Media-icmal 23.05.19

Dəmiryolu infrastrukturunun qurulması, elektron-ticarət yolu ilə sifariş olunan malların vətəndaşlara çatdırılması sahəsində çətinliklər, sənədsiz evlərin yaranması səbəbləri və s. məsələlər bugünki (23 may, 2019-cu il) medianın aparıcı mövzularındandır...

İqtisadiyyatın "qan damarı"

"Azərbaycan" qəzeti "Ölkə iqtisadiyyatının qan damarı" sərlövhəli məqalədə yol infrastrukturunun qurulmasını dəyərləndirir.

Müəllif Azərbaycanda beynəlxalq və yerli əhəmiyyətli yol infrastrukturu layihələrinin icrasının uğurla davam etdiyini, xüsusilə ölkənin dünya ilə birləşməsinə imkan yaradan dəmir yolu xətlərinin çəkilişinə böyük önəm verildiyini qeyd edir.

Müəllifin fikrincə, Azərbaycanın nəqliyyat sisteminin əsas sahələrindən olan dəmir yolu nəqliyyatı indi özünün yenidən qurulması dövrünü yaşayır: "Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə bu sahənin inkişafı, dünya standartlarına çatdırılması istiqamətində məqsədyönlü layihələr icra edilir. Həmin layihələr bu sahədə islahatların daha da sürətlənməsinə, dəmiryol nəqliyyatı vasitələrinin müasirləşdirilməsinə müsbət təsir göstərir", müəllif bu sahədə görülən işləri belə qiymətləndirir.

Müəllif vurğulayır ki, dövlət başçısı mayın 21-də Sabunçu dəmir yolu vağzalı kompleksinin açılışında iştirak edib, dəmir yolu vağzalı üçmərtəbəli binada yerləşir. Binanın birinci mərtəbəsində gözləmə zalı, bilet satışı kassaları, məlumat bürosu, server otağı, əşyaların saxlanması kamerası yerləşir.

Bundan başqa, vağzalda iki piyada alt keçidi, iki yeni platforma salınıb, işıqlandırma dirəkləri və müasir sərnişin dayanacaqları quraşdırılıb. Stansiyanın ərazisindəki üç dəmir yolu xətti isə tamamilə yenidən quraşdırılıb.

Müəllif deyir ki, layihəyə əsasən, Bakı dairəvi dəmir yolu xətti üzrə görülən işlərin davamı olaraq Məhəmmədi kəndində uzunluğu 17 metr olan yeraltı avtomobil, həmçinin Kürdəxanı kəndində uzunluğu 22 metr olan yeraltı avtomobil və yerüstü piyada keçidləri tikilib.

Müəllifə görə, 2018-ci ilin dekabrında imzalanan Ləki-Qəbələ dəmir yolu xəttinin tikintisi ilə bağlı tədbirlər haqqında sərəncam ölkədə həm dəmir yolu nəqliyyatının, həm də turizm sektorunun inkişafına hədəflənib.

Müəllif bir daha xatırladır ki, Ləki stansiyasının yaxınlığından uzunluğu 43 kilometr olan yeni dəmir yolu xəttinin tikintisi turizm infrastrukturunun yaxşılaşdırılmasına və turizm obyektlərinə yetərliyin təmin olunmasına xidmət edir və yolun gələn il istifadəyə verilməsi gözlənilir.

Yazı müəllifi vurğulayır ki, Bakı-Yalama və Bakı-Astara dəmir yollarının modernləşdirilməsi layihələri də bu məqsədə xidmət edir.

Bundan əlavə, müəllifə görə, gələcəkdə Xaçmaz rayonu ərazisindən Qusar rayonuna dəmir yolunun çəkilməsi nəzərdə tutulur və bu layihələrin icrası bölgələrdə həm turizmin, həm də iqtisadiyyatın inkişafına geniş imkanlar yaradacaq.

