Media-icmal 07.04.20

Koronavirus pandemiyasının mənfi təsirlərinin aradan qaldırılması istiqamətində göstərilən fəaliyyət, qeyri-leqal çalışanlara dövlət dəstəyinin

göstərilməsi ümidləri, bir qrup sahibkarın dövlət dəstəyindən kənarda qalmasına münasibət və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır.    

“Azərbaycan” qəzeti “İqtisadiyyat Nazirliyi: Ölkə iqtisadiyyatında baş verən dəyişikliklərlə bağlı müvafiq çevik tədbirlər görülür” sərlövhəli məqalədə müəllif koronavirus (COVID-19) pandemiyasının doğurduğu mənfi təsirlərə qarşı mübarizədə  İqtisadiyyat Nazriliyinin fəaliyyətini dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, bununla bağlı dövlət başçısı İlham Əliyev 2020-ci il martın 19-da sərəncam imzalayıb, Nazirlər Kaboneti isə aprelin 4-də tədbirlər planını təsdiq edib.

Müəllifin deməsinə görə, tədbirlər planı üç istiqaməti - iqtisadi artım və sahibkarlığa dəstək, məşğulluq və sosial rifaha dəstək, makroiqtisadi və maliyyə sabitliyi olmaqla üç istiqaməti əhatə edir.

Müəlif əlavə edir ki, tədbirlər planına əsasən nazirlik pandemiyadan ziyan dəymiş sahələrdə çalışan muzdlu işçilərin əməkhaqqının müəyyən hissəsinin ödənilməsi, fərdi (mikro) sahibkarlara maliyyə dəstəyinin göstərilməsi, habelə iqtisadi fəallığın qorunması üçün vergi stimullarının verilməsi istiqaməti üzrə işləri həyata keçirir.

Müəllifin deməsinə görə, 300 min nəfər muzdlu işçinin (əmək müqaviləsi olan) əmək haqlarının müəyyən hissəsinin ödənilməsi üçün sahibkarlara dövlət tərəfindən 215 milyon manat, 300 min fərdi sahibkara isə 80 milyon manat maliyyə dəstəyi verilir, amma bu dəstək 2019-cu ildə vergilərini, məcburi dövlət sosial sığorta haqlarını və işsizlikdən sığorta haqlarını ödəmiş vergiödəyicilərinə şamil ediləcək.

Müəllifin vurğulamasına görə, iqtisadi fəallığın qorunmasına vergi stimullarının verilməsi istiqaməti üzrə əhəmiyyətli vergi güzəştlərinin və tətillərinin verilməsi nəzərdə tutulur.

Müəllifin deməsinə görə, iqtisadi artımın və investisiyaların maliyyə mənbələrinin genişləndirilməsi məqsədilə ölkədə kapitalın və əmlakın amnistiyasının nəzərdən keçirilməsi də gözlənilir.

“Azadlıqinfo”da isə yer alan “600 min sahibkar yardımsız qaldı” sərlövhəli məqalədə iqtisadçı alim Qubad İbadoğlu dövlət dəstəyinin heç də bütün sahibkarları əhatə etməməsi məsələsini  mübahisələndirir.

Onun deməsinə görə, fərdi (mikro) sahibkarlara orta hesabla 266 manat ödəniləcək: “Amma bu 2019-cu ildə vergiləri, məcburi dövlət sosial sığorta və işsizlikdən sığorta ödənişlərini həyata keçirən 300 min sahibkara nəsib olacaq. 600 minə qədər sahibkar dövlətin dəstək proqramından kənarda qalacaq”.

Müəllif deyir ki, Nazirlər Kabinetinin tədbirlər planının 3-cü bəndində göstərilir ki, pandemiyadan zərər çəkmiş sahələrdə fəaliyyət göstərən 300 min fərdi (mikro) sahibkara maliyyə dəstəyinin göstərilməsi üçün 80 milyon manat ayrılıb, bu o deməkdir ki, 1 fərdi (mikro) sahibkara orta hesabla 266,6 manat pul veriləcək.

Müəllif hesab edir ki, sahibkarlara ödəniləcək dəstəyin orta məbləği 1 aylıq orta aylıq əməkhaqqının yarısı qədərdir, bu, onlara dəyən zərərin örtülməsi üçün əhəmiyyətli maliyyə mənbəyi ola bilməz.

Q.İbadoğluna görə, daha bir məsələ budur ki, hətta bu kiçik məbləği ayırarkən hakimiyyət fərdi (mikro) sahibkarlar arasında fərq qoyur: “Belə ki, bu dəstək də yalnız 2019-cu ildə vergiləri, məcburi dövlət sosial sığorta və işsizlikdən sığorta ödənişlərini həyata keçirənlərə şamil olunacaq. Elə bil ki, hökümət yardım deyil, kredit verir, bank kimi qərar verəndə müştərinin borc tarixini əsas götürür. Məhz bu yanaşma nəticəsində 600 minə qədər fərdi sahibkar dəstək proqramından kənarda qalır”.

2019-cu il iyul ayının 1-nə olan məlumata görə, hüquqi şəxs yaratmadan sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün qeydiyyatdan keçmiş fərdi sahibkarların sayı 880 mini ötüb.

“Qaynarinfo.az”da yer alan “Vətəndaşlarımızın gözlədiyi möhtəşəm xəbər gəldi” sərlövhəli məqalədə isə müəllif Yeni Azərbaycan Partiyasından olan deputat Məlahət İbrahimqızı ilə müqaviləsiz çalışan kateqoriya şəxslərə dövlət yardımı barədə söhbətləşir.

Onun sözlərinə görə, Məşğulluq Mərkəzində qeydiyyatdan keçməyən, yəni işsizlərlə bağlı növbəti yardım paketinin yaxın günlərdə prezident tərəfindən imzalanacağı gözlənilir.

“Hökumətin növbəti paketi işsiz vətəndaşlara şamil olunacaq. Hansı ki onlar  işsizdirlər, günəmuzd işləyib və heç bir yerdə qeydiyyatda olmayıb. Onların sayı dövlətə məlum deyil. Hökümət çalışır ki, qısa müddətdə növbəti paket qəbul olunsun. Əminəm ki, bu vətəndaşlar bir az səbrli olacaqlar, iqtisadi çətinliklər var, həmin insanlar gündəlik işləyib evlərinə çörək qazanırlar. İndi onlar "evdə qal" çağrışına qoşulub və elan olunan karantinlə bağlı evdən çıxa bilmirlər”.

Deputatın deməsinə görə, yaxın günlərdə qeyri-rəsmi işsizlərə də kompensasiya ödəniləcək və bu problem qısa vaxt ərzində həllini tapacaq.