Sosial şəbəkələrdə prezident İlham Əliyevin kinayəli “İki uzunqulağın arpasını bölə bilməyən bizə dərs öyrədir” ifadəsi ilə bağlı istehzalar davam edir.
Belə ki, dövlət başçısı ötən illər boyunca prezident komandasına iqtisadi sahənin böyük uğursuzluğa düçar olması təhlükəsi haqqında xəbərdarlıq edən müstəqil ekspertlərə, əsasən iqtisadçılara işarə edib.
Əliyevin müxalifət düşərgəsindən olan opponentlərinin ünvanına bu bəyanatı yanvarın 10-da böhran hökumətinin iclasında səslənib. Qızıl neft dollarları axını şəraitində bir ölkədə dərin böhran yaratmağa müvəffəq olmuş və bu iqtisadi kollapsdan çıxış yolu tapa bilməyən Nazirlər Kabineti məhz belə bir ada layiqdir.
Azərbaycanın hazırki administrasiyanın təqsiri ucbatından düşdüyü vəziyyətdə başqa bir atalar sözü yerinə düşərdi: “Quyuya su tökməklə quyu dolmaz”. Bu atalar sözünün mahiyyəti ondan ibarətdir ki, dividend gətirməyən şeylərə vaxt və resurs sərf etmək mənasızdır.
Azərbaycanda son iki böhran göstərdi ki, Azərbaycan iqtisadiyyatı əslində su verməyən, su ilə doldurulan quyu şəklində qurulub. Bu halda bədii quyunun mənbəyi ÜDM-i, milli gəliri və insanların rifahını formalaşdırmalı olan qeyri-neft iqtisadiyyatıdır. Böhran göstərdi ki, quyu boş idi və bütün bu müddət ərzində neftdən gələn gəlirlər su görüntüsü yaradırdı, yalançı dolu quyu təsəvvürü formalaşdırırdı. Rəsmi məlumatlara görə, Azərbaycan Dövlət Neft Fonduna 2001-2015-ci illərdə gəlirli neft və təbii qazın satışından ümumi daxilolmalar 121,3 mlrd. dollar təşkil edib. Bunun təxminən 100 mlrd. dolları debitsiz quyuya atılıb və yalnız boş ofis göydələnləri və yaşayış binaları, dağılan yollar və kommunikasiyalar, hətta neft kommunikasiyaları qoyaraq, yerin altına sızıb yoxa çıxıb.
Qeyri-neft sektorunun 68%-ə qədər sürətlə artması haqqında bəyanatlar böhran illərində ÜDM-də boşa çıxdı, neftdən tamamilə asılılığı üzə çıxardı – ÜDM iki dəfə aşağı düşdü, mühüm malların 8 qrupu üzrə idxaldan asılılıq 70%-i keçdi, xarici kreditlərdən asılılıq 30%-i keçdi və Dünya Bankının proqnozuna əsasən, bir neçə il sonra 50%-i keçəcək.
Hökumətin iclasında Azərbaycan iqtisadiyyatının “su quyusuna” çevrilməsi üçün heç bir resept təklif olunmadı. Böhran kabinetinin iclasından sonra Mərkəzi Bankın odluğuna 7,5 mlrd. manat ölçüsündə növbəti neft pulunun porsiyasının atılması haqqında administrasiyanın son qərarı yalnız quyunun doldurulması siyasətinin davam etdiyini göstərir. Çoxəsrlik atalar sözündə deyildiyi kimi: “Kiminin əvvəli, kiminin axırı”.
Söz istəyirəm
-
Gəncə şəhərində ünvanlı sosial yardımın təyinatı ilə bağlı yubanmalar yarandığı deyilir. Gəncə şəhərində yaşayan Hacıyev Vüqar Turana bildirib ki, artıq bir aydan çoxdur ki, ünvanlı dövət sosial yardım üçün Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Gəncə vahid əlaqələndirmə mərkəzinə müraciət etsə də, ona nə müsbət cavab, nə də imtina cavabı verilmir: "Əlaqəndirmə mərkəzinə zəng vurub soruşanda deyirlər ki, VEMTAS sistemi işləmir deyə, müraciətlərə baxılması və cavabların verilməsi mümkün deyil. Bir aydan çoxdur ki, Gəncədən müraciət edən adamlar konkret cavab ala bilmir".
-
Çin hökümətinin başlatdığı Bir yol, bir kəmər layihəsi Çinin müasir tarixinin əsas uğuruna çevrilib. Çin Xalq Respublikasının təşəbbüskarı olan layihəyə tərəfdaş ölkələrdəki fəaliyyəti yalnız ikitərəfli iqtisadi yüksəlişlə məhdudlaşmır, həmçinin Bir yol, bir kəmər-ə üzv olan dövlətlərdə Çinin xarici siyaəstinə dəstəkdir. Əlavə olaraq layihədə üzvlüyü olan ölkələr Çin üçün mühüm təbii resurs mənbəyidir. Azərbaycan da Çinin rəhbərlik etdiyi Bir yol, bir kəmər layihəsinin iştirakçılarından biri olaraq ikitərəfli münasibətlərin tərəqqisində mühüm rol oynayır. Belə ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsinin başlanması ilə Rusiya ərazisinin Qərbə çıxışının bağlanmasından sonra Trans-Xəzər Beynəlxalq Nəqliyyat yolu Azərbaycanı əsas ticarət marşurut xətti edib. Həmçinin yaranan şərait qeyri-neft sektorun artırmaq və İkinci Qarabağ Müharibəsindən sonra xarici investisiyanın ölkəyə axınını planlaşdıran Azərbaycan üçün xeyirli nəticələnə bilər. Lakin, Çinlə münasibətlərdəki yalnış siyasət bir çox mənfi təsirlər də vəd edir.
-
İki il əvvəl Biləsuvar Rayon İcra Hakimiyyətinin və Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin nümayəndələri Birinci Qarabağ müharibəsinin qəhrəmanı, şəhid Şaiq Kəlbiyevin evinə gəliblər və hakimiyyətin bu ailə üçün yeni ev tikmək niyyətində olduğunu bildiriblər.
-
Dəyərli media mənsublarını, peşəkar və vicdanlı jurnalistləri məhbəsdən salamlayıram.
Rəy yaz