İki qurumun görə bilmədiyi "bir iş"

"Yenisabah.az"da isə "Bu, Gömrük Komitəsi və "Azərpoçt" üçün utancverici haldır" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif Dövlət Gömrük Komitəsi (DGK) və "Azərpoçt"un elektron-ticarət yolu ilə sifariş olunan malların vətəndaşlara çatdırılması üçün hələ də normal bir sistem qura bilməməsini informasiya-kommunikasiya texnologiyaları üzrə ekspert Osman Gündüzlə müzakirə edir.

"Dövlət Gömrük Komitəsi və Azərpoçt elektron-ticarət yolu ilə sifariş olunan malların vətəndaşlara çatdırılması üçün hələ də normal bir sistem qura bilməyiblər. Bu qədər resurslara malik olan hər iki qurum üçün bu, çox utancverici bir haldır. Dünən bir daha bu qurumların iş metodları və şəraiti ilə tanış oldum. Gömrük rüsumu ödənilməsinə ehtiyac olmayan, şəxsi məqsədlər üçün gətirilən bağlamanı da almaq üçün gərək mütləq məşhur Poçt Daşıma Mərkəzinə, Droqal 702 ünvanına baş çəkəsən. Gömrük Postu da burada yerləşir". Bunu "Yeni Sabah"a O.Gündüz bildirib.

O.Gündüzün sözlərinə görə, gömrük rəsmiləri bütün bağlamaları açıb yoxlamalı olduqları "məcburiyyəti"ni bəzən malın dəyəri ilə bağlı bağlamanın üstündə qeyd edilən rəqəmin üst-üstə düşməməsilə əsaslandırırlar: "Məhz bu səbəbdən də gömrükçülər kütləvi olaraq bütün bağlamaları açıb yoxlamaq məcburiyyətindədirlər. Anlaşılmaz situasiyadır, əgər kimsə, hansısa bir vətəndaş və ya göndərən şirkət qəsdən malın dəyərini aşağı qeyd edirsə, gərək bütün vətəndaşlar əziyyət çəksin?".

Digər tərəfdən isə O.Gündüz şəxsi məqsədlər üçün gətirilən adi bir əşyanı da poçtun DGK-ya yönləndirməsini anlaşılmazlıq kimi dəyərləndirir: "Əgər "Azərpoçt" kütləvi olaraq göndərişləri DGK-ya verəcəksə, vətəndaşlar da bağlamanı gedib gömrük postundan alacaqsa, onda ümumiyyətlə "Azərpoçt"a nə ehtiyac var?".

O.Gündüz hesab edir ki, indiki mövcud yanaşma doğru bir yanaşma deyil, istər DGK, istərsə də "Azərpoçt" normal, şəffaf bir sistem qurmalıdırlar.

O.Gündüz vurğulayır ki, DGK şəxsi məqsədlər üçün gətirilən malların asan və rahat formada əldə edilməsi üçün onlayn imkanlar yaratmalıdır.

Ekpertə görə, kommersiya məqsədi ilə gətirilən malların aşkara çıxarılması üçün indiyədək normal bir mexanizmin yaradılmaması isə ancaq təəssüf doğurur.

Son olaraq isə müəllif xatırladır ki, adı çəkilən ünvanda yerləşən gömrük qurumunun əvvəlki rəhbərliyi və bir neçə əməkdaşı da korrupsiyaya qarşı mübarizə qurumu tərəfindən saxlanılmışdı və hələ ki, istintaqın nəticəsi haqqında məlumat verilməyib.

Sənədsiz evlər problemə necə dönüb?

"Hurriyyet.org"da isə "Əmlak Komitəsi evlərin rəsmiləşdirməsinə süni əngəl yaradır - Nazim Bəydəmirli" sərlövhəli məqalə diqqət çəkir.

Müəllif Bakıda sənədsiz evlər problemini keçmiş deputat, iş adamı Nazim Bəydəmirli ilə müzakirə edir.

