Ombudsman müharibə veteranlarına psixiatrik yardım sahəsində problemləri etiraf edib

Psixiatriya xəstəxanalarında müalicə alan müharibə iştirakçılarının müəssisələri tərk edəndən sonra da müvafiq preparatlarla pulsuz təmin edilməsinə ehtiyac var. Bu barədə aprelin 1-də ombudsman Səbinə Əliyeva "Azərbaycanda psixi sağlamlıq və psixi xəstəliklərdən əziyyət çəkən şəxslərin hüquqları" mövzusuna həsr olunmuş “dəyirmi masa”da çıxış edərkən bildirib. 

Onun sözlərinə görə, həyata keçirilən monitorinqlər, psixiatriya xəstəxanalarında müalicə alan müharibə iştirakçıları ilə aparılan fərdi söhbətlər və araşdırmalar onu göstərir ki, müalicə alan müharibə iştirakçılarına xəstəxana şəraitində həmin dərmanları pulsuz verilsə də, evə yazıldıqdan sonra bəzi hallarda onlara müvafiq preparatlann pulsuz verilməsi dayandırılır. Həmin preparatlar psixotrop xarakter daşıdığından və kifayət qədər maddi vəsait tələb etdiyindən pasiyentlər ya həmin dərmanları sonradan ala bilmir, ya da yalnız bir qismini əldə edə bilir. Nəticədə müalicə sona çatdırılmır. 

O bildirib ki, bununla yanaşı psixiatriya xəstəxanalarında müalicə alan müharibə iştirakçılarının bir qismi əlilliyin müəyyən edilməsilə bağlı problemlərlə üzləşir. 

S.Əliyeva həmçinin psixiatriya xəstəxanalarında sıxlığın olduğunu vurğulayıb.  O qeyd edib ki, Bakı şəhərində yalnız 1 psixiatriya xəstəxanası var. 

Onun sözlətinə görə, həm paytaxtda, həm də bölgələrdə ixtisaslaşmış psixiatriya xidməti göstərə biləcək kadrların çatışmazlığı problemi də mövcuddur. Xüsusilə dövlət xəstəxanalarında əməkhaqqının aşağı olması səbəbindən psixiatr azlığı müşahidə olunmaqdadır. Məsələnin ciddiliyini göstərən digər məqam isə Tibb Universitetini bitirən şəxslərin peşə seçimində psixiatr ixtisasına o qədər də maraq göstərməməsidir.

Ombudsmanın sözlərinə görə,  bir sıra psixiatriya xəstəxanasında, xüsusilə regionlarda yerləşən müəssisələrdə maddi-texniki baza və şəraitlə bağlı nöqsanlar mövcuddur ki, onların aradan qaldırılması məqsədilə müvafiq təklif və tövsiyələrlə Səhiyyə Nazirliyinə və digər aidiyyatı qurumlara müraciət edilib.

Narkomaniya probleminə toxunan Səbinə Əliyeva qeyd edib ki, narkomaniya xəstəliyindən əziyyət çəkən şəxslərin müalicəsində növbə problemi də mövcuddur. Ötən il Respublika Narkoloji Mərkəzinə başçəkmə zamanı həmin gün üçün 2000 pasiyentin Mərkəzə yerləşdirməklə bağlı növbə gözlədiyi məlum olub. 

Ombudsman vurğulayıb ki, Penitensiar Xidmət müəssisələrinə başçəkmələr zamanı saxlama şəraiti və rəftar məsələlərilə yanaşı, məhkumların səhhəti, o cümlədən psixi sağlamlıq vəziyyətləri, habelə tibbi xidmət səviyyəsi də araşdırma predmeti olur. Başçəkmələrin təhlili penitensiar müəssisələrdə psixoloji yardımla bağlı müəyyən çatışmazlıqların olması qənaətinə gəlməyə də əsas verir. Bu baxımdan qapalı müəssisələrdə cəza çəkən və psixi sağlamlığına potensial təhlükə yarana biləcək şəxslərə keyfiyyətli və adekvat yardımın göstərilməsinə ciddi ehtiyac var.

S.Əliyeva qeyd edib ki, intihar və zorakılıq hallarının yetkinlik yaşına çatmayanlar və ya gənclər arasında da baş verməsi xüsusi narahatlıq doğurur.Buna səbəb olan hallar ciddi şəkildə tədqiq edilməli, xüsusi ilə təhsil müəssisələrində bu kimi hadisələrə yol açan halların aradan qaldırılması üçün kompleks tədbirlər görülməli, sosial şəbəkələrin, internet şəbəkə oyunlarının və digər internet resurslarının bu kimi hallara təsiri imkanları araşdırlmalı, preventiv tədbirlər həyata keçirilməlidir.