BEA-nın fikrincə görə, OPEK tezliklə neftin dünya qiymətlərinə təsirini itirə bilər

CNN:   Beynəlxalq Enerji Agentliyinin (BEA) məlumatına görə, qlobal bazarda gözlənilən neft tədarükünün çoxluğu Neft İxrac Edən Ölkələr Təşkilatı və onun müttəfiqləri və ya OPEC+-nın hasilatı azaltmaqla qiymətləri dəstəkləmək səylərini “heçə endirə” bilər.

Agentliyin ortamüddətli neft bazarı hesabatında dərc etdiyi proqnozlara görə, 2030-cu ilə qədər qlobal neft təklifi tələbi “məcburi” gündə 8 milyon barel üstələyəcək.

BEA-nın icraçı direktoru Fatih Birol jurnalistlərə bildirib ki, "bu, əhəmiyyətli profisitdir və... bəlkə də indiyə qədərki ən yüksək göstəricilərdən biri olacaq".

Agentlik hesabatında qeyd edib ki, artıqlıq “OPEC+-ın qiymətləri dəstəkləməyə yönəlmiş cari bazar idarəetmə strategiyasını poza bilər” və əlavə edib ki, artıqlıq “aşağı qiymətlərə” səbəb ola bilər.

Rusiya və digər istehsalçılarla müttəfiq olan OPEK CNN-in şərh sorğusuna dərhal cavab verməyib.

BEA həmçinin proqnozlaşdırır ki, qlobal neft tələbi artımı onilliyin qalan hissəsində “tədricən yavaşlayacaq” və 2029-cu ilə qədər zirvəyə çatacaq, sonra azalacaq.

Agentlik bildirib ki, təmiz enerji texnologiyalarının tətbiqinin sürətləndirilməsi, o cümlədən “elektrikli nəqliyyat vasitələrinin satışlarının artması” neftə tələbat artımının ləngiməsinin əsas səbəblərindən biri olacaq.

İstehsalın azalması

OPEC+ qiymətləri aşağı sala və üzv ölkələrin neftdən asılı iqtisadiyyatlarına zərər verə biləcək böyük tədarük bolluğunun qarşısını almaq üçün təxminən iki ildir hasilatı məhdudlaşdırır. Hasilatın azaldılması qlobal xam neft tədarükünün təxminən 5,7%-ni təşkil edir.

Bu ayın əvvəlində qrup dərin xam neft hasilatını 2025-ci ilə qədər uzatmağa razılaşdı, eyni zamanda, oktyabrın 1-dən bəzilərini mərhələli şəkildə dayandırmağa başlayacağını söylədi.

İxtisarlara baxmayaraq, neftin qiymətləri son aylarda enmə tendensiyası nümayiş etdirir.

Qlobal neft markası olan “Brent” aprelin əvvəlində son beş ayın ən yüksək səviyyəsinə çatdıqdan sonra təxminən 9% ucuzlaşaraq, çərşənbə günü barrel üçün 83 dollara satılıb. Aprelin əvvəlində İsrailin İranın Suriyadakı səfirliyinə hücumu neft bazarlarında narahatlığa səbəb olanda neftin qiyməti 91 dollar təşkil edirdi.

ABŞ-ın etalon markası olan West Texas Intermediate markalı xam neftin qiyməti də çərşənbə günü 9% azalaraq barrel üçün 79 dollara düşüb. Bu, aprelin əvvəlindəki barel üçün təxminən 87 dollardan aşağıdır.

Aşağı neft qiymətləri qismən qlobal təklifi artıran rekord ABŞ neft hasilatı və dünyanın ən böyük neft idxalçısı olan Çində, eləcə də digər böyük iqtisadiyyatlarda ləng tələblə bağlı narahatlıqların nəticəsi idi.