Qarabağda sabit sülh üçün xarici oyunçuların əməkdaşlığına ehtiyac olacaq - BBQ

Bakı/23.12.20/Turan: Beynəlxalq Böhran Qrupu (BBQ) 2-ci Qarabağ Müharibəsindən sonra regionda sülhü möhkəmləndirməklə bağlı təkliflərlə çıxış edib.

Təşkilat deyir ki, Rusiyanın vasitəçiliyi ilə altı həftəlik müharibəyə son qoyulmasına baxmayaraq, regionun gələcək statusu daxil, çox məsələ həll olunmamış qalıb. "Son döyüşlər və 9 noyabr gecəsi imzalanan razılaşma Cənubi Qafqazdakı gerçəkliyi geridönməz şəkildə dəyişdirdi. Bugünki tarazlıq bir şəkildə Ermənistanın qalib gəldiyini iddia etdiyi və Azərbaycanın məğlubiyyət aldığı 1994-cü ilin tarazlığını əks etdirir. Ondan sonrakı 26 il ərzində hər iki tərəf nəticəsiz danışıqlar apardı və müharibəyə hazırlaşmağa davam etdilər, çünki status-kvo əsas etibarilə qəbuledilməz və dolayısı ilə davamlı deyildi. Atəşkəsin on illərdən bəri davam edən düşmənçilik və narazılığın qarşısını ala bilməsi, Cənubi Qafqazda davamlı düşmənçilikdən daha çox yanaşı yaşamaq üçün stimul yaradan yeni bir nizamın yaranmasından asılıdır", deyə təşkilat qeyd edir.

Təşkilat deyir ki, əməliyyatlardan sonra davamlı sülhün bərqərar olmasından ötrü tərəflər daha böyük məsələlərin həllindən öncə humanitar yardım və ticarət sahələrində əməkdaşlığa başlamalıdırlar.

Azərbaycan 44 günlük müharibədən sonra 1994-cü ilə qədər itirdiyi torpaqlarının böyük hissəsini geri ala bilib. Ancaq Dağlıq Qarabağa Rusiya sülhməramlıları yerləşdirilib.

"İkibaşlı razılaşma əldə etməyə çalışmaqdansa, tərəflər humanitar ehtiyacları, infrastrukturun bərpasına beynəlxalq dəstəyi önə çəkməli, ticarət daxil olmaqla, əməkdaşlıq yollarını tapmalıdırlar. Kənar oyunçulardan Rusiya əsas rol oynayacaq, ancaq Avropa, Birləşmiş Ştatlar, çoxtərəfli qurumların töhfəsi olarsa uğur əldə etmək daha real görünür", deyə BBQ bildirir.

"Atəşkəs düşmənçilik və kədərlə dolu əlavə onilliklərin qarşısını ala bilərmi – bu, daha çox Cənubi Qafqazdakı yeni düzəndən asılıdır, bu düzən davamlı ədavətə deyil, birgə yaşayışa stimul yaradır...

Məcburi həldənsə mərhələli yanaşma daha müdrik davranış olar. Özəlliklə də ən azından məcburi köçkünlər qayıdana və icmalar arasında yeni iqtisadi münasibətlər yaranana qədər Dağlıq Qarabağın statusunun rəsmən həll olunmamamış qalması məntiqi ola bilər", deyən BBQ yeni düzəndə əsas komponent kimi Ermənistanın 30 illik təcridinə son qoyulması üçün ticari və iqtisadi əlaqələrin açılmasında görür.

"Bundan ötrü Moskva təkbaşına, yaxud yalnız Ankara ilə işləyə bilməz. Regionda əlaqələrin qurulması üçün yeni iqtisadi, nəqliyyat və kommunikasiya infrastrukturuna daha böyük beynəlxalq investisiya və diqqət lazım olacaq. Eyni zamanda, humanitar tədbirlər də vacib olacaq – təkcə müharibədən zərbə yeyənlərin ehtiyaclarını ödəməyə deyil, birgə yaşayış və regionun daha yaxşı gələcəyi üçün”, deyə qurum vurğulayır. -16D-