Fitch Ratings ABB-nin problemli aktivləri və özəlləşdirilməsi haqqında

"Fitch Ratings" beynəlxalq reytinq agentliyinin fikrincə, Azərbaycan Beynəlxalq Bakının (ABB) problemli aktivlərinin satılmasının planlaşdırılması və bankın sonrakı özəlləşdirilməsi ("BB"/"Stabil"/b-" proqnoz) onun kredit qabiliyyətinə və reytinqinə mötədil müsbət təsir edə bilər.

Agentliyin ekspertlərinə görə, hər şey alınan problemli aktivlərin həcmindən asılı olacaq.

İyulun 15-də dövlət başçısı ABB-nin problemli aktivlərinin «Aqrarkredit» QSC-yə verilməsi barədə fərman imzalayıb. QBKT zəmanətli istiqrazlar buraxıb mədaxil hesabına riskli aktivləri almalıdır.

Fitch-in fikrincə, ABB-nin problemli aktivlərinin həcmi çoxdur, hərçənd işlək olmayan (vaxtı 90 gün uzadılan) və vaxtı uzadılan kreditlər 7,2% və 6,6% təşkil edib. Yüksək riskli kreditlər I rübün sonunda 1 mlrd manat (11%) olub. Aktivlərin keyfiyyəti və korporativ idarəetmə ilə bağlı digər çətinliklər köhnə veksel portfeli (700 mln manat) ilə bağlıdır. Bunun çoxu RF-də yüksək riskli tikinti layihələri ilə əlaqədardır. 2014-cü ildə problemli kreditlərin ehtiaytlarla ödənilməsi səviyyəsi 135% olub. Amma ilin sonunda vaxtı uzadılan kreditlər, iri yüksək riskli kreditlər və veksel portfeli Fitch metodologiyası ilə əsas kapitaldan 3 dəfə çox olub.

ABB-nin əsas kapitalının requlativ göstəricisi bu ilin martında 7,7%, əsas kapital göstəricisi (Fitch metodologiyası ilə), yəqin, 2014-cü ilin sonundakı 7,4%-dən xeyli azalıb (2015-ci ilin fevral devalvasiyası ilə bağlı).

Agentlik bankın kapitallaşmasını zəif hesab edir. Çünki əsas kapital aşağı səviyyədədir, riskli aktivlər çoxdur və əlavə ehtiyat tələb edir. İlin sonu üçün 200 mln tranş nəticəsində 2% arta bilər.

ABB-nin uzunmüddətli emitentin defoltu reytinqi və prioritet borc reytinqi («BB») Azərbaycan hakimiyyəti tərəfindən potensial dəstəyi və dövlətin əlçatan resurslarına nisbətən çox kiçik həcmini əks etdirir.

Əgər problemli aktivlərin satışı və kapitalın planlaşdırılmış ödənişi ABB-nın kapitallaşmasının nəzərəçarpan möhkəmlənməsinə gətirib çıxarsa, agentlik bunu dövlət dəstəyinin tarixinin əhəmiyyətli yaxşılaşması kimi qiymətləndirəcək, bu da EDR və bankın prioritet borcunun reytinqi üçün pozitiv ola bilər.

Reytinqlərinin artırılması imkanlarına baxarkən Fitch ABB-nin özəlləşdirilməsinin potensial təsirini də nəzərə alacaq.

Aktivlərin dövlət payının satılması çətin ki, hakimiyyətin banka dəstəkdən imtinası anlamına gəlsin, çünki agentlik ABB-nin yerli bank sistemi üçün əhəmiyyətinin nəzərə alaraq bu ehtimalı yüksək hesab edir.

Faktiki olaraq bank dövlət sektoruna bağlıdır, çünki bu ilin yanvarın 1-ə onun passivinin 18%-i yaxud təxminən 1,5 mlrd manat dövlət nəzarətində olan strukturların payına düşüb.

Bu zaman agentlik ehtiyat edir ki, bankın aktivlərinin yeni sahibkarlar tərəfindən alınması yerli siyasi elitalarla əlaqəli olacaq.

Buna səbəb ABB-nin özəlləşdirilməsi ilə bağlı on ildən artıqdı davam edən nəticəsiz danışıqlar və ölkə rəhbərliyinin əhvalının kəskin dəyişməsidir. “Ona görə də bankın nə vaxt və hansı şərtlərlə özəlləşdiriləcəyi məlum deyil”, - deyə Fitch-in məlumatında deyilir.--17D—