Houthi supporters attend a rally against the US airstrikes on Yemen and the Israeli offensive in Gaza Strip, in Sanaa, Yemen on March 8, 2024. AP Photo/Osamah Abdulrahman
İranın dəstəklədiyi husilər Çin gəmisinə dəyməyəcəklərini vəd etdikdən sonra raketlərlə hücuma keçib
Husilər Yəmən sahillərində Çin gəmilərinə hücum etməkdən çəkinəcəklərini bildiriblər, lakin həftə sonu İranın dəstəklədiyi üsyançılar vədlərinə əməl etməyiblər.
ABŞ Mərkəzi Komandanlığının məlumatına görə, husilər şənbə günü yerli vaxtla səhər tezdən Çinə məxsus “Huang Pu” neft tankeri Qırmızı dənizdən keçərkən ona gəmi əleyhinə dörd ballistik raket atıblar.
CENTCOM-un şənbə günü verdiyi açıqlamada husilərin “Huanq Pu”ya beşinci ballistik raketi atdığını, "minimal ziyan" və kiçik bir yanğın olduğunu, lakin hücumda itki olmadığını bildirib. Gəminin qəza siqnalı göndərdiyi, lakin kömək istəmədiyi qeyd edilir. O, sonda reysini davam etdirə bilib.
"Husilər əvvəllər Çin gəmilərinə hücum etməyəcəklərini söyləmələrinə baxmayaraq, “Huang” gəmisinə hücum ediblər", - CENTCOM bildirib.
Husilər aylardır ki, Qırmızı dəniz və Ədən körfəzində müxtəlif ölkələrlə əlaqəsi olan gəmilərə hücum etmək üçün dron və raketlərdən istifadə ediblər. “Bloomberg”in keçən həftə verdiyi məlumata görə, üsyançılar bu yaxınlarda Çin və Rusiya ilə Birləşmiş Millətlər Təşkilatında mümkün siyasi dəstək müqabilində gəmilərinin qeyri-sabit regiondan təhlükəsiz tranzitinə zəmanət verən saziş imzalayıblar.
Çin və Rusiyanın husilərin əsas dəstəkçisi olan İranla güclü diplomatik və iqtisadi əlaqələri var. Məsələn, Tehran üsyançıları davam edən hücumlarında istifadə etdikləri müasir silahlarla təmin edir.
Çin, Rusiya və İran arasında tərəfdaşlığın dərinləşməsi
CENTCOM-un komandiri general Maykl Kurilla keçən həftə ABŞ qanunvericilərinə xəbərdarlıq etmişdi ki, üç ölkə əlaqələri gücləndirir və “ekstremizmin yayılmasına şərait yaradan xaotik landşaft yaradırlar”.
Çin, Rusiya və İran “İranın regionda öz mövqelərini gücləndirməyə çalışması, Rusiyanın Ukraynada İranın hərbi dəstəyindən istifadə etməsi, Çinin isə regionda gərginlikdən istifadə edərək, əlverişli mövqe əldə etmək və ABŞ-ın maraqlarını sarsıtmağa çalışması fonunda tərəfdaşlıq və əməkdaşlığı dərinləşdiriblər" – deyə o qeyd edib. Kurilla Nümayəndələr Palatasının Silahlı Qüvvələr Komitəsi qarşısında yazılı bəyanat verib.
General deyib ki, Çin İranın neft ixracının 90%-ni alır, "istədikləri təqdirdə İranın husilərə öldürücü yardımına təsir etmək üçün istifadə edə bilərlər".
“Əvəzində Pekin Tehrana sanksiyalardan yayınmağa və regionda sabitliyin pozulmasını sürətləndirməyə kömək edir”, – Kurilla bildirib. “ÇXR-in öz təsirindən istifadə etmək istəməməsi və ya bilməməsi İranın beynəlxalq ticarətin sərbəst axınını pozmasına səbəb olub”.
Yunan bayrağı altında üzən “Sea Champion” yük gəmisi keçən ay Qırmızı dənizdəki hücumdan sonra Yəmənin Ədən limanına yanaşmışdı. REUTERS/Fawaz Salman/File Photo
İranın nəzarətsiz zərərli fəaliyyəti Çin gəmisi üçün risk yaradıb
“Huang Pu” Çinə məxsusdur və onun tərəfindən idarə olunur, lakin hücuma məruz qaldıqda Panama bayrağı ilə üzürdü. Bundan əlavə, “Ambrey” dəniz təhlükəsizliyi agentliyinin məlumatına görə, gəminin qeydiyyat məlumatları keçən ay dəyişdirilib, ona görə də üsyançılar onun identikləşmə məlumatlarını qarışdırıblar.
Bu arada, şənbə günü “Huanq Pu”ya hücum zamanı ABŞ qüvvələri Qırmızı dənizin cənubunda husilərə məxsus 6 pilotsuz uçan aparatı vurub. Onlardan beşi suya düşüb, altıncısı isə yenidən Yəmənə uçub.
“Bu pilotsuz təyyarələr bizə, koalisiyaya və bölgədəki ticarət gəmiçiliyinə birbaşa təhlükə törətməkdə qərarlı olub”, CENTCOM bildirib. “Bu tədbirlər naviqasiya azadlığını qorumaq və beynəlxalq suların bizim, koalisiya və ticarət gəmiçiliyi üçün təhlükəsizliyini yaxşılaşdırmaq üçün həyata keçirilir”.
Rəy yaz