BP, Statoil və Total-ın TANAP layihəsinə daxil olmağı niyə gecikir?

ARDNŞ rəsmi olaraq 2012-ci ilin sentyabrında, qeyri-rəsmi olaraq daha əvvəl "Şahdəniz" üzrə tərəfdaşlara (BP, Statoil və Total) təklif edib ki, Transanadolu qaz kəməri layihəsinə (TANAP) daxil olsunlar. Şirkətlər özləri bu layihəyə marağını gizlətmirdi. 

Noyabrın əvəlində ARDNŞ prezidenti Rövnəq Abdullayev jurnalistlərə məlumat verib ki, bu şirkətlərdən pay nisbəti barədə məlumat alıb. İlkin məlumata görə, tərəfdaşlar 29% payı belə bölməlidirlər: BP və Statoil – hərəyə 12%, Total - 5%. Amma sonradan məlum oldu ki, onlarla ARDNŞ arasında bu məsələdə fikir ayrılığı var. 

Şirkətlər informasiya "sızması" təşkil etdilər ki, "faizdə narazılıq yoxdur, onlar daha çox istəmirlər". Onda nəyə görə tərəflər ARDNŞ-nin payının alınması barədə alqı-satqı müqaviləsi bağlamırlar? Tərəflər susur, vaxt isə gedir. İş o yerə çatıb ki, ARDNŞ təmsilçisi Vitali Bəylərbəyov Bloomberg agentliyinə müsahibəsində şirkətləri təhdid edərək bildirib ki, "TANAP deyilən vaxtda onların iştirakı olmadan həyata keçəcək".

Bu günlərdə KİV-lərdən biri ARDNŞ-nin adı çəkilməyən təmsilçisinə istinadən bidirib ki, ARDNŞ-nin bu məsələdəki mövqeyi dəyişməyib. Yəni ehtimal etmək olar ki, tərəflər əvvəlki mövqeyində qalır. 

Turan Agentliyi şirkətlərlə TANAP-ın opertaoru ARDNŞ arasında fikir ayrılığını və ya onlardan birini müəyyən edib. 

BP, Statoil və Total layihədə passiv iştirakçı yox, TANAP Co şirkətinin təsisçilərindən olmaq istəyirlər. Bu şərtlə ki, qərar qəbuluna təsir edə bilsinlər. Aydındır ki, ayrılıqda, verilən pay çərçivəsində bunu etmək olmaz. Ona görə şirkətlər “Şahdəniz”dən qaz ixracçıları qrupu prinsipini tətbiq etmək istəyirlər. Məhz bu qrup ТАР konsorsiumu ilə maliyyə sazişi imzalayıb, Nabucco-West ilə imzalamağa hazırlaşır. 

Bununn nə qədər çəkəcəyini demək çətindir, amma vaxt gözləmir və TANAP-ın (o cümlədən ТАР və Nabucco-West-in) əsas rəqibi Rusiyanın "Cənub axını"na start verilib. --12А—