Ekologiya Nazirliyi vətəndaşların hüquqlarını pozmaqda davam edir

Ekologiya Nazirliyinin saytında Şahdağ Milli Parkına səfər etmək imkanları məhdudlaşdırılan 13 nəfərin siyahısını dərc edib. Bu, onların park ərazisində daxili davranış qaydalarını pozması ilə əlaqədar edilib, deyə Ekologiya Nazirliyinin departament direktoru Vaqif Cavadov Turan-a bildirib. 

“Daxili nizam-intizamı və milli parka səfər qaydalarını pozanlar “qara siyahıya” salınacaq”, deyə o, əmin bir şəkildə bildirib. Lakin Cavadov pozuntuların məhz nədən ibarət olduğunu və bu pozuntuları kimin və necə müəyyən etdiyini açıqlamayıb.

Qeyd edək ki, “qara siyahıda” adı çəkilən şəxslərdən üçü Fransa vətəndaşı, biri Sloveniya, biri Ukrayna və digər 8-i Azərbaycan vətəndaşlarıdır.

Maraqlıdır ki, siyahı Şahdağ Milli Parkının saytında yerləşdirilib. Lakin bu saytda verilən telefonlara cavab verilmir. Bu sualları soruşmaq üçün Şahdağ parkının heç bir əməkdaşı ilə əlaqə saxlaya bilmədik.

Ekologiya Nazirliyinin mətbuat xidmətindən bizim onlarla calaşdırmağı vəd ediblər, lakin əvəzində bizə yuxarıda adı çəkilən Vaqif Cavadov zəng edib.

Öz növbəsində, hüquqşünaslar qeyd edirlər ki, MP rəhbərliyinin insanların sərbəst hərəkət etmək azadlığını məhdudlaşdırmaq hüququ yoxdur. Hüquqşünas Ələsgər Məmmədli Turan agentliyinə bildirib ki, bu əməllər qanunvericiliyə ziddir.

“İnsan hüquq və azadlıqları yalnız qanunla və məhkəmə qərarı ilə məhdudlaşdırıla bilər”, - deyə o qeyd edib.

Biz ondan Milli Parkların yüksək dağlıq ərazilərinə turistlərin giriş-çıxışının tənzimlənməsi və onlara bələdçi xidmətinin göstərilməsi qaydalarının 3.3-cü bəndini şərh etməyi xahiş etdik.

Bu bənddə deyilir: Turistlər səfər müddəti ərzində onları müşayiət edən bələdçinin və ərazidə xidmətdə olan Milli Park əməkdaşlarının göstəriş və tələblərinə şərtsiz əməl etməlidirlər. Bu göstəriş və tələblərə vaxtında və düzgün əməl etməyən turistlər Milli Parkda “arzu edilməz şəxs” (persona non-qrata) elan olunaraq onların gələcəkdə bir daha Milli Parkların ərazilərinə səyahət (səfər) etmək imkanları məhdudlaşdırılır.

Qaydalar “Xüsusi mühafizə olunan təbiət əraziləri və obyektləri haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanuna əsasən tərtib edilib. Amma hüquqşünas bu qanunda insanların hüquq və azadlıqlarını birbaşa məhdudlaşdıran müddəanın olmadığın bildirib. 

Qanunun 45-ci maddəsi xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazilərinin və obyektlərinin mühafizəsinə, qorunmasına və istifadəsinə dövlət nəzarətini nəzərdə tutur. Bu maddənin tələbinə görə, dövlət nəzarəti məqsədi ilə xüsusi mühafizə olunan təbiət əraziləri və obyektləri haqqında qanunvericiliyi pozmuş, cinayət və ya inzibati hüquqpozma törətmiş şəxsləri qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada saxlamaq, onları hüquq mühafizə orqanlarının sərəncamına vermək, inzibati hüquqpozma haqqında protokollar tərtib etmək, pozuntu hallarını aradan qaldırmaq haqqında icrası məcburi olan göstərişlər vermək və digər tədbirlər görmək icazəsi verilir. 

Qanun 50-ci maddəsinin tələbinə görə isə, Azərbaycanın tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələrdə xüsusi mühafizə olunan təbiət əraziləri və obyektləri sahəsində müəyyən edilmiş qaydalar bu qanunda nəzərdə tutulmuş qaydalardan fərqli olduqda, beynəlxalq müqavilələrin qaydaları tətbiq edilir.

İlk öncə Azərbaycan konstitusiyasının 28-ci maddəsinə görə

azadlıq hüququ yalnız qanunla nəzərdə tutulmuş qaydada tutulma, həbsə alma və ya azadlıqdan məhrumetmə yolu ilə məhdudlaşdırıla bilər. Qanuni surətdə Azərbaycanın ərazisində olan hər kəs sərbəst hərəkət edə bilər.

Konstitusiyanın 71-ci maddəsində isə deyilir ki, insan və vətəndaş hüquqlarını və azadlıqlarını gözləmək və qorumaq qanunvericilik, icra və məhkəmə hakimiyyəti orqanlarının borcudur. İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının həyata keçirilməsini heç kəs məhdudlaşdıra bilməz. 

İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının pozulması ilə əlaqədar mübahisələri məhkəmələr həll edir.

Bundan başqa, Avropa İnsan Haqları Konvensiyası Azərbaycanda birbaşa hüquqi qüvvədədir. Konvensiyada nəzərdə tutulmuş hüquq və azadlıqlar yerli qanunvericiliklə daha geniş məhdudlaşdırıla bilməz. Sərbəst hərəkət azadlığı da buna daxildir, deyə hüquqşünas vurğulayıb. 

Qeyd edək ki, Ekologiya Nazirliyi Vaqif Cavadovun şəxsində bundan əvvəl də öz səlahiyyətlərini aşaraq, Alpinizm Federasiyasına öz tədbirlərini Şahdağ zonasına keçirməyi faktiki olaraq qadağan etmişdi.

2012-ci ilin oktyabrında rəsmi cavabda Cavadov imtinanın Federasiya üzvlərinin sosial şəbəkələrdə “qara piarla” məşğul olması ilə əsaslandırmışdı.

Söhbətin nədən getdiyi haqqında suala cavabda Alpinizm Federasiyasından bildiriblər ki, alpinistlər Facebook-da Şahdağ milli parkından zibil fotoşəkilləri yerləşdiriblər. Bu, eyni zamanda alpinistlərlə rəqabət aparan Ekstremal İdman Növləri Federasiyasının sədri olan nazir Hüseynqulu Bağırovun narazılığına səbəb olub. Bütün bunlardan irəli gələrək, Ekologiya Nazirliyi rəqiblərini dağlara buraxmamağı qərara alıb, deyə Alpinizm Federasiyası bildirib. -03В-