Müəllif deyir ki, bu yaxınlarda Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti sənədsiz evlərlə bağlı xüsusi komissiya yaradıldığını, bununla bağlı prezidentin xüsusi tapşırıq verdiyini, komissiyanın çalışdığını və sənədsiz evlər məsələsinin bütün ölkə üzrə birdəfəlik həllini tapacağını bildirib.

Müəllif əlavə edir ki, rəsmi məlumatlara görə, hazırda təkcə paytaxt və paytaxtətrafı ərazilərdə tikilmiş sənədləşdirilməsi mümkün hesab edilən evlərin sayı 700 mindən çoxdur.

Müəllifin sözlərinə görə, keçmiş deputat Nazim Bəydəmirli "Hürriyyət"ə məsələnin həll edilməsinə pessimist baxdığını deyərək, bu inamsızlığını problem barədə illər boyu danışılması ilə əsaslandırıb.

"Bələdiyyələr yarandıqdan sonra qeyri-qanuni hesab edilən torpaqlarda evlər tikilib. Ancaq hesab edirəm ki, bu tikilən evlər əslində qeyri-qanuni deyil.

2000-ci ildən bəri ölkə əhalisinin, yəni Bakıda qeydiyyatda olmayan əhalinin təqribən yarısından çoxu Bakının ətraf rayolarında məskunlaşıb. Bunların hamısının kökündə duran səbəblər rayon icra hakimiyyəti başçılarının bələdiyyələrin əli ilə bu torpaqları satmasıdır".

N.Bəydəmirli iddia edir ki, vaxtilə Abşeron rayonunun kolxoz və sovxozlarının pay torpaqları "yaşayış" üçün satılıb ki, burada da söhbət çoxmilyardlıq mənimsəmələrdən gedir.

Keçmiş deputata görə, indi vətəndaş xüsusi komissiya olmadan da mülkiyyətində olan torpaq sahəsində tikdiyi evi rəsmiləşdirə bilər, buna süni əngəl yaradan Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsidir (ƏMDK).

İş adamına görə, vətəndaşın süründürməçiliyə məruz qalmaması və əlavə xərclərinin çıxmaması üçün bu məsələ kökündən həll olunmalıdır, burada gündə bir komissiya yaratmağa ehtiyac yoxdur: "Bütün bunlar hamısı məmurun bürokratik əngəllər vasitəsilə dövlət resurslarından öz şəxsi resursları və qazanc mənbəyi kimi istifadə etməsidir, başqa bir şey deyil".

N.Bəydəmirli deyir ki, ölkədə torpağın kimin mülkiyyəti olması ilə bağlı çox hərc-mərclik yaranıb, bu isə uzun illər bələdiyyələrə xəritələrin verilməməsi ucbatından olub, bəzi bələdiyyələrə indiyə qədər də xəritələr verilməyib.

"Yəni, Torpaq Komitəsinin əvvəlki rəhbərliyi və indiki Əmlak Komitəsinin rəhbərliyi də əksər torpaq mülkiyyətçiləri ilə bağlı hərc-mərcliyi süni yaradıblar".

Deputata görə, dövlət torpaqlarına sərəncamları icra hakimiyyətləri verir və

bunun sayı-hesabı yoxdur: "Mən bir araşdırma aparmışdım, o sərəncamların sayı o qədər çox idi ki, hər saniyəyə 8 dənə sərəncam imzalamışdılar. Görün, bir gün ərzində nə qədər sərəncam verilib. Əslində, Bakının torpaqları bu yollarla mənimsənilib".

N.Bəydəmirliyə görə, SOCAR-ın və s. dövlət qurumlarının balansında tikilən evlərin aqibəti hələ də bəlli deyil, təəssüf ki, zaman-zaman bu tipli məsələlərə görə dövlət büdcəsi və ümumilikdə hamı əziyyət çəkir.