Oliqarxların sövdələşməsi

“Bir neçə gün ərzində hər gün bazarda minimum 500 milyon dollar alınıb və əgər iş belə gedərsə ilin sonunadək Mərkəzi Bankın valyuta ehtiyatları kəskin şəkildə azalar”, - dövlət başçısı İlham Əliyev fevralın 24-də Mingəçevirdə tibb işçiləri ilə görüşündə bildirib.

Həmin gün Milli Məclisin sədri Oqtay Əsədov parlamentin plenar iclasında bildirib ki, 33%-lik devalvasiyaya qədər bir həftə içində əmanətçilər 2 mlrd. manat, bundan əvvəl isə 2,5 mlrd. manat həcmində valyuta ehtiyatlarını dəyişiblər.

Devalvasiya öncəsi durumun təhlili göstərir ki, ölkənin rəsmi şəxsləri ictimaiyyətə yalan məlumat verirlər və onlar manatın “ölümü”ndən qazanırlar. Məsələ bundadır ki, dövlət başçısı, həmçinin Mərkəzi Bank demək olar ki, son dəqiqəyə qədər ictimaiyyəti əmin edirdi ki, “manat ən sabit valyutadır və devalvasiya olmayacaq”.

Yalnız AMB-nin devalvasiya barədə məlumatı açıqlamasından iki gün öncə banklara şifahi olaraq icazə verilmişdi ki, əmanətçilərin manat ehtiyatlarını dollara çevirməsinə maneçilik törədilməsin.

Odur ki, belə olan halda bu milyard manatları mübadilə edən kimlərdir? Əlbəttə ki, bankların özləri. İş burasındadır ki, Azərbaycan banklarının əksriyyəti nomenklatur oliqarxiyaya məxsusdur. Prezident İlham Əliyevin ailəsi minimum 7 banka sahibdir. AMB-nin sədri Elman Rüstəmov qeyri-rəsmi olaraq bir bankın sahibidir. Kəskin devalvasiyanın qəbul olunacağı barədə insayder məlumata malik olan həmin şəxslər bu prosesi sürətləndirərək öz manat aktivlərini dollara çeviriblər.

Qeyd edək ki, çərşənbə axşamı İ.Əliyev deyib ki, “bəzi spekulyantlar, nadürüst adamlar bu vəziyyətdən istifadə edərək əsassız gəlir  əldə etməyə çalışıblar”. Söhbət bir günün içində əsassız olaraq 34% zənginləşmədən gedir.

“Hər gün bazarda minimum $500 mln.-un alınması” barədə fikirlər də tənqidə yaramır. Çünki belə olan halda hökumət milli iqtisadiyyatın olduqca dollarlaşdırılması ilə razılaşmalıdır. --08B—