Rusiya qanununun Azərbaycan üçün heç bir təsiri olmayacaq

Bakı/30.03.22/Turan:  Martın 28-də Rusiya Dövlət Dumasına yalnız rus dilini bilənləri «həmvətən» kimi tanımaq qanun layihəsi təqdim olunub.

Dumanın MDB ilə işlər, Avrasiyaya inteqrasiya və həmvətənlərlə əlaqələr üzrə üzrə komitə sədrinin birinci müavini Konstantin Zatulin tərəfindən təklif olunan qanun layihəsində deyilir ki, yalnız Rusiya xaricində yaşayaraq rus dilini bilən, tarixən Rusiya ərazisində yaşayan xalqlara aid olan şəxslər və onların nəslindən olanlar «həmvətən» hesab olunsunlar. Eləcə də Rusiya ilə «dini, mədəni və hüquqi əlaqələri xeyrinə azad seçim edənlər», qohumları birbaşa Rusiya Federasiyasında doğulanlar, yaxud yaşayanlar bu ada layiq görülsünlər.

İndiki qanunvericilikdə həm Rusiya vətəndaşları, həm xaricdə yaşayanlar, həm keçmiş sovet respublikalarından çıxanlar və onların övladları «həmvətən» hesab edilir. İndi isə onlar üçün rus dili vacib kriteriya kimi qoyulur.

Bu qanun layihəsi nə məqsəd daşıyır? Qanun qəbul edilsə Azerbaycanda nə kimi problemlər yarana bilər?

Milli Məclisin Beynəlxalq münasibətlər və parlamentlərarası əlaqələr komitəsinin üzvü Elman Nəsirov Turana bildirib ki, dünyanın ən böyük universal beynəlxalq təşkilatı olan Birləşmiş Millətlər Təşkilatının rəsmi 6 dili var və həmin dillərdən biri rus dilidir.

O, hesab edir ki, belə bir addımın atılmasının məhz indiki məqama düşməsi təsadüfi deyil. «Rusiya-Ukrayna müharibəsinin fonunda Qərbin Rusiyaya qarşı sərt sanksiya rejimi kəskinləşir. Eyni zamanda ayrı-ayrı ölkələrdə rus mədəniyyətinə qarşı qeyri-adekvat davranışın da şahidi oluruq. Yəni, bu günlərdə Rusiyanın siyasi rəhbərliyin atdığı addımların Çexovun və Tolstoyun əsərlərinə nə aidiyyəti var? Halbuki, onlar da hədəfə götürülüb və bu düzgün olmayan addımdır».

Deputatın fikrincə, bütün bu reallıqlar fonunda Rusiyanın hakimiyyət dairələri belə bir qərar qəbul etmək istəyirlər.

Komitə üzvü qeyd edib ki, bunun Azərbaycan üçün heç bir təsiri olmayacaq. «Əvvəla Azərbaycanda dövlət dili Azərbaycan dilidir. Digər tərəfdən biz multikultural, çoxkonfessiyalı dövlətik və burada hər bir konfessiya öz dilində danışa bilər. Azərbaycanda rusdilli məktəblər var və bu, Azərbaycanın yürütdüyü multikultural siyasətin nəticəsi kimi qiymətləndirilməlidir».

Siyasi şərhçisi Azər Qasımlı isə AzadlıqRadiosuna bildirib ki, Rusiya Federasiyası daxilində qəbul edilən istənilən qanun yalnız Rusiyaya aiddir və başqa ölkəyə aid ola bilməz. «Başqa bir ölkədə yaşayan, hətta milliyətcə rus və ya rusdilli olan şəxslərin fəaliyyət göstərməsi, hüquqların olması vətəndaş olduğu ölkəyə aiddir və bunun Rusiyaya aidiyyəti yoxdur».

Ekspert qeyd edib ki, bütün ölkələrin üzərində beynəlxaq qanunlar var. «Ona görə də Rusiya həmin qanunu qəbul etsə belə beynəlxalq qanunlar bunun üzərindədir və onlara uyğun hərəkət etmək lazımdır».

Onun sözlərinə görə, Rusiya beynəlxalq qanunları və yaxud da özünün imzaladığı beynəlxalq öhdəlikləri yerinə yetirmir. «Ukraynadakı müharibə də bunu göstərir. Ona görə də bu qanunu qəbul edərək istər-istəməz Rusiya hakimiyyəti üçün bir ekspansionist siyasəti həyata keçirmək üçün müəyyən mənada əl-qolunu açır».

Amma, onun fikrincə bu qanunu qəbul etməsələr də Rusiya hakimiyyətinin əl-qolu açıqdır. «Onlar nə yerli nə də xarici qanunlara baxmırlar».

Politoloq qeyd edib ki, əsas problem böyük sayda kompakt şəkildə rusdilli əhali yaşayan ölkələr üçün olacaq.—21В-