Media-icmalı

Neftçala Sənaye Məhəlləsinin fəaliyyəti, problemli kreditlərin həlli yolları, işsizliyin səviyyəsilə bağlı məlumatlara baxış və s. bugünkü (06 aprel, 2018-ci il) medianın aparıcı mövzularındandır..

"Xəzər" avtomobilləri xarici bazarları hədəfləyib

"Azərbaycan" qəzeti "Made in Azerbaijan"ın çeşidləri artır" sərlövhəli məqalədə (http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=143663)

Neftçala Sənaye Məhəlləsindəki "Xəzər" avtomobil zavodunun həm yerli, həm də xarici bazarlar üçün istehsala başlamasını dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, konkret layihələrin nəticəsi olaraq Azərbaycan iqtisadiyyatı həm daxili tələbatın ödənilməsinə, həm də xarici bazarlara çıxış imkanları yaradıb.

"Sənaye parkları və sənaye məhəllələrində istehsal olunan məhsulların dünya bazarına çıxarılması üçün dövlət sahibkarlara hərtərəfli dəstək göstərir. Məhz bunun nəticəsidir ki, artıq Azərbaycan dünya bazarlarında "Made in Azerbaijan" brendi ilə rəqabətə girəcək müxtəlif məhsullar təqdim edir".

Müəllif Neftçala Sənaye Məhəlləsinin belə müəssisələrdən biri oldğunu, buradakı məhsulların yerli və xairici bazarlara çıxdığını bildirir.

Sənaye məhəlləsinin fəaliyyət parametrləri barədə müəllif deyir ki,burada avtomobil, balıq yemi, plastik məmulatlar, suvarma sistemləri, polietilen suvarma boruları, kağız stəkanlar və hazır içkilər istehsalı, modul tipli məktəb binalarının quraşdırılması, balıq emalı və konservləşdirilməsi müəssisələri var.

Yazıda vurğulanır ki, 9 müəssisə və 1 kiçik sahibkarlıq emalatxanası fəaliyyət göstərir, sənaye məhəlləsi iştirakçıları istehsal sahələrinin yaradılmasına 45,3 milyon manat investisiya yatırılıb, 500-ə yaxın daimi iş yeri açılıb.

Müəllif deyir ki, "Xəzər" avtomobil zavodu Neftçala Sənaye Məhəlləsinin ən iri müəssisəsidir, bu zavodun fəaliyyəti regionun inkişafı, yeni iş yerlərinin yaradılması, ölkə iqtisadiyyatına investisiya qoyuluşunun artması, Azərbaycan-İran iqtisadi əlaqələrinin genişləndirilməsi baxımından əhəmiyyətlidir: ""Azərmaş" ASC və "İran Khodro" şirkətlərinin birgə yaratdığı zavodun ümumi dəyəri 15 milyon dollardır. Zavodun səhmlərinin 75 faizi "Azərmaş" ASC-yə, 25 faizi "İran Khodro" şirkətinə məxsusdur".

Yazı müəllifi müəssisə rəhbərliyinə istinadən bildirir ki, zavodun illik istehsal gücü 10 min avtomobildir, yaxın gələcəkdə bu rəqəmin 50 min avtomobiliə qaldırılması, avtomobillərin yerli və xarici bazarlarda satılması nəzərdə tutulur, avtomobillər qabaqcıl texnologiya və "avro-5" standartlarına uyğundur.
Müəllif vurğulayır ki, zavodda İran və Avropanın müasir texnologiyaları əsasında MDB, Yaxin Şərq və Afrika ölkələrinə ixracı nəzərdə tutulan avtomobillər də istehsal ediləcək.

Bunu dövlət özü etməli idi...

"Yeni Müsavat" qəzetində isə "Problemli kreditlərin həlli gündəmdə - güzəştlər və şərtlər necə olacaq..." sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

(http://musavat.com/news/problemli-kreditlerin-helli-gundemde-guzestler-ve-sertler-nece-olacaq_516894.html)

Müəllif iqtisadçı-ekspert Rəşad Həsənovla problemli kreditlər məsələsi və onun həlli yollarını gündəmə gətirir.

Müəllif deyir ki, 2015-ci ildə manatın iki devalvasiyası ilə ortaya çıxan bu problem 3 ildir ki, cəmiyyətin ən müxtəlif təbqələri arasında ən çox müzakirə edilən məslələrdən biri olsa da hələ ki, həllini tapmayıb.

Yazı müəllifi xatırladır ki, bu məsələ bu günlərdə parlamentdə növbət dəfə müzakirə obyekti olub, hətta bəzi iqtidaryönlü deputatlar da bu məsələnin tezliklə həllini tapmlı olduğu fikirləri səsləndiriblər.

Ekspert R.Həsənov qəzetə şərhində deyir ki, baş vermiş devalvasiyadan sonra hansı sosial qrupa aid olmasına baxmayaraq həm iqtisadi subyektlər, həm də vətəndaşlar bundan zərər görüblər.

R.Həsənova görə, burada hansısa qrupa hədəflənən güzəşt mexanizmləri tətbiqi başqa qruplara münasibətdə ayrı-seçkilik kimi izah oluna bilər.

