Samir Əliyev: «Devalvasiyadan bir il sonra -Mərkəzi Bank öz məqsədinə nail olmayıb»

Azərbaycan Mərkəzi Bankı 2015-ci il dekabrın 21-də milli manatın üzən məzənnəyə keçdiyi vaxtda elan etdiyi 3 məqsədə nail olmadı. İqtisadçı Samir Əliyev belə hesab edir.

Turan məlumat verir ki, Facebook sosial şəbəkəsində öz profilində ötən il manatın üzən məzənnəyə keçdiyi vaxtdan indiyədək yekunlara toxunan ekspert xatırladıb ki, Mərkəzi Bank qarşısına üç məqsəd qoymuşdu:  tədiyə balansının tarazlaşdırılması, ölkənin valyuta ehtiyatlarının kritik səviyyədə qorunması və milli iqtisadiyyatın beynəlxalq rəqabət qabiliyyətinin təmin olunması.

S.Əliyev qeyd edib ki, ölkənin valyuta ehtiyatlarının kritik səviyyədə qorunması mümkün olmadı. Mərkəzi Bank manatı qorumaq üçün hətta valyuta ehtiyatlarının daha 20%-ini “qurban” verməli oldu. Baş bankın ehtiyatları il ərazində 5 milyard dollardan 4 milyard dollara qədər azaldı.

Milli iqtisadiyyatın beynəlxalq rəqabət qabiliyyəti də təmin olunmadı. Xarici ticarətin vəziyyəti göstərir ki, neftdənkənar ixrac nəinki artmayıb hətta azalıb. 2016-cı ilin 11 ayında ölkənin qeyri-neft sektoru üzrə ixracı 23.4% (347 mln. USD) azalıb.

Tədiyə balansının tarazlaşdırılmasına nail olunmayıb. 2016-cı ilin 9 ayında Azərbaycanın tədiyə balansının cari əməliyyatlar hesabında isə kəsirin həcmi 1,1 milyard dollara çatıb. Halbuki, üzən məzənnəyə keçiddən əvvəl cari əməliyyatlar hesabında kəsirin həddi 222,5 milyon dollardan çox olmayıb. Amma ötən il üzrə məcmu defisit 9.141 mlrd. dollar təşkil edib.

“Bəzi texniki prosedurları saymasaq, üzən məzənnə maliyyə sabitliyi baxımından bizə fundamental olaraq heç nə vermədi. Məzənnənin hərracın nəticəsinə yox, Mərkəzi Bankın məqsədəuyğun bildiyi səviyyəyə əsaslanması indiki məzənnə siyasətinin əvvəlkindən ciddi fərqlənmədiyini göstərdi. Valyuta satışının açıq valyuta birjası vasitəsilə yox qapalı “Bloomberg” platforması vasitəsilə həyata keçirilməsi də bazar iştiraçılarının sayını xeyli məhdudlaşdırdı”, - S.Əliyev yazıb. 71D