Modern SRR-Belarusiya

SSR-nin dağılmasından sonra Lenin heykəlini və onun adına metro stansiyasının hələ də qalmasıbir qədər  təəccüblüdür.Amma  qalıb və Lenin modern SRR-Belarusiyada ayaq üstə yaşayır və hər gün belarus  xalqını müşahidə edir.

Soyuq və şaxtalı türklərin təbilincə desək Bəyaz Rusiyaya (Belarusiya)  gəlişimiz  heç də ürək açan olmadı.

Beləki oktyabrın 8-də təxminən günorta saatlarında Ukrayna Hava Yollarına məxsus  təyyarə Minskə çatdı.

Daha sonta “pasport kontrol” deyilən  yerdə dayanıb sənədlərimizi  yoxlamağa başladılar.

Demək olar ki, məndən əlavə Berlində yerləşən MİCT ( Cooperation and Transition )təşkilatının  http://www.mict-international.org/about/ təşkilatının  Mİnskdə təşkil etdiyi  Minsk Workshop on Election Reporting ilə bağlı  seminarda Ukrayna, Rusiya, Moldova, Ermənistandan nümayəndələr qatılmışdı.

Onlar  “pasport kontrol” deyilən yeri rahat keçildiyi halda mən necə deyərlər ilişib qaldım.

Məndən   siğorta olmadan ölkəyə keçə bilməyəcəyimi  dedilər. Elə ordaca  sığorta şirkəti olan  yeri göstərdilər və mən  4 avro verib özümü  sığortaladım.

Yenidən  “pasport kontrol” yerinə gəlib sığorta sənədlərim ilə  bərabər  pasportumu   təqdim elədim.

Daha sonra düşündüm ki  vəssalam yaşıl işıq yandı və mən  pasportumu götürüb  airporu tərk eləmək istədim. Elə qapıdaca  paqonlu bir orta yaşlı , uzunboylu bir xanım  məndən niyə gəldiyimi, əlimdə  fotokameramın  profisional olub-olmadığımı, üstümdə nə qədər pul olduğunu, nə üçün gəldiyimi  sorğu sual etdilər.

Gəlişimin məqsədini izah elədim.Sən demə bu azmış idi. Nə isə çox uzun uzadı suallardan sonra nəhayət xanım öz kişi iş yoldaşına “cavan qızdır gəl buraxaq, heç nə olmaz”deyib  mənə Belarusiyaya daxil olmağıma icazə verdilər.

Nəhayət həmkarlarım məni görüb sevindilər və biz qrup olaraq  otelimizə yola salındıq.

Beləcə Minsk şəhərinə daxil olduq.Vəə beləcə Minsk macərası başladı.

SSR dağılandan sonra Bolşeviklərin sevimlisi Leninin  heykəlinə rast gəlmək vəəə sözün bitdiyi an.

Elə bildim vaxt dayanıb və mən  kinolarda göstərildiyi kimi  zaman maşını ilə SRR-dövrünə düşmüşəm.

Metro Ploşod Lenina, Oktyabrskaya, Molodjnoya , Pobeda..... nəysə

Cəmi bir küçədə Svoboda adını gördüm və sevindim. Sen demə azadlıq ən gözəl nemətdir.Hərçənd  KGB-niklər arxamca  axıra kimi gəzdilər və izlədilər.

Belarusiyada  prezident seçkiləri öncəsi

Belarusiyada  2015-ci i oktyabrın 11-də belarus xalqı öz  prezidentini seçməli idi.

Düzü  elə bizdə olduğu kimi  seçki əhval ruhiyyəsi  hiss olunmurdu. Yalnız  bir iki yerdə  seçkilərin keçiriləcəyi tarix və prezidentliyə namizədlərin ümumi şəkilləri asılmışdı. Sanki xalq öz müqəddaratını bilirdi.

Prezidentliyə namizədlərə gəldikdə isə Aleksandr Lukaşenko ilə yanaşı, Liberal-Demokrat Partiyasının lideri Sergey Qaydukeviç, "Qovori pravdu” ("Həqiqəti danış”) kampaniyasının fəalı Tatyana Korotkeviç və Belarus Vətənpərvər Partiyasının sədri Nikolay Ulaxoviç prezident postu uğrunda mübarizə aparırdı.

Oktyabrın 10-da isə  Belarusun paytaxtı Minsk şəhərində mərkəzi Azadlıq Meydanında  etiraz aksiyalarından biri keçirilib. nümayiş yerli vaxtla saat 17:00-da başlayıb. Ədalətli və şəffaf seçkilərin tələb edildiyi etiraz aksiyasının təşkilatçısı prezidentliyə keçmiş namizəd və sabiq siyasi məhbus Nikolay Statkeviç olub.