Digər tərəfdən ekspert bunu da vurğulayır ki, faktiki olaraq hökumət bu istiqamətdə əhəmiyyətli bir addım atmaqda o qədər də qərarlı deyil: "Odur ki, daha çox konkretləşdirmə aparmaqla, əhatə dairəsini müəyyən qədər kiçiltməklə hökumətdən bu güzəşti qoparmaq olar. Belə olan halda məhdudiyyətlər də tətbiq oluna bilər. Bu məhdudiyyətlər müxtəlif kateqoriyalar üzrə qruplaşdırılmalıdır".

Ekspertə görə, əhali təkcə dollarla götürülmüş kreditləri deyil, haqqında danışılan devalvasiyanın nəticəsi olaraq iqtisadiyyatın geriləməsi, gəlirlərin azalması səbəbilə milli valyutada olan kreditləri də ödəyə bilmirlər: "Odur ki, birbaşa dövlət tərəfindən qəbul edilmiş qərar nəticəsində ədalətsiz şəkildə borc yükü ilə üzləşmiş insanlara güzəştin verilməsi dövlətin borcudur. Buna görə də mən ilkin olaraq valyutada olan kreditlərin önə çəkilməsini vacib hesab edirəm".

Amma ekspert hesab edir ki, güzəştlərin tətbiqi zamanı ilk növbədə xarici valyutada olan kreditlər əsas götürülməlidir.

R.Həsənov deyir ki, indiki halda əhali qruplarına ziyan birbaşa dövlət qurumunun qəbul etdiyi devalvasiya qərarının nəticəsidir, odur ki, dövlət də bu ziyanı ödəməlidir və ədalətli olan budur: "Zərərin dövlət, bank və vətəndaş arasında 3 bərabər hissəyə bölünməsi məsələsinə gəlincə, hökumət ötən 3 ildə bu istiqamətdə qərar qəbul etməyib. Dövlət gəlirlərinin azalmasını, büdcə yükünü və s. də nəzərə alaraq belə bölgü mexanizmini təklif edirik".

Hanı o iş yerləri?

"Novoye Vremya" qəzetində isə "Əmək nazriliyinin relyasiyasının arxasında nə gizlənir?" (http://novoye-vremya.com/w125867/.../#.WsZiCIhubIU0) sərlövhəli məqalə diqqət cəlb edir.

Müəllif ölkədə işsizliklə bağlı məsələni müzakirə müstəvisinə çıxarır və deyir ki, bu barədə rəsmilərin bütün açıqlamalarına baxmayaraq problem aktuallığını hələ də itirmir.

Müəllif bu məsələ ilə bağlı hökumətin nikbin məlumatlarına şübhə ilə yanaşır: "Bu günlərdə əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri bildirib ki, bu ilin iki ayı ərzində 27530 nəfər işlə təmin edilib. Eyni zamanda 28419 gənc peşə tədbirlərinə cəlb ediliblər. Bunula yanaşı həm də 2 min şəxsə kiçik bizneslərini qurmağa kömək ediblər. Belə çıxır ki, onlar gündə 500 adamı işlə təmin ediblər, 600 nəfəri kürslara göndəriblər. Azərbaycan üçün kifayət qədər yüksək rəqəmlərdir".

Yazı müəllifi vurğulayır ki, bu rəqəmlər Dövlət Statistika Komitəsinin göstəricilərilə üst-üstə düşmür: "Belə ki, komitənin göstəricilərinə görə, 2017-ci ilin fevralında ölkədə 1514 min muzdlu çalışıb. 2018-ci ilin fevralında isə onların sayı 1508,4 min nəfər olub.Başqa sözlə bir ildə muzdlu işçilərin sayı 5,6 min nəfər azalıb".

Müəllif vurğulayır ki, belə halda bu 23 min nəfərin "harada qaldığı" məlum olmur, üstəlik işçi sayının azalması ilə müşayiət olunan ixtisarların 2017-ci ildə də davam etdiyi üzə çıxır:

Müəllif deyir ki, işsizlərin sayının işlə təmin olunanların sayını üstələməsi nazirliyin öz məlumatlarında da təsdiqini tapır.

Müəllif iddia edir ki, rəqəm saxtakarlığı regionlarda da özünü göstərir: "Məs, Qəbələ Rayon İcra Hakimiyyəti əmək birjasına 1280 nəfərin müraciət etdiyini deyir, halbuki işi olan adamın birjaya müraciət etməsi şühbəlidir. Müraciət əsasında 828 nəfər "iş axtaran" statusu alıb, adətən işi olan adam bu statusu ala bilməz. 452 nəfər işlə təmin edilib, 53 nəfər "işsiz" statusu alıb, qalan 776 nəfərlə bağlı məlumatlar statistikaya daxil edilməyib".

Müəllif hesab edir ki, Bakida supermarketlər şəbəkəsi genişlənir, işçi sayını artırır, amma bu digər kiçik mağazaların bağlnması ilə "kompensasiya" edilir.

Müəllifə görə, 2017-ci ildə tikinti də elə ciddi sürət götrüməyib ki, çox insanı işə cəlb etməyə əsas olsun.

Buna görə də müəllif belə bir situasiyada ölkədə 100 minlərlə iş yerindən danışmağın anlaşılmaz olduğunu deyir və Qəbələdə işsizlərin ancaq 36%-nin iş ala bilməsini bu əsassız danışğın təsdiqi sayır.

Müəllif həm də bu hesablamaların necə aparılmasının özünü bir müəmma adlandırır.