Borc yükü gələcək nəsillərin üstünə düşəcək – ekspert

Bakı/15.12.2016/Turan: Milli iqtisadiyyat üzrə strateji yol xəritəsi əslində ölkənin ən qısa müddətdə böhrandan çıxışını nəzərdə tutmalı idi, amma sənəd uzunmüddətli gələcək üçün nəzərdə tutulub.

Bu fikri “İqtisadi Araşdırmalar İnstitutu” ictimai birliyinin rəhbəri Məhəmməd Talıblı Turan agentliyinin Çətin Sual verilişinə müsahibəsində bildirib.

Ekspert qeyd edib ki, sənəddə yalnız 2020-2030-cu illərdə hansı işlərin görüləcəyi deyilir.

“İndi böhran vəziyyətinin tənzimlənməsi üzrə tədbirlər görülməsə, 2020-2030-cu illər üçün tədbirləri və nəticələri necə pronozlaşdırmaq olar?”, deyə o bildirib.

Talıblı qeyd edib ki, islahatlar şüarı altında görülmüş tədbirlər nəticəsində son iki ildə qeyri-neft sektorunun ixracı azalıb.

Belə ki, 2014-cü ildə bu sektorda ixrac 1,6 mlrd. dollar, Ermənistanda 1,5 mlrd. , Gürüstanda isə 2,8 mlrd. dollar səviyyəsində olub.

2016-cı ilin 11 ayının yekunları göstərib ki, bu il bu göstərici 1,1 mlrd. dollara qədər düşəcək, Ermənistanda 1,5 mlrd. səviyyəsində qalacaq, Gürcüstanda isə 2,3 mlrd. dollar təşkil edəcək”, deyə Talıblı bildirib.

Strateji yol xəritəsinin müddəalarına toxunan ekspert onların həyata keçirilməsinə şübhə ifadə edib, burada əsas səbəb siyasi və iqtisadi hakimiyyətin eyni əllərdə cəmləşməsindədir.

“Qeyri-neft sektorunun inkişafı üçün azad biznes mühiti lazımdır ki, bu, yoxdur”, deyə o qeyd edib.

Bundan başqa, ölkədə iqtisadiyyatın inkişafı üçün elmi bünövrə yoxdur. “Dövlət büdcəsinin elmə ayrılan vəsaiti 1%-dən az təşkil edir.

Bundan başqa, bu vəsaitin səmərəli xərclənməsində problemlər var”.

Daha bir gecikdirici amil Bakının israrla ÜTT-ə daxil olmaq istəməməsidir.

“Azərbaycan vaxtında ÜTT-ə daxil olsaydı, uyğunlaşdırılmış böhran mərhələsini çoxdan keçərdi. Amma biz bunu etmədik və buna görə Azərbaycanda azad biznes mühiti, liberal iqtisadi təmayüllər formalaşmayıb”, deyə Talıblı qeyd edib.

Strateji yol xəritəsinin maliyyə tərəfinə gəlincə, bu məqsədlə ayrılmış məbləğ 27 mlrd. manat ən böyük məsələdir.

“Heç kim yalnız hökumətin bu sənədi qəbul etdiyinə görə pul verməyəcək. Xarici investorlar real islahatlara və onların nəticələrinə inanır. Buna görə mən bu proqramla uğur əldə ediləcəyinə inanmıram”, deyə ekspert bildirib.

Talıblı qeyd edib ki, Azərbaycan üçün kredit deyil, xarici investisiyalar cəlb etmək sərfəlidir.

“Biz islahatların yekununun necə olacağını bilmədən xarici borcu daim artırırıq. Digər tərəfdən, bu borcları qaytarılması yükünü gələcək nəsillərə qoyuruq”, deyə o bildirib. -71D-