Əliyev-Paşinyan görüşü niyə baş tutmayıb?

Dünənki gün iyulun 18-də Londonda Əliyev-Paşinyan görüşünün baş tutmamasının səbəbi haqqında məsələyə aydınlıq gətirməyib.

Keçiriləcək görüş haqqında anonsu hələ bir həftə əvvəl Ermənistan mənbələri vermişdi, Bakı isə hazırlanan görüş haqqında heç bir məlumat yaymırdı.

Göründüyü qədər, təşəbbüs Britaniya tərəfinə aid olub. Beynəlxalq təcrübəyə əsasən, belə bir görüşün təşkilatçıları əvvəlcə tərəfləri məlumatlandırırlar və yalnız onların razılığını aldıqdan sonra görüşü hazırlamağa başlayırlar. Bu zaman hər şey - mövzu və müzakirəsi təklif olunan məsələlər, iştirakçıların tərkibi və statusu, həmçinin yer və vaxt razılaşdırılır.

Eyni zamanda, yekun sənəd haqqında məsələ razılaşdırılır (tərəflərin görüşün yekunlarına görə bəyanat qəbul etmək istəyib-istəmədikləri, görüş haqqında məlumatı əvvəlcədən açıqlamaq istəyib-istəmədikləri).

Çox qəribədir ki, görüş bütün bu protokol prosedurları həll olunduqdan sonra baş tutmayıb. Məhz son anda nə isə baş verib. Bakı Yerevanın görüşdən imtina etdiyini bildirib, lakin Ermənistan tərəfi bunu təkzib edib, məhz Azərbaycanın imtina etdiyini deyib.

Heç bir tərəf bu vəziyyətə aydınlıq gətirməyib, buna görə də yalnız təxmin irəli sürmək olar.

Ermənistan şərtləri diktə edəcək vəziyyətdə deyil. Paşinyan və onun ətrafındakı insanlar dəfələrlə bəyan ediblər ki, bir ay ərzində sülh müqaviləsini imzalamağa hazırdırlar, lakin Bakı buna qarşı çıxır.

Azərbaycan, öz növbəsində, Ermənistan konstitusiyasına dəyişiklik edilmədən və Zəngəzur dəhlizi açılmadan müqavilənin imzalanmayacağını təkrar etməkdə davam edir.

Yəqin ki, Yerevan bu məsələləri görüşün gündəliyinə daxil etməyi təklif edib. Britaniya tərəfin iştirakı ilə bu mövzuların müzakirəsi, çətin ki, Azərbaycan tərəfi qane edərdi, çünki sülh sazişinin imzalanmamalı olmasının səbəbini izah etmək lazım gələrdi.

Gündəliyə Ermənistan tərəfin qəbuledilməz hesab etdiyi hansısa başqa məsələlərin də daxil edildiyi istisna deyil. Buna görə gündəlik ətrafında mübahisə görüşün baş tutmamasının ən real səbəbidir.

Bu fakt sülh danışıqlarının gedişatına müsbət təsir göstərməyəcək və yalnız tərəflərin məhz hansı məsələlərdə sarsılmaz mövqe tutduğunu göstərir.