Orta Şərqdə İSİD təhlükəsi

İraq Şam İslam Dövləti (İSİD) adlı yaraqlılardan ibarət dəstə son vaxtlar silahlı mübarizə apardığı bölgə üçün ciddi təhlükəyə dönüb. Bu haqda Türkiyə saytları yazır.

İyunun 11-də İraqın Mosul şəhərini ələ keçirən dəstə artıq İraqın paytaxtı Bağdad üzərinə hücuma keçib. İndiyə qədər isə İraqın Fəllucə yaşayış məntəqəsi İSİD-in əlində idi.

Bununla yanaşı, Mosula girən İSİD yaraqlıları Türkiyənin bu şəhərdəki konsulluğunun binasını zəbt edib və konsul başda olmaqla, bütün personalı girov götürüb. İSİD dəstələrinin şəhəri tutmasından sonra 2 miyon sakini olan şəhərin 500 min nəfər sakini qətliyama məruz qalmamaq üçün şəhəri dərhal tərk edib.

Bu məsələdə maraqlı olan budur ki, İraq ordusunun bölmələri İSİD yaraqlılarına müqavimət belə göstərməyib, silahları ataraq qaçıblar. Hücumdan bir saat əvvəl isə ordu komandanları təyyarələrə minərək, naməlum istiqamətə uçublar.

İraqın edam edilən başçısı Səddam Hüseynin vətəni olan Tiqritə girən yaraqlılar hər-hansı müqavimət görməyiblər və bu şəhəri də ələ keçiriblər.

İSİD-in bu qələbələrindən sonra İraq türkmənlərinin həyatına ciddi təhlükə yaranıb. Bölgənin müdafiəsini İraq Kürd Regional rəhbərliyi və silahlı qüvvələri öz üzərinə götürüb. Mosulla Kürd sərhəddində artıq güclər arasında döyüş başlanıb, İSİD yaraqlıları itki versə də, geri çəkilməyib.

Mosul valisi Mosulun məğlub olmasına səbəb kimi Maliki hökumətinin yararsız fəaliyyətini, ordunun qurulmamasını göstərib. Ölkənin şimalındakı kürd rəhbərliyi artıq mərkəzi hakimiyyətə arxayın olmadan müdafiə işi qurur, silahlı gücləri döyüş bölgələrinə göndərir.

Mosul şəhərinin İSİD tərəfindən tutulması ilə bağlı NATO qüvvələri təcili toplantı keçirib, durumun qorxulu olduğunu bildirib və bölgə dövlətlərini İSİD-ə qarşı müqavimətə səsləyib.

İSİD 2004-cü ildə yaradılıb və yaradılanda “əl-Qaidə” terror təşkilatının İraq qolu kimi fəaliyyət göstərib. Bu qrupu yaradan 2006-cı ildə İraqda öldürülən “əl-Qaidə” rəhbərlərindən Zərqavi olub.

Bu qrup Suriyada Əsəd rejiminə qarşı döyüşlər başlayandan sonra özünü dünyaya tanıtdırdı. Suriyada “əs-Nusra” və İSİD dəstələri Əsəd rejiminə daha inadlı dirəniş göstərdilər. Bu dəstələr arasında öncə müttəfiqlik olsa da, sonra ayrılma baş verib. Hətta İSİD və “əs-Nusra” dəstələri arasında bir-birinə qarşı döyüşlər başlayıb. İSİD qarşı dəstənin bir sıra başçılarını belə qətlə yetirib. Daha sonra onların nəzarətində olan əraziləri öz nəzarətlərinə keçiriblər.

İraqa son hücumları və uğurlarından sonra bu qüvvənin bölgədə yeni dövlət şəkillənməsinə səbəb ola biləcəyi haqda düşüncələr meydana çıxıb. -05D-