Rəssamların şəxsi travması"Qarabağ" sərgisində özünü göstərir
Yarat İncəsənət Mərkəzi sərgilər keçirməyə davam edir. Hazırda iki sərgi- “ EKİNOKS” “YOXLANILIB MİNA YOXDUR” qrup sərgiləri nümayiş olunur. “Yoxlanılıb mina yoxdur” sərgisi Xanlar Qasımov, Orxan Hüseynov, Elturan Məmmədov, Kamilla Muradova, Vüsal Rəhim və Sabina Şıxlinskayanın YARAT-ın sifarişi ilə hazırlanan performans, videoinstalyasiya və qrafika əsərlərini bir araya gətirib.
Sənətşünas Ülkər Əliyeva sərgi ilə bağlı fikirlərini bölüşüb. Ülkər Əliyeva deyir ki, “Ekinoks” sərgisində toxunulan kollektiv travma məsələsi bu sərgidə daha lokal şəkildə ifadə edildiyini görə bilərik. Ülkər qeyd edir ki, Qarabağ münaqişələrinin qığılcımlarının yarandığı ilk illərdən bəri nəsilbənəsil xalq olaraq kollektiv şüurumuzda silinməz travmalar yaratıb, 30 ildən artıq bir müddətdə gələcək nəsillərə də ötürülüb.
“Bu sərgi I və II Qarabağ müharibələrinə toxunaraq postmüharibə dövründə Qarabağ torpaqlarında mövcud olan minalara, onun yaratdığı cinayətlərlə yanaşı, ekoloji və mədəni terrora da diqqəti çəkməyə çalışır”.
Ülkər sərginin girişində olan torpaq ekspozisiyasına diqqət çəkib. Onun sözlərinə görə müəllifin sərginin açılışı zamanı Qarabağın bəzi regionlarından gətirilən torpağın altında olması fikri maraqlı və cəsarətli məqamlardan olub. Burada sənətçi torpağın yaddaşını vurğulayaraq bizim də torpaqdan gəlib torpağa gedəcəyimizi yadımıza salır.
Sənətçilər öz şəxsi travmalarını da sərgidə ifadə ediblər
Ülkər deyir ki, Kamilla Muradova Qarabağ mövzusu ətrafında öz şəxsi travmasını izləyicisi ilə bölüşür. Rəssamın pilot olan atası vertolyotunun vurulması nəticəsində I Qarabağ Müharibəsində şəhid olub. Kamilla Muradova Qarabağın müxtəlif mənəzələrini əks etdirdiyi qrafik əsərlərində ağ, qara rənglərdən istifadə edib.
Diqqəti ən çox çəkən videoinstalyasiya
Sərgidə Ülkərin ən çox marağını cəlb edən Elturan Məmmədovun “Qeyri-dəyirmi masalar” adlı 16-kanallı videoinstalyasiyasıdır. İnstalyasiyada göstərilən Qarabağ xəritəsi və müxtəlif regionlara edilən işarələr bir kənara, çayxanada - qeyri-dəyirmi masalarda aparılan siyasi söhbətlərin vizuallaşdırılması tamamilə reallığı əks etdirir və yəqin ki, hər birimizin şahidi olduğu bir məqamdır. Həmin reallığın təsviri müəllifin işini bu cür həssas mövzularda çox zaman yol verilən pafosdan uzaqlaşdırmağı bacarır.
Videolarda iştirak edən şəxslər isə elə I və II Qarabağ müharibələrinin iştirakçılarıdır.
“Ümumilikdə, sərgi postmüharibə dövründə toxunulması zəruri olan mövzu və ideya həlli kimi qarşımıza çıxsa da, ekspozisiyadakı əsərlər son illərdə ərsəyə gətirilən Qarabağ mövzulu digər əsərlərdən müasir həllinə görə fərqlənir”.
Mədəniyyət
-
Azərbaycan kinosunun çoxdan gözlənilən anı nəhayət gəlib çatdı. Yerli rejissorlar öz yeni əsərlərini təqdim edərək, animasiya, dram və uşaqlıq xəyalları ilə dolu bir qarışığı böyük ekranlara gətirdilər. Nurlan Həsənlinin Erkən Hisslər, Hacı Səfərovun Tərsinə Kölgələr və Məsud Pənahinin animasiya filmi Nərqız maraqla gözlənilən tamaşaçılar tərəfindən həm alqışla, həm də tənqidlə qarşılandı.
-
Tarixdə baş verən hadisələr sadəcə bir rəqəm, tarixi yaddaş olaraq qalmır. Bu hadisələr mədəni yaddaşda da dərin izlər buraxır. Xüsusən sənətçilər hadisələri öz hiss etdikləri, anladıqları formada əsərlərinə köçürdürlər. 20 Yanvar da mədəni yaddaşa köçmüş hadisələrdən biridir. Müasir dövr yaradıcılığında nisbətən az işlənən mövzu olsa da heç vaxt öz aktuallığını itirmir. Bu tarixi yaddaş necə göstərilməlidir? İncəsənətdə necə öz əksini tapır?
-
Yanvarın 16-da nüfuzlu Gazelli Art House Elnarə Nəsirlinin irimiqyaslı “Meşənin Pıçıltısı – Səsin Sehri” adlı sərgisinin ikinci qapalı təqdimatına yenidən qapılarını açdı. Azərbaycanlı rəssamın bu sərgisi müxtəlif ölkələrin diplomatları, səfirlik nümayəndələri və xüsusi dəvətli qonaqlar tərəfindən böyük maraqla qarşılandı. Tədbir sərginin mədəniyyətlərarası və ekoloji əhəmiyyətini bir daha vurğuladı.
-
Hər il yanvarın 13-də Litva xalqı 1991-ci ildə müstəqillik uğrunda həyatlarını qurban vermiş qəhrəmanlarını anaraq Azadlıq Müdafiəçiləri Gününü qeyd edir. Bu mühüm tarix, Litva tarixində azadlıq iradəsinin Sovet təzyiqləri üzərində qələbə çaldığı dönüş nöqtəsini simvolizə edir. Həmin gün 14 nəfər həlak oldu, yüzlərlə insan yaralandı, lakin azadlıq arzusu heç vaxt sarsılmadı. Azadlıq Müdafiəçiləri Günü, Litva xalqının keçmişinə nəzər saldığı və azadlığın həqiqi qiymətini dərk etdiyi bir gündür.
Rəy yaz