin mümkünlüyü yollarını araşdırır.

Müəllif mövcud iqtidarın bulaşdığı “kürü diplomatiyası”, Dubay villaları, qızıl mədənləri, “Panama papers”, ABŞ senatorlarına verilən hədiyyələr və nəhayət italiyalı deputata verilən rüşvət qalmaqalını yada salır. Müəllif yazır: “Saymaqla qurtaran deyil, əsas budur ki, bu qalmaqallar iqtidarı sarsıtmır, yumşalmağa, dəyişməyə məcbur etmir, əksinə daha da bozardır, sırtıqlaşdırır, həyasızlaşdırır. Yoxsa, iqtidarın  “uğurlara kölgə salmaq”, “Avropada da rüşvət alırlar” kimi açıqlamalara nə ad vermək olar?”. Müəllifə görə, bu biabırçılıq manyaklığı, mazoxizmdir.

Müəllif bu düşüncədədir ki, artıq ölkədə yuxarıdan islhatlarla sistemi dəyişmək limiti qurtarıb, amma sistemin qurulma prinsipləri sistemi inqilabsız da məvhə aparır.

Müəllif ölkədəki  iqtidarı tarixin “ən intiharçı rejimi” adlandırır. Onun düşüncəsinə görə, sistem artıq öz əleyhinə işləyir. Amma bunun fərqində deyil, böhran şəraitində rejimin qəbul etdiyi qərarlar ölkədə durumu  daha da pisləşdirib.

Məqalədə bu halda yalnız bir məqama çalışmaq məqbul sayılır: “Azərbaycanda idarəetmə sistemi tamamilə çöküb. Bu sistemdə hansısa reforma prinsipcə mümkün deyil. Problem odur ki, biz nə etməliyik? Biz nə etməliyik ki, sistemin qaçılmaz çöküşü Azərbaycanın çöküşünə gətirib çıxarmasın”.

Zəkanın qələbəsi

“Zəka ambisiyaya qalib gəldi”( http://www.novoye-vremya.com/w61933/.../#.V3KzoxHr34g) məqaləsilə  “Novoye Vremya” qəzeti Türkiyə-Rusiya münasibətlərinin yeni dönəm inkişaf dinamikasına toxunur.

Belə ki, Türkiyə tərəfi ölkənin hava məkanını pozduğuna görə 2015-ci ilin noyabrında rus hərbi təyyarəsini vurdu. Bundan sonra iki ölkə arasında bütün istiqamətlər üzrə münasibətlər pozuldu. Türkiyə tərəfi rəsmi  Kremlin üzr istəmək, təzminat ödəmək kimi tələblərini birmənalı rədd etdi. Amma hadisədən 7 ay ötəndən sonra rəsmi Ankara Rusiyadan üzr istədi. Bu üzr istəmək çoxcəhətli şərhlərə yol açıb: “İndi ekspertlər Ərdoğaının bu addımına çoxsaylı şərhlər verirlər. Amma görünən budur ki, Ərdoğan Böyük Britaniyadakı referendumun Avropa Birliyində yaratdığı yeni situasiyanı düzgün dəyərləndirib. Türkiyənin Avropa Briliyi ilə əməkdaşlıq hesabına öz gəlirlərini və siyasi əhəmiyyətliliyini   artırmaq istəməsi özünü doğrultmur. Həm də artan problemlər fonunda AB-Türkiyə üçün prioritet tərəfdaş olmaq mənasını itirir”.

Müəllifə görə, Türkiyənin turizm sektorundakı böhran da bu məsələdə az rol oynamır. Məqalədə Ərdoğanın bu addımı atması onun yeni situasiyaya  ildırımsürətli münasibəti, ölkənin maraqlarını öz ambisiyasından üstün tutması kimi şərh edilir.

Son olaraq məqalədə regiondakı problemlərə nəzər salınır və onların həlli haqda deyilir: “Problemlər olduqca çoxdur, yalnız Türkiyə və Rusiya kimi böyük ölkələr arasında ikitərəfli əlaqələr bu problemləri böyük ərazidə yaşayan xalqların maraqları nəzərə alınmaqla həll etməyə imkan verir.    

