A.İsazadə: İntihar hallarını təhqiq edən mərkəz yaradılmalıdır

Psixoloq Azad İsazadə son vaxtlar artan intiharlarla bağlı Turan-a şərh verib.

A.İsazadə ölkədə intihar prosesini kompleks öyrənən qurum olmadığını bildirib. Bu prosesi öyrənən, proqnozlaşdıran, təhlil edən mərkəz olmamasına diqqət çəkilib. Psixoloq ilbəil artan intiharların təhlükəli həddə yaxınlaşmaqda olduğunu söyləyib. Bu məsələdə yaş, cins, region, sosial mövqe xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi tövsiyyə edilib və bunların öyrənilməsi zəruri məsələ adlandırılıb. O, həmçinin intiharın “cavanlaşdığını” xatırladıb. 

İntihar məsələsilə yalnız Daxili İşlər Nazirliyinin məşğul olduğunu deyən A.İsazadə burada da problemin faktla bağlı cinayət işinin qaldırılması ilə başa çatmasına diqqət çıəkib. Onun fikrincə, səhiyyə, gənclər, təhsil, əmək və sosial məşğulluq nazirlikləri, həkim, pedaqoq, psixoloqlar “komanda” kimi çalışmalıdır.

Psixoloq intihar məsələsində yeniyetmələr qrupunu ən “riskli qrup” adlandırıb. 

O qeyd edib ki, bu risklilik yeniyetmələrin maksimalist olmaları, həyata yalnız “ağ-qara” rəngləri fonunda və ya “yaxşı-pis” prizmalarından baxmaqları ilə bağlıdır. Onun fikrincə, yeniyetmələr arasında intiharın artmasına əsas səbəb sosial ümidsizlik, gələcəyi görə bilməməkdir. Hər-hansı məsələ alınmayanda bu kateqoriya insanlarda “gələcək bitdi” mövqeyi formalaşır və intihar bundan çıxış yolu kimi başa düşülür. Psixoloq bu məsələdə valideynlərə bu yaşda olan gənclərə daha həssas yanaşmaq tövsiyəsi verib. Hansısa cəhdində uğursuluğa düçar olan gəncə ümid verilməsi, mübarizənin davam etdirilməsi mövqeyini həyat tərzinə çevirməsinə yardımçı olmaq əsas şərt kimi irəli sürülür. 

İntihar statistikasına gəlincə, A.İsazadə bu intiharların tam statistikasının belə olmamasına diqqət çəkib. Yalnız, mətbuatın intihar faktlarını qeydə almasını izləmklə təqribi statistika əldə etməyin mümkünlüyü qeyd olunub. Amma burada da bəzi məqamlar var. Belə ki, bəzən ailələr bu ölümlərin ictimailəşməməsi üçün faktın intihar yox, sıradan bir ölüm olması kimi qeydə alınmasına çalışırlar. 

“Hələlik ölkədə intiharla bağlı mənzərə belədir, amma bundan o yana bu halı kompleks təhqiq edə bilmək üçün mərkəz yaradılmasını təxirə salmaq olmaz”, - deyə A.İsazadə mövqeyini çatdırıb. -05B-