Azərbaycan Milli Azadlıq Cəbhəsinin təşəbbüsü ilə Urmiya gölünün mövcud vəziyyəti ilə bağlı konfrans keçirilib. Konfransda ekspertlər, siyasi partiya rəhbərləri, ziyalılar, ictimai təşkilatların təmsilçiləri iştirak edib. Foruma həmçinin Skype vasitəsi ilə dünyanın bir çox ölkələrindən Urmiya gölü üzrə mütəxəssislər qoşulub.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Coğrafiya İnstitutunun direktoru Ramiz Məmmədov gölün suyunun azalmasının sürətlə davam etdiyini bildirib. “Gölün quruması təbii amillərlə və insan faktoru ilə bağlıdır. Belə ki, ərazidə son dövrlər yağıntılar azalıb, buxarlanma çoxalıb. Bununla yanaşı, son 30 ildə göl ətrafında yaşayan insanların sayı iki dəfə artıb. Əvvəllər insanlar yalnız kənd təsərrüfatı məhsullarını özləri üçün istehsal edirdisə, indi bazar üçün istehsal edir. Gölün ətrafında çoxsaylı su quyuları qazılıb, gölə axan 13 təbii çayın suyu suvarmada istifadə edildiyindən təxminən üç dəfə azalıb”, deyə ekspert qeyd edib.
Onun fikrincə, gölün xilası üçün regionda kənd təsərrüfatının təyinatını dəyişmək lazımdır. Bununla yanaşı Araz çayından və Xəzərdən Urmiyaya su çəkilməsi məsələsi də gündəlikdədir.
“Arazın suyunun Urmiyaya aparılması üçün ciddi relyef çətinlikləri var. Suyun Urmiyaya gedib çatıb-çatmayacağı da məlum deyil. Eyni zamanda Arazın suyunun Urmiyaya aparılmasına İranın Ərdəbil regionunda yaşayan insanlar narazıdır. Çünki bu region Arazın suyundan istifadə edir. Eyni zamanda transsərhəd çaylarının istiqamətini dəyişmək üçün çayın sahilindəki ölkələrin də razılığı olmalıdır”, deyə R.Məmmədov bildirib.
Konfransa Amerikanın İllinoys Universitetinin doktoru Məmməd Babadüst də qoşulub. Mütəxəssis gölün fauna və florasının məhv olması ilə bağlı son məlumatları bölüşüb. Onun fikrincə, gölün quruması sahil ərazidə yaşayan 5 milyondan çox insanın köç etməsi deməkdir. “Gölün ərazisində böyük duz dağları yaranıb və artıq külək duz fırtınaları yaradır. Bu isə 100 kilometrlərlə ərazinin səhralaşması deməkdir”.
Ekspert hesab edir ki, gölün ətrafında quyuların qazılması dərhal dayandırılmalıdır. “Urmiyaya axan 13 təbii çayların və bulaqların axarları bərpa edilməlidir”.
Çıxışlarda həmçinin gölün siyasi məqsədlərlə qurudulması da gündəliyə gətirilib. “İran hökuməti gölü qurutmaqla bölgədəki demoqrafik situasiyanı dəyişmək istəyir. Gölün ətrafında azərbaycanlılar yaşayır və onların İranın digər bölgələrinə köçürülməsi İranın molla rejimi əleyhinə olan qüvvələrin nisbətinə təsir edəcək. Urmiya azərbaycanlıların tarixi ərazisidir və hökumətin siyasətinin əksinə olaraq dədə-baba torpaqlarından köçməməlidir”, Azərbaycan Milli Azadlıq Cəbhəsinin rəhbəri Qulamrza Səbri Təbrizi qeyd edib. -03C-
Cəmiyyət
-
Bakıda keçirilən COP29 konfransı mübahisələr və tənqidlərin kölgəsində başa çatdı. Tanınmış tarixçi Cəmil Həsənli bu tədbiri Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycanın idarəçilik problemlərinin parlaq əks olunması kimi xarakterizə etdi. Administrasiyanın qatı tənqidçisi olan Həsənli, COP29-u bahalı bir tamaşa adlandıraraq sistemli çatışmazlıqları üzə çıxardığını və Azərbaycanın siyasi və iqtisadi strukturlarına beynəlxalq diqqəti artırdığını vurğuladı.
-
Avropa Parlamenti Prezidenti Roberta Metsola azərbaycanlı iqtisadçı və siyasi məhbus, professor Qubad İbadoğlunu 2024-cü il Saxarov Mükafatı təqdimetmə mərasimində iştirak etmək üçün Strasburqa dəvət edib. Dəvət məktubu COP29 iqlim konfransı zamanı Avropa Parlamenti üzvü Maykl Bloss tərəfindən çatdırılıb. Lakin İbadoğlu hazırda ev dustaqlığında olduğu və Azərbaycandan çıxmasına qadağa qoyulduğu üçün dəvəti qəbul edə bilmir.
-
İstanbul Hava Limanında həyata keçirilən bir əməliyyat, diplomatik münasibətlərdə sarsıntı yarada biləcək bir hadisəni üzə çıxardı. Azərbaycan hərbi attaşesi olduğu iddia edilən Kəhrəman Şamil oğlu Məmmədov, 70 kiloqram qızıl ilə saxlanıldı. Türkiyə KİV-in məlumatına görə, Məmmədovun diplomat olması ilə bağlı açıqlamalarına baxmayaraq, hadisənin qızıl qaçaqmalçılığı ilə bağlı olduğu güman edilir.
-
Sərin bir noyabr axşamı, Bakının sakinləri Xəzər dənizinin sahilində toplaşaraq, sahilə vurulmuş nəhəng bir balinanın bədənini heyrətlə izlədilər. 16 metr uzunluğunda olan bu məxluqun cansız görünən forması və kəskin qoxusu bir çoxlarına ekoloji faciənin şahidi olduqlarını düşündürdü. Lakin bu gecə sirli qonaq artıq yox idi – yük platformasına yüklənərək hava limanına aparılmışdı.
Rəy yaz