Azərbaycanda təkrar sərəncamla Enerji Səmərəliliyi Fondu yaradılıb

Prezident İlham Əliyevin fərmanı ilə Enerji Səmərəliliyi Fondu yaradılıb, “Enerji Səmərəliliyi Fondundan vəsaitlərin formalaşdırılması və istifadəsi Qaydaları” təsdiq edilib.

Sərəncamın mətnində qeyd olunduğu kimi, Fond enerji resurslarından səmərəli istifadə və enerji effektivliyi üzrə tədbirlərin stimullaşdırılması və təşviqi məqsədilə yaradılır və onun vəsaitinin sərəncamçısı Enerji Məsələlərini Tənzimləmə Agentliyi qismində Azərbaycan Respublikasının Energetika Nazirliyidir.

Nazirlik Fondun vəsaitlərinin formalaşdırılması və idarə olunmasına ümumi nəzarəti həyata keçirəcək.

Nazirlər Kabineti qiymətlərinə dövlət tənzimlənməsi tətbiq olunmayan enerji resurslarının satışından Fonda köçürüləcək vəsaitin formalaşdırılması barədə təkliflərini altı ay müddətində Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə təqdim eməlidir.

Qəribədir ki, prezident 2021-ci il avqustun 20-də “Enerji resurslarından istifadə və enerji səmərəliliyi haqqında” qanunu təsdiq edəndə oxşar sənədi artıq imzalayıb və o 2022-ci il iyulun 1-dən qüvvəyə minib.

Qanun “Enerji Səmərəliliyi Fondu”nun yaradılmasını nəzərdə tutur. Fondun vəsaitləri aşağıdakılardan formalaşacaq: enerji resurslarının satışından tariflərdən ayırmalar; hüquqi və fiziki şəxslərin kreditləri, qrantları, könüllü ianələri; beynəlxalq təşkilatlardan və digər donorlardan gəlirlər; Fondun vəsaitlərinin idarə edilməsindən və Azərbaycan qanunvericiliyi ilə qadağan olunmayan digər mənbələrdən əldə edilən gəlirlər.

Azərbaycan Prezidenti də bu qanunun tətbiqi haqqında fərman imzalayıb.

Fərmana əsasən, Nazirlər Kabinetinə Energetika Nazirliyinin təklifləri əsasında Enerji Effektivliyi Fondunun yaradılması ilə bağlı təkliflərini altı ay müddətində hazırlayıb Azərbaycan Prezidentinə təqdim etmək tapşırılıb.

Hökumətə həmçinin 9 ay müddətində aşağıdakıları hazırlayıb ölkə prezidentinə təqdim etmək tapşırılıb: Enerji Səmərəliliyi Fondunun vəsaitlərinin formalaşdırılması və istifadəsi prosedurunun layihəsini; enerji resurslarından səmərəli istifadə və enerji səmərəliliyi sahəsində dövlət nəzarətinin həyata keçirilməsinə dair qaydaların layihəsi.

Bundan əlavə, Nazirlər Kabinetinə bu qanunda nəzərdə tutulmuş tədbirlərin həyata keçirilməsini təmin etmək üçün Energetika Nazirliyinin ştatının artırılması ilə bağlı təkliflərini beş ay müddətində hazırlayıb prezidentə təqdim etmək tapşırılıb.

Amma görünür, naməlum səbəblərdən fərman icra olunmayıb.

Qanun istehlak olunan enerjinin miqdarını və onun dəyərini müəyyən edən smart sayğacların quraşdırılmasını, istilik və qaz sərfiyyatı sahəsində sayğacların quraşdırılmasını da nəzərdə tutur. Lakin SOCAR guya əhalinin rahatlığı üçün smart qaz sayğaclarını mexaniki sayğaclarla əvəz edir. “Azərsu” və “Azərişıq” dövlət şirkətləri isə smart sayğaclara keçməyə tələsmir.

Bundan əlavə, sənəd binaların enerji səmərəliliyi üzrə sertifikatlaşdırılmasını, enerji auditinin, o cümlədən hər üç ildən bir məcburi auditin keçirilməsini nəzərdə tutur. Amma bu da həyata keçirilmədi.

Yalnız ümid edə bilərik ki, yaşıl enerjiyə yeni yanaşma fonunda vəziyyət fərqli olacaq.