Ermənistan sülh sazişinin imzalanmasından yayınmaq üçün hər şeyi edir

Bakı/29.07.21/Turan: Ermənistan baş nazirinin səlahiyyətlərini icra edən Nikol Paşinyan "Azərbaycan-Ermənistan sərhəddində Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının monitorinq qrupunun yerləşdirilməsini" təklif edib. Siyasi şərhçi Əhməd Əlili “Çətin sual” proqramında erməni lideri bu təkliflə çıxış etməyə sövq edən səbəblər, həmçinin Ermənistanın atəşkəs razılaşmasını növbəti dəfə pozmasının  səbəbləri barədə danışıb.  

Ekspertin sözlərinə görə, Ermənistan hər hansı sazişi  imzalamaqdan qaçmaq  üçün atəşkəsin pozulmasında maraqlıdır. Ermənistanda ictimai şüur səviyyəsində və dövlət strukturlarının əksəriyyətində belə bir fikir var ki, əgər indi Yerevan nəsə bir şeylə razılaşsa, bu, onun məğlubiyyəti olacaq. Onlar ümid edirlər ki, bir müddət sonra Ermənistan özünə gələcək, möhkəmlənəcək və o zaman sülh sazişini daha məqbul şərtlərlə imzalaya biləcək.

Əlili hesab edir ki, Ermənistan sülh sazişinin imzalanmasından yayınmaq məqsədilə hökumətin formalaşdırılması prosesini uzadır. Bu, Nikol Paşinyana onun işçi qurumunun olmadığından  və buna görə də danışıqlar prosesində iştirak edə bilmədiyindən şikayətlənməyə imkan verir. Əslində, Ermənistan Rusiya, Azərbaycan və Ermənistan baş nazirlərinin birinci müavinləri səviyyəsində aparılan danışıqlar prosesindən çıxıb. Bu səviyyədə hətta siyasi yox, sırf texniki məsələlər həll edilib. Lakin buna baxmayaraq, Ermənistan bu prosesdən çıxıb. Hazırda Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyi və Müdafiə Nazirliyində islahatlara start verilib. Bu o deməkdir ki, bu strukturlar funksional deyil və Paşinyan bundan istifadə edir.

Şərhçi həmçinin qeyd edib ki, atəşkəs rejiminin mütəmadi olaraq pozulması Ermənistan vətəndaşlarına o fikri təlqin edir ki, sülh hələ baş verməyib, ölkə müharibə vəziyyətindədir. Əgər belədirsə, deməli, sülh danışıqları mümkün deyil, sərhədlərin delimitasiyası və demarkasiyası mümkün deyil. Bu tezisi təsdiqləmək üçün Yerevana qeyri-sabitlik lazımdır. Və görünür, Yerevanda ciddi şəkildə bu prosesi illərlə uzatmağa ümid edirlər.

Əlili atəşkəs rejiminin pozulmasının arxasında Rusiyanın dayanmasına şübhə ilə yanaşır. İkinci Qarabağ Müharibəsi zamanı Rusiya ciddi reputasiya itkisinə məruz qalıb. Atəşkəs rejiminə əməl edilməməsi isə Rusiyanın reputasiyasına daha çox zərər vurur, çünki onun üzərinə götürdüyü sülhyaratma missiyasını yerinə yetirmək iqtidarında olmadığını göstərir. Bu, Qarabağda “sülhməramlılar”ın mövcudluğunun təməlini sarsıdır. Sual yaranır- əgər Rusiya sülhməramlı kontingenti təhlükəsizliyin təmin edilməsi üçün gətirilibsə, lakin onu təmin etmək iqtidarında deyilsə, o zaman orada niyə lazımdır? Ona görə də ideya baxımından Rusiya hər şeyi etməlidir ki, bu sual verilməsin. Digər tərəfdən, Qafqaz elə spesifik regiondur ki, Cənubi Qafqazda ən kiçik toqquşma belə dərhal Şimali Qafqaza  keçə bilər. Odur ki, Rusiya burada istənilən münaqişə ocağını yumşaq və operativ şəkildə söndürməyə çalışır.

Ermənistan və Azərbaycan sərhəddində Rusiya sərhəd postlarının, həmçinin Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatından müşahidəçilərin yerləşdirilməsilə bağlı Nikol Paşinyanın təklifinə toxunan Əlili deyib ki, Azərbaycan artıq işarə edib ki, ölkə sərhəddini ancaq azərbaycanlı sərhədçilər qoruyacaqlar.—0—