BMT-nin Beynəlxalq Məhkəməsi Ukraynanın Rusiyaya qarşı iddiasının əksəriyyətini rədd edib

CNN:  Çərşənbə günü Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ali Məhkəməsi Rusiyanın BMT-nin antiterror müqaviləsinin elementlərini pozduğu qənaətinə gəlib, lakin 2014-cü ildə Ukraynanın şərqi üzərində Malayziya Hava Yollarına məxsus MH17 reysinin vurulmasına görə Moskvanın məsuliyyət daşıması ilə bağlı Kiyevin irəli sürdüyü ittihamlar üzrə hökm verməkdən imtina etdiyi qənaətinə gəlib.

Beynəlxalq Məhkəməsinin (ICJ) hakiminin qərarında deyilir ki, Rusiya 2014-cü ildə yarımadanın ilhaqından sonra Krımda Ukrayna dilində təhsilə dəstək verməyərək ayrıdiskriminasiya müqaviləsini pozub.

Bu qərarlar Kiyev üçün hüquqi uğursuzluq olub. Məhkəmə Ukraynanın hər iki pozuntuya görə təzminat tələblərini rədd edib və yalnız Rusiyaya beynəlxalq müqavilələrə əməl etməyi tapşırıb.

Ukrayna nümayəndəsi Anton Korineviç vurğulayıb ki, məhkəmənin qərarı Kiyev üçün vacibdir, çünki o, Rusiyanın beynəlxalq hüququ pozduğunu müəyyən edib.

Qərar qəbul edildikdən sonra o, jurnalistlərə deyib: “Bu, ilk dəfədir ki, rəsmi, qanuni olaraq Rusiya beynəlxalq hüququ pozan adlandırılır”.

Ukrayna 2017-ci ildə Dünya Məhkəməsi kimi tanınan Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsində Rusiyanı Ukraynadakı rusiyapərəst separatçıları maliyyələşdirərək antiterror müqaviləsini pozmaqda ittiham edib.

Hakimlər Moskvanın terror fəaliyyətini maliyyələşdirmək üçün Rusiyadan Ukraynaya bəzi vəsaitlərin göndərilməsi ilə bağlı etibarlı iddiaları araşdırmamaqla BMT-nin antiterror müqaviləsini pozduğunu bildiriblər.

16 hakimdən ibarət kollegiya Rusiyaya terrorizmin maliyyələşdirilməsi ilə bağlı hər hansı etibarlı iddiaları araşdırmağı əmr etdi, lakin Kiyevin təzminat tələbini rədd edib.

Məhkəmə MH17 təyyarəsinin vurulması ilə bağlı qərar verməkdən imtina edərək bildirib ki, terrorizmin maliyyələşdirilməsi pozuntuları Ukraynanın iddia etdiyi kimi silah və ya təlim deyil, yalnız pul və maliyyə dəstəyi ilə bağlıdır.

Ukrayna təyyarəni vuran raket sistemini Rusiyanın təmin etdiyini iddia etsə də, bu işdə maliyyə dəstəyi tələb etməyib.

Keçən iyun ayında Haaqada keçirilən məhkəmə iclasında Rusiya Ukraynanın şərqindəki rusiyapərəst separatçıları maliyyələşdirdiyi və onlara nəzarət etdiyi barədə Ukrayna iddialarını uydurma və “açıq-aşkar yalan” kimi rədd etdi.

Təxminən yeddi il davam edən işdə Kiyev Rusiyanı 2014-cü ilin iyulunda MH17 təyyarəsini vuran, 298 sərnişin və ekipaj heyətini öldürən üsyançılar da daxil olmaqla, rusiyayönlü qüvvələri təchiz etməkdə və maliyyələşdirməkdə ittiham edib.

2022-ci ilin noyabrında Hollandiya məhkəməsi təbii fəlakətdəki rollarına görə iki rusiyalı və bir ukraynalıya qiyabi ömürlük həbs cəzası verib.

Krımda Ukrayna Rusiyanın etnik tatarların və ukraynalıların mədəniyyətini silməyə çalışdığını bildirib. Məhkəmə tatarlarla bağlı bütün iddiaları rədd edib, lakin etiraf edib ki, Moskva Ukrayna dilində təhsili dəstəkləmək üçün kifayət qədər iş görməyib.

Məhkəmənin qərarları qətidir və ondan şikayət verilə bilməz, lakin onun qərarlarını icra etmək imkanı yoxdur.

Cümə günü Beynəlxalq Məhkəmə başqa bir iş üzrə qərar verəcək. Orada Ukrayna Moskvanı 2022-ci il fevralın 24-də işğalına haqq qazandırmaq üçün 1948-ci il Soyqırım Konvensiyasından saxtakarcasına istifadə etməkdə ittiham edir.