Elektron ipoteka: bazarda canlanma, yoxsa, təsirsizlik

“Exo” qəzeti isə  “Azərbaycanda elektron ipoteka yarana bilər” (http://www.echo.az/article.php?aid=102566)  sərlövhəli məqalədə  bu sahədəki durumu dəyrləndirir. Belə ki, 2017-ci il yanvarın 1-dən elektron kredit prosedurunun icrası haqda dövlət başçısının sərəncamı var. Amma bununla bağlı  qəzetə şərh verən ekspertlər o qədər də nikbin yanaşma sərgiləmirlər. Ekspert Rəşad Həsənov bu düşüncədədir ki,  elektron ipoteka krediti ölkədəki bütün daşınmaz əmlak bazarına təsir gücündə olmayacaq. Ekspert bu məsələni qəzetə belə şərh edir: “Bu elektron ipoteka kredit alınması prosedurunu maksimum sadələşdirə bilər. Qanunvericilərin də əsas məqsədi proseduru sadələşdirmək və avtomatlaşdırmaq olub”.

Ekspert deyir ki, bir çox potensial kredit götürmək istəyənlər ipoteka krediti almağın çox çətin olmasından şikayət edir, çoxsaylı pozuntu və bürokratik əngəllərlə qarşılaşdıqlarını deyirlər. Ekspertin düşüncəsinə görə, elektron ipotekaya keçid sırf texniki prosesdir və əmlak bazarına təsir etmək gücündə deyil, onun əmlak bazarına təsiri verilən kredtilərin həcmindən asılı olacaq.

Ekspert Nazim Məmmədov da bu düşüncədədir ki, elektron ipoteka proseduru sadələşdirəcək, amma ipoteka kreditinə tələbatı artıra bilməyəcək. “İpoteka kreditinə tələbatı artırmaq üçün ilk növbədə banklar faziləri aşağı salmalıdlrlar. Əgər biznes kreditlər 18%-lə verilirsə ipoteka kreditləri 4-8% civarında olacaq”.

Masazır sakinlərinin həyatı təhlükədə

“Bizim Yol” qəzeti Masazır qəsəbəsi Əlağa Vahid küçəsinin sakinlərinin “Qəsr” mənzil-tikinti şirkətinin fəaliyyətindən narazılığını nəzərə çatdırır.

“Tikinti şirkəti Masazırda böyük narazılıq yaradıb” (http://www.bizimyol.info/news/80479.html) sərlövhəli məqalədə şirkətin tikməkdə olduğu çoxmərtəbəli binanın onların həyatına təhlükə yaratdığını deyirlər.

Vamiq Şükürov deyir ki, vəkili olduğu 74 ailə "Qəsr" Mənzil-Tikinti Kooperativinə qarşı "inşaat işlərinin şəhərsalma və tikinti qaydalarına əməl etməməklə aparılması" iddiası ilə məhkəməyə müraciətə hazırlaşırlar. Vəkil durumu belə təsvir edir: “Binanın yaşayış sahələrinə yaxın, hətta bir neçə həyət evinə bitişik tikilməsi ən böyük təhlükə mənbəyidir, külək əsən zaman istifadə olunan tikinti materiallarının tozu və qırıntıları həyətlərə tökülür, görülən işlərin səsi-küyü yerli əhalinin evinin içindədir, istirahət günlərində gecələr də daxil olmaqla tikinti işləri aparılır”.

Sakinləri narahat edən bir məsələ isə "Qəsr" şirkətinin sifarişini yerinə yetirən ağır tonnajlı maşınların kənd evlərinə gələn dar yolda dayanaraq hərəkəti məhdudlaşdırmasıdır.  

Qəsəbədə kanalizasiya sistemi olmadığına görə onlar kanalizasiya borularını kəndin kustar üsulla hazırlanmış kanalizasiyasına birləşdiriblər. Üstü açıq kanalizasiyaya birləşdirilən tikintisi aparılan 3 yaşayış binasının kanalizasiyası kəndin ekoloji durumuna çox ciddi təsir göstərir. Həmin kanalizasiya suları Masazır duz gölünə axıdılır, bu isə dövlət səviyyəsində mühafizə olunan gölün çirklənməsi deməkdir. Şikayətlər olsa da hələlik buna fikir verən yoxdur.

Vəkil Şollar su kəmərinin Masazırdan kçediyini deyərək tikinti işlərinin iri su kəməri üzərində aparıldığını bildirib.