Qərb analitikləri: Səfərovun işi Qafqazda gərginliyi artırıb

Sentyabrın 10-da Dövlət Departamenti Ramil Səfərovun işi üzrə mövqeyini təsdiq edib. Vaşinqton Bakını ekstradisiya çərçivəsində Macarıstan qarşısında götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməyə çağırıb. Bu barədə bazar ertəsi keçirilən brifinqdə Dövlət Departamentinin mətbuat katibi Viktoriya Nuland bildirib. Vaşinqton Səfərovun təhvil verilməsinin şərtləri və ya səbəbləri haqqında əlavə məlumat istəyib, deyə Səfərov əlavə edib.

Turan-ın Vaşinqton müxbiri qərb analitikləri arasında Səfərovun işi haqqında sorğu keçirib.

Oksford Universitetinin professoru Nil Makfarleyn hesab edir ki, ABŞ-ın kəskin reaksiyasının iki izahı var: birincisi, Səfərovun əfvi sülh əldə olunması səylərini pozacaq, ikincisi, ABŞ administrasiyası erməni seçicilərin fikrini nəzərə almaya bilməz.

Azərbaycanda və Ermənistanda Səfərovun əfv edilməsinə reaksiyaya gəlincə, professor hesab edir ki, bu, münaqişənin əhəmiyyətini əks etdirir və hər iki ölkənin hakimiyyəti bir-birini provokasiya edərək siyasi mənfəət əldə etməyə çalışır.

“Tərəflər həqiqətən tənzimləmə istəyirdilərsə, bu oyunu oynamazdılar”, deyə o bildirib. 

Bu iş hər iki ölkənin siyasi elitasına əhalinin diqqətini sosial və iqtisadi problemlərdən yayındırmaq imkanı verir. Bu, həmçinin insanları demokratiyadan yayındırır, deyə professor qeyd edib.

Makfarleyn hesab edir ki, hərbi əməliyyatların bərpası təkcə Ermənistan və Azərbaycan üçün deyil, region üçün real təhlükədir.

Tərəflərdən heç biri müharibənin bərpa olunmasını istəmir, amma effektiv danışıqlar prosesi olmadıqda döyüş əməliyyatlarının təsadüfən ortaya çıxması riski var, deyə analitik qeyd edib.

Britaniyanın Xarici Siyasət Mərkəzinin eksperti Aleks Cekson hesab edir ki, Aİ daha fəal rol oynaya bilərdi, amma təsir vasitələri azdır. Yalnız Rusiyanın belə vasitələri var, amma o, Ermənistana təsirindən istifadə etmək istəmir. Qərbin böyük təsiri yoxdur və çətin ki, yaxın gələcəkdə vəziyyət dəyişsin, deyə o Turan-a müsahibəsində bildirib.

Səfərovun işinə gəlincə, Vaşinqton danışıqların pozulması ehtimalından ciddi şəkildə narahatdır. Ermənistan, yəqin ki, Vaşinqtonun bəyanatını müsbət qarşılayır, lakin Yerevana məlumdur ki, ABŞ-ın nəyisə dəyişmək üçün nə imkanı, nə də istəyi yoxdur. Vaşinqtonun həm Bakıdan, həm də Yerevandan tənqid olunması ABŞ-ın əhəmiyyətini və rolunu artırır, Cekson belə hesab edir. 

Eyni zamanda, onun fikrincə, Səfərovun əfvinə reaksiya “mütəşəkkil” olmayıb. “Avropada və bütün dünyada bir çox insanların Səfərovun əfvindən qəzəbləndiyini ciddi qəbul etmək lazımdır. Hər şeyi düşmən qüvvələrin təşkil etdiyini hesab etmək olmaz”.

Bu vəziyyətdə beynəlxalq ictimaiyyət sülh prosesini xilas etməyə çalışmalıdır, deyə Cekson bildirib.

Müharibəyə qədər bir çox azərbaycanlılar və ermənilər birgə yaşayır və hətta qohum olurdular. Necə ola bilər ki, indi Səfərovu qəhrəman adlandırırlar, ASALA terrorçuları isə təqsirsiz azərbaycanlıları hədələyir? Bu suala cavabda analitik deyib ki, Azərbaycan həmişə Dağlıq Qarabağ nəzarəti altına qayıtdıqdan sonra bu ərazilərdəki ermənilərin hüquqlarına hörmət edəcəyini iddia edirdi. Bundan başqa, hazırda Bakıda ermənilərin yaşaması bunun mümkün olduğunu göstərir.

“Ermənilər yalnız etnik mənsubiyyətlərinə görə qətlə yetirilə biləcəklərini düşünməsin deyə Bakı nümayiş etdirməlidir ki, indi olduğundan daha məsuliyyətlidir. Yalnız bu şəkildə Qarabağda sülh yolu ilə qələbəyə nail ola bilər”, deyə o əlavə edib. -25В-