Azərbaycan dayanıqlı inkişafa nail olmaq üçün iddialı iqtisadi və ekoloji plan hədəfləyir

Azərbaycanın İqtisadiyyat Nazirliyi, ölkənin iqtisadiyyatını şaxələndirmək və modernləşdirmək üçün yenilənmiş səylərin əsasını təşkil edən “2022-2026-cı illər üzrə Sosial-İqtisadi İnkişaf Strategiyası” çərçivəsində 2026-cı ilə qədər illik 3-4% davamlı iqtisadi artım proqnozlaşdırır. Bu planın mərkəzində qeyri-neft və qaz sektorlarında nəzərəçarpacaq dərəcədə genişlənmə dayanır ki, bu da hər il orta hesabla 5% artım göstərəcək.

Nazirliyin iqtisadiyyat şöbəsinin müdiri Hüseyn Hüseynov “Yaşıl İqlim Maliyyəsi və Karbon Qiymətqoyma Siyasəti” seminarında strategiyanın hədəflərini açıqlayaraq, hökumətin iqtisadiyyatı karbohidrogenlərdən uzaqlaşdırmaq istəyini vurğuladı. 2026-cı ilə qədər Azərbaycan ÜDM-də özəl sektorun payının 88%-ə çatdırılması gözlənilir ki, bu da dövlət tərəfindən idarə olunan artımdan əhəmiyyətli bir dəyişikliyi ifadə edir.

Lakin strategiya iqtisadi tarazlığı yenidən qurmaqla kifayətlənmir, iddialı şəkildə dayanıqlılıq və iqlim dözümlülüyü ilə əlaqələndirilir. Ekoloji hədəfləri arasında ölkə üzrə yaşıl ərazilərin payının 12%-dən 12.3%-ə qədər artırılması, istifadəsiz torpaqların payının 25%-dən 15%-ə endirilməsi və tullantıların emalı üzrə səylərin milli səviyyədə 20%-ə çatdırılması (regionlarda isə 10%) yer alır.

Bu hədəflər, iqlim təsirlərini azaltmaq üçün ekoloji nəqliyyat seçimlərinin təşviqi və yaşıl texnologiyaların tətbiqi üçün geniş tədbirlərin bir hissəsidir. Hökumət, ümumi enerji qarışığında bərpa olunan enerji mənbələrinin payını artırmağı, 2026-cı ilə qədər elektrik enerjisi istehsalında 24%-ə çatdırmağı hədəfləyib. Yaşıl enerji sahəsində bu diqqət, Azərbaycanın ekoloji izini azaltmaq üçün vacib bir addım ola bilər, xüsusən də neft və qaz ixracatçılarının ekoloji məsuliyyət nümayiş etdirmələri üçün beynəlxalq təzyiqlərin artdığı bir dövrdə.

Hüseynovun açıqlamaları, qlobal yaşıl maliyyə və karbon azaldılması məqsədləri ilə strateji uyğunluğu əks etdirir, bu da ekoloji yönümlü fondlar və inkişaf banklarının investisiya marağını cəlb edə bilər. Bu islahatlar, əhəmiyyətli olsa da, xüsusilə Azərbaycanın ənənəvi neft gəlirlərinə bağlılığı nəzərə alındıqda, böyük çətinliklərlə üzləşir. Ancaq uğurla həyata keçirildiyi təqdirdə, bu addımlar ölkəni daha dayanıqlı və şaxələndirilmiş bir iqtisadiyyata yönləndirə bilər.

Bu strategiyanın həyata keçirilməsi həm regional maraqlı tərəflər, həm də qlobal investorlar tərəfindən diqqətlə izlənəcək. Onlar Azərbaycan iqtisadiyyatının artım perspektivlərinin karbohidrogen sektoru ilə sıx əlaqəli olduğunu müşahidə edirlər. Daha yaşıl bir iqtisadi marşrut hədəfləyən Azərbaycan, davamlı inkişafa və yaşıl keçiddə regional liderliyə sadiq olduğunu nümayiş etdirir – bu isə ölkənin Cənubi Qafqaz və ondan kənardakı rolunu yenidən təyin edə bilər.