Çin və Azərbaycan strateji tərəfdaşlıq səviyyəsini artırır - ÇXR səfiri

Səmimi və bərabərhüquqlu tərəfdaşlar kimi qarşılıqlı faydaya sadiq qalan Çin və Azərbaycan, 1992-ci ilin aprelində diplomatik münasibətlər qurulduqdan bəri ikitərəfli əlaqələrində əhəmiyyətli irəliləyiş əldə ediblər. Bu tərəfdaşlıq yüksək səviyyəli qarşılıqlı əlaqələr və müxtəlif sahələrdə dərinləşən əməkdaşlıq sayəsində sabit və strateji əməkdaşlığa çevrilib. Bu barədə Çinin Azərbaycandakı müvəqqəti işlər vəkili Din Tao bəyan edib.

2024-cü ildə Çin-Azərbaycan əlaqələrinin nailiyyətlərinə həsr olunmuş mətbuat konfransında çıxış edən Din, Çin Xalq Respublikasının Sədri Si Cinpin ilə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin iyulun 3-də Astanada Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının (ŞƏT) sammitində keçirilən görüşünü vurğulayıb. Liderlər ikitərəfli münasibətlərin strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəldiyini elan edərək, əlaqələrin keyfiyyətcə inkişafını və iki ölkə arasında ənənəvi dostluğun yeni səhifəsinin açıldığını bildiriblər.

Diplomatik əlaqələrin tarixi zirvələri

2024-cü il yüksək səviyyəli qarşılıqlı əlaqələrdə misilsiz fəallıqla yadda qalıb. Prezident İlham Əliyev Çin nümayəndə heyətləri ilə dörd görüş keçirib, ÇKP Mərkəzi Komitəsi Siyasi Bürosunun Daimi Komitəsinin üzvü Din Şüesiang daxil olmaqla yüksək səviyyəli Çin rəsmiləri Azərbaycana səfər ediblər. Bu qarşılıqlı səfərlər, xüsusən siyasi və iqtisadi sahələrdə, ikitərəfli əməkdaşlığa yeni təkan verib.

Əhəmiyyətli siyasi uyğunluq çərçivəsində Azərbaycan "Bir Çin" prinsipinə sadiqliyini bir daha bəyan edib. Prezident İlham Əliyev Çinin milli birləşmə səylərinə güclü dəstəyini ifadə edib. Bunun əvəzində Pekin Azərbaycanın suverenliyinə, müstəqilliyinə və ərazi bütövlüyünə dəstəyini təsdiqləyib, insan haqları bəhanəsi ilə xarici müdaxilələrə qarşı çıxdığını bəyan edib.

Ticarət və iqtisadi dayanıqlıq

Qlobal iqtisadi çətinliklərə baxmayaraq, Çin və Azərbaycan arasındakı ticarət əhəmiyyətli dərəcədə artıb. İkitərəfli ticarət dövriyyəsi 2023-cü ildə 3,1 milyard ABŞ dollarına çatıb və 2024-cü ilin ilk on ayında ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 17,1% artaraq 3,02 milyard dollara yüksəlib. Din, illik ticarət dövriyyəsinin rekord səviyyəyə çatacağını proqnozlaşdırıb.

"İkitərəfli ticarətin strukturu davamlı olaraq optimallaşdırılır," - deyə Din qeyd edib. Yaşıl enerji, rəqəmsal iqtisadiyyat və sənaye istehsalı sahələrində sürətli inkişaf müşahidə olunur. 2024-cü ildə Çin elektrik avtomobillərinin Azərbaycana ixracı 4,2 dəfə artıb, Azərbaycan məhsulları, xüsusilə şərab və nar şirəsi isə Çində daha da populyarlaşır.

İnsanlararası əlaqələrin genişlənməsi

Humanitar və mədəni əlaqələr də inkişaf edib. Bakı, Pekin və Urumçi arasında həftəlik uçuşların sayı beşə çatdırılıb, Azərbaycanın Çin vətəndaşları üçün vizasız rejimi turist axınını iki dəfə artırıb. Çin turistlərinin sayının artması ilə yanaşı, Azərbaycan vətəndaşlarının Çinə səfərlərini asanlaşdırmaq üçün yeni tədbirlər planlaşdırılır.

Eyni zamanda, təhsil sahəsində əlaqələr inkişaf edir. Azərbaycanda Çin dilini öyrənənlərin sayı 8 minə yaxınlaşır. Tsinxua Universiteti və Pekin Universiteti kimi nüfuzlu Çin universitetləri Azərbaycana dair tədqiqatlar apararaq mədəni əlaqələri daha da zənginləşdirirlər.

Strateji çoxtərəfli əməkdaşlıq

Çin və Azərbaycan BMT, ŞƏT, BRİKS və Asiyada Qarşılıqlı Fəaliyyət və Etimad Tədbirləri Konfransı kimi çoxtərəfli platformalarda effektiv əməkdaşlığı davam etdirirlər. İki ölkə beynəlxalq seçkilərdə bir-birini dəstəkləyir və qlobal ədaləti qorumaq, hegemonluğa və neokolonializmə qarşı mübarizə aparmaq üçün birlikdə çalışır.

Prezident Si Cinpin Çin-Azərbaycan strateji tərəfdaşlığını "yeni başlanğıc nöqtəsi" kimi təsvir edib. "Birlikdə liderlərimizin əldə etdiyi razılaşmaları həyata keçirərək Çin-Azərbaycan əlaqələrini daha yüksək səviyyələrə qaldıracağıq," - deyə Din vurğulayıb.