SOCAR Xorvatiyaya qaz tədarükünə başlayır və A  vropanın enerji təhlükəsizliyini gücləndirir

2024-cü il sentyabrın 1-də Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR) Xorvatiyaya qaz tədarükünə başlayaraq, iki ölkə arasında enerji tərəfdaşlığında mühüm bir mərhələyə imza atdı.

SOCAR öz bəyanatında bu hadisənin bütün qitə üzrə enerji təhlükəsizliyinin gücləndirilməsində əhəmiyyətini vurğulayıb. “Azərbaycan qazının Xorvatiyaya tədarükü, PPD və MET Group ilə tərəfdaşlıq çərçivəsində həyata keçirilməklə, ölkəmizin Avropa üçün əsas enerji tərəfdaşı kimi mövqeyini daha da möhkəmləndirir,” - deyə SOCAR qeyd edib.

Bu addım, enerji resurslarının şaxələndirilməsi və Avropanın ənənəvi tədarükçülərdən, xüsusilə Rusiyadan asılılığının azaldılması üçün geniş miqyaslı strategiyanın bir hissəsidir.

Xorvatiya, artıq Azərbaycan qazından faydalanan ölkələrin artan siyahısına qoşulmuşdur. Bu ölkələr arasında Türkiyə, Gürcüstan, İtaliya, Yunanıstan, Bolqarıstan, Rumıniya, Macarıstan, Serbiya və Sloveniya da var. Xorvatiya üçün Azərbaycan qazının tədarükü yalnız iqtisadi saziş deyil, həm də davam edən geosiyasi qeyri-müəyyənliklər fonunda enerji təhlükəsizliyini gücləndirmək üçün strateji bir manevrdir. Ukraynada müharibə və Avropa İttifaqının Rusiya enerji məhsullarının idxalına tətbiq etdiyi sanksiyalar qitənin enerji mənzərəsini dəyişdirdiyi kimi, Xorvatiyanın Azərbaycan qazına yönəlməsi, sabit və şaxələndirilmiş enerji mənbələrinin axtarışında daha geniş bir tendensiyanı əks etdirir.

Hazırda, təbii qaz Xorvatiyanın birincil enerji istehlakının təxminən 26%-ni təşkil edir. Azərbaycan qazının daxil olması, kömür kimi daha çirkləndirici mənbələrin əvəzlənməsi ilə ölkənin daha təmiz enerji keçidinə dəstək verəcəkdir. Bu, Xorvatiyanın enerji səmərəliliyinin və ekoloji davamlılığın artırılması ilə bağlı uzunmüddətli hədəflərinə uyğundur.

Bundan əlavə, yeni qaz tədarükləri Xorvatiyanın enerji bazarının daha da liberallaşdırılmasına və infrastruktur inkişafına təkan verə bilər. Xorvatiya, artan idxalını qarşılamaq və tədarükün etibarlılığını təmin etmək üçün qaz nəqliyyat şəbəkələrini genişləndirmək üçün artıq işlər aparır. Azərbaycan qazının mövcudluğu, Xorvatiyanın digər regional bazarlarla əlaqələndirilməsini nəzərdə tutan İon-Adriatik Boru Kəməri (IAP) kimi davam edən layihələri dəstəkləyə bilər və bununla da qaz sektorunda rəqabəti artırar.

İqtisadi baxımdan, Azərbaycan qazının rəqabətədavamlı qiymətləri Xorvatiya istehlakçıları və müəssisələri üçün enerji xərclərinin azalmasına səbəb ola bilər. Bu isə öz növbəsində, xüsusilə enerji-intensiv sənaye sahələrində iqtisadi fəaliyyəti stimullaşdıra bilər və enerji xərclərinin azalması ilə ümumi iqtisadi davamlılığa töhfə verə bilər.