Telekanallarda siyasi plüralizm yoxdur

Azərbaycan telekanallarında siyasi plüralizm və müxalif fikir yoxdur.  Bunu Reportyorların Azadlıq və Təhlukəsizlik İnstitutunun (RATİ) 1 sentyabr – 30 noyabr müddətində keçirdiyi monitorinq göstərir. 

Monitorinq Azərbaycanın 6 umumrespublika yayımcısı olan (AzTV, İTV, ANS, Space, Lider, ATV) telekanal, 1 radio (İctimai radio) və 1 xəbər agentliyini (AzərTAc) əhatə edir. 

Monitorinqin həyata kecirilməsində RATİ son 14 ildə təxminən 38 olkədə oxşar media monitorinq layihələri həyata kecirən Slovakiyanın MEMO 98 təşkilatı tərəfindən hazırlanmış metodologiyadan istifadə edir. Monitorinq zamanı muvafiq siyasi subyektlərin haqqında getmiş məlumatların hansı tonda (pozitiv, neytral yoxsa neqativ) olduğunu qiymətləndirilib. 

Tədqiqatın bu nəticəyə gəlib ki, monitorinqi həyata kecirilmiş media orqanları siyasi muxtəlifliyə cox az yer ayırır, bununla da vətəndaşları dovlətin fəaliyyəti barədə obyektiv məlumat almaq imkanından məhrum edir.

Dovlət administrasiyasının xəbər orqanı olan AzTV-nin fəaliyyətinin əsas istiqaməti İlham Əliyevin yeganə alternativsiz olkə başcısı olması və gələcəkdə də onun yenidən prezident olacağı barədə ictimai rəy formalaşmaqdan ibarətdir. 

İctimai Televiziya mustəqil və obyektiv siyasi xəbər mənbəyi kimi

fəaliyyət gostərmir, dovlət və muxalifətin siyasi problemləri birgə muzakirə

etməsinə, yəni siyasi fikir muxtəlifliyinə şərait yaratmır.

Ozəl yayımcı olan ANS TV məlumatlarında prezidentə, hokumətə və YAP-a daha

cox yer ayırsa da, digər kanallarla muqayisədə bu kanalda muxtəliflik muşahidə

olunur.

Digər ozəl telekanallar dovlət kanalları kimi dovlət rəsmilərinin fəaliyyətini tənqid etmədən və geniş formada işıqlandırır. Bu isə vətəndaşları hazırkı hakimiyyətin dovlət işlərini necə həyata kecirməsini qiymətləndirmək imkanından məhrum edir.

İctimai Radioda siyasi, ictimai və sosial xarakterli verilişlər hazırlanmır.

“AzərTAc”da İlham Əliyevin işıqlandırılması mutləq coxluq təşkil edir.

Araşdırma müəllifləri diqqətə çatdırır ki, bu telekanallardan yalnız AzTV, demək olar ki, butun respublika ərazisini əhatə edir. AzTV 2005-ci ildə səhmdar cəmiyyətə cevrilsə də, o hələ də dovlət budcəsindən maliyyələşir və onun hakimiyyətin xeyrinə gostərdiyi fəaliyyəti dəyişməz qalır.

Digər kanallarla muqayisədə ANS-də muxalifət numayəndələrinə cox yer ayrılır. Hansısa siyasi movzunun muzakirəsi zamanı debatda və ya tok-şouda muxalifət numayəndələrinin iştirakı təmin olunsa da, əsas muxalifət partiyaları - AXCP və Musavat partiyasının sədrləri belə verilişlərə dəvət olunmurlar. Muxalifətin fəaliyyəti ilə bağlı ancaq etiraz aksiyalarından qısa məlumatların verilməsi ilə kifayətlənilir.

İctimai TV də əsas muxalifət partiyasının sədrlərinə yer ayırmır. “Aktual”, “Ortaq məxrəc” və “Carpaz baxış” kimi verilişlərdə əsasən parlamentdə təmsil olunan və ya hakimiyyətin siyasi kursuna qarşı cıxmayan partiya sədrləri qonaq kimi dəvət olunur və olkə rəhbərliyi və hakimiyyət haqqında hec bir tənqidi fikirlərə rast gəlinmir.

 «Efirdə hökumətin tənqidinə yol verilmir. Ozəl kanallarda gedən xəbərlərin məzmunu da izləyicilərin deyil, hakimiyyətə yaxın olan kanal rəhbərliyinin istəyi ilə muəyyən olunur», - deyə hesabatda bildirilir. 

Yaxın 4 həftə icərisində konkret tovsiyələrin yer aldığı son hesabat təqdim ediləcək. —06D—