Azərbaycanda minoritarlara son qoyulacaq

Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsi qanun layihəsi hazırlayıb və onun qəbulu ölkədə açıq səhmdar cəmiyyəti institutunun aradan götürülməsinə yol açacaq. Majoritarlara minoritarlardan məcburi və qeyd-şərtsiz şəkildə səhmləri əldə etmək üçün geniş hüquq veriləcək.

 Mülki Məcəlləyə əlavə və dəyişikliklərin edilməsinə dair qanun layihəsinə əsasən, ASC-nin səhmlərin ən azı 75%-ə sahib olan şəxs digər səhmdarlara öz səhmlərini satmağı təklif etməyi öhdəsinə götürür. Bu halda o, SC-yə nəzarət edən şəxs kimi təsnif edilir, çünki qəbul edilən  hər hansı qərar ondan asılı olacaq. Bu barədə təklif səhmdar cəmiyyətinə göndərilir, o da öz növbəsində kiçik səhm paketi sahiblərini məlumatlandırır. Təklifdə bir səhmə görə təklif edilən qiymət göstərilməli və bu qiymət əsaslandırılmalıdır. Minoritarlardan təkliflər səhmdar cəmiyyət xəbərdar edilən gündən bir aydan tez və iki aydan gec olmayaraq  qəbul ediləcək. 

SC-nin fond birjasının kotirovka vərəqinə daxil edilən səhmləri alınarkən təklifin dəyəri son bir ildəki maksimal bazar qiymətindən aşağı olmayan səviyyəyə uyğun olmalıdır. Əks halda səhmin satınalma qiyməti Müşahidə Şurası tərəfindən cəlb edilən müstəqil qiymətləndirici tərəfindən müəyyən ediləcək. Qeyd edək ki, indiki halda səhmdar təklifdən imtina edə bilər.

 Fond birjasının kotirovka vərəqinə daxil edilən səhmdar cəmiyyətlərdə əgər fiziki və ya hüquqi şəxs SC-in səhmlərinin 95%-ə nəzarət edirsə, bu halda minoritarlara heç bir şans verilmir. 95% səhmə malik olan şəxsə qalan 5% səhmə malik insanlardan səhmləri satmağı tələb etmək hüququ verilir. Səhmlərin alınması yuxarıda göstərilən qayda və şərtlərlə həyata keçirilir. Əgər səhmdar bu tələbə cavab verməsə, ona çatacaq pullar bank hesabına köçürülür, yaxud poçt ünvanına göndərilir.

 Bu proses başa çatandan sonra mərkəzi depozitar üç gün ərzində alınan səhmləri ərizəçinin hesabına köçürür. Maraqlıdır ki, bu halda səhmlərin alınması forması ilə bağlı sual yaranır, çünki alqı-satqı sazişlərinin rəsmiləşdirilməsinə dair hazırkı qaydalar prosesdə depozitarın iştirakını nəzərdə tutur. 

ASC-yə nəzarəti əldə etməyə dair bu qaydalar investisiya fondları, özəlləşdirilən SC, həmçinin dövlətin aldığı səhmlərə şamil edilmir.

 Azərbaycanda təsərrüfatçılığının səhmdar forması əsasən 1997-ci ildən dövlət əmlakının özəlləşdirilməsi prosesində tətbiq edilməyə başlayıb. Proses elə forma və metodlarla həyata keçirilib ki, səhmdar cəmiyyətlərinin təxminən 70%-ə bir nəfər, yaxud onunla əlaqəli şəxslər tərəfindən nəzarət edilir. Hazırda Bakı Fond Birjasının kotirovka vərəqinə yalnız iki səhmdar cəmiyyət daxil edilib - “Texnika Bank” və “Dəmir Bank”. --08V—