Nümayişçilər "Azadlıq", "Səsimizi qaytarın" kimi şüarlar səsləndiriblər.

Maraqlı burasında idi ki bu  aksiya razılaşdırılmamış aksiya idi. Gözə formada olan polis  görünməsə də ama hər addımlığında  el arasında deyildiyi kimi “qrajdanski”geyinən  KGB-niklər  var idi. Onlar  gah uzaqda gah da mərkəzdə dayanıb nələrin baş verdiyini müşahidə edirdilər.

Nikolay Statkeviç mitinq iştirakçılarına deyirdi  ki, bugünkü nümayiş "qorxuya qarşı mənəvi mübarizə" aksiyasıdır. "Guman ki, belə aksiyalara idealistlər qatılır. Namizədlər meydanlara çağırmır. Onlar seçkilərə çağırır. Bizim məqsədimiz isə azadlıqlarımızın genişləndirilməsidir" - deyə o, nümayişçilərə bildirib.

Azərbaycanda olduğu kimi burda da bu tip aksiyalarda daha çox jurnalistlər gözə çox dəyirdi nəinki  aksiya iştirakçıları.

Belarusiyada seçkilər nəyi dəyişdi?

Oktyabrın 11-də  Belarusiyada səhər tezdən seçkilər başladı.

Səhər tezdən isə ukraynalı, moldavalı və belaruslu  jurnalist həmkarlarımla seçki məntəqələrini müşahidə etməyə getmişdik.

Təbii ki seçki məntəqələrində gördüklərimiz bizi şaşırtdı.

Belarusda prezident seçkiləri  toy bayramla qarşılanırdı.  Seçki məntəqələrində canlı  musiqi qoyulmuşdu .

Cavan müğənillər estrada musiqilərini oxuyurdular, seçki məntəqələrində həmçinin açıq bufet fealiyyət  göstərirdi. Bunları sözlə ifadə eləmək prosta çətindi.Gərək orada gözünlə görəsən.

Apardığımız müşahidələr  onu göstərdi ki, seçicilər səs verməyə gəlsə də  bu səslerin neyinse deyisheceyinə inanmirlar.

Seçicilerlə apardığımız  sorğuda  isə  şəhər sakinləri artıq kimin seçildiyini əvvəldən məlum olduğunu deyirdilər.

Daha  Lukaşenkonun  rəqibi  səs çoxluğu ilə 2-ci olan "Qovori pravdu” ("Həqiqəti danış”) kampaniyasının fəalı Tatyana Korotkeviçin seçki qərargahına gəldik.

Qısa müsahibəsində Tatyana Korotkeviç  Lukaşenkonu özünə güclü  rəqib saydığını deyib.

Lakin o seçkilərdən sonra həbs olunma ehtimali varmı sualına isə heç nədən qorxmadığını və bunu gözə aldığını, belarus üçün axıra qədər davam edəcəyini dedi.

Nəhayət  seçkilər bitdi Belarusda 21 il hakimiyyətdə  olan dövlət başçısı Aleksandr Lukaşenko oktyabrın 11-də keçirilmiş prezident seçkilərində, ilkin hesablamalara görə 83,49 faiz səs toplayaraq qalib gəldi.

Seçicilərin 4,42 faizi Tatyana Korotkeviçə, 3,32 faizi Sergey Qaydukeviçə, 1,67 faizi isə Nikolay Ulaxoviçə səs verib.

Belarus Mərkəzi Seçki Komissiyasının (MSK) sədri Lidiya Yermoşina oktyabrın 12-də jurnalistlərlə söhbətində vurğulayıb ki, bunlar ilkin məlumatlardır. Qəti məlumatlar vilayət seçki komissiyaları və Minsk şəhər seçki komissiyası hər bir namizədə verilmiş səslər barədə yekun protokollarını imzalayandan sonra elan ediləcək.

L.Yermoşina deyib: “Prezidentliyə namizədlər seçkilərin yekunlarının etibarsız hesab edilməsi barədə üç gün müddətində MSK-ya müraciət edə bilərlər. Əgər MSK bu yekunların etibarsız hesab olunmasından imtina edərsə, onun qərarı qətidir. Əgər Mərkəzi Seçki Komissiyası ayrıca bir seçki dairəsində və ya bütövlükdə ölkə üzrə seçkilərin yekunlarını etibarsız hesab edərsə, bu qərar barəsində Ali Məhkəmədə mübahisə qaldırmaq olar”.

Bundan sonra Belarus xalqını  hansı surpirizlər gözləyir bax bu sual altındadır.

Mənim isə yolculuğum davam etdi, Minskdən sonra Fransaya Strasburga yola düşdüm.Yalnız ora çatanda necə deyərlər azad nəfəs almağa başladım.