Qubad İbadoğlu: «İqtisadiyyat hiss edilən olmalıdır, təntənəli surətdə elan edilməməlidir»

Regionlarda aqrar-sənaye kompleksinin stimullaşması, ərzaq təhlükəsizliyi və işsizliyin aradan qaldırılmasına 1,2 mlrd manat güzəştli kredit ayrılıb. Bunun 83%-i Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun xətti ilə qoyulub. 

Bunu Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009 -2013-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı"nın icrasının dördüncü ilinin yekunlarına həsr olunmuş konfransda prezident İlham Əliyev bildirib. 

Onun sözlərinə görə, ölkə ərzaq təhlükəsizliyini praktik olaraq təmin edib. Ötən il ölkə ət və ət məhsulları ilə özünü 92 faiz səviyyəsində təmin edib. 2013-cü ildə l 95 faiz səviyyəsi təmin ediləcək. Quş əti 88 faiz təmin edilib, bu ilin sonuna qədər olacaq 93 faiz olacaq. Yumurta 96 faiz təmin edilib, bu il verilən proqnoza görə 100 faiz olacaq. “Bitki yağları 70 faiz, qalxacaq 75 faizə. Kərə yağı 50 faiz, bu il olacaq cəmi 52 faiz. Süd və süd məhsulları ilə özümüzü 73 faiz səviyyəsində təmin edirik. Üzüm 94 faiz olub, 96 faiz olacaq. Kartof istehsalı təxminən 100 faizdir. Bostan məhsulları ilə ölkə 100 faiz təmin edilib. Ölkə meyvə və giləmeyvə ilə 126 faiz təmin edilib, bu il 130 faiz olacaq. Tərəvəz təminatı 99 faizdən 108 faizə çatacaq” deyə prezident bildirib. 

İİN rəhbəri Şahin Mustafayev deyib ki, bu il dövlət kapital qoyuluşunun 77%-i (5,3 mlrd manat) regionların inkişafına yönəldiləcək. 2012-ci ildə regionlarda 44,5 min vergi ödəyicisi olub. Ötən il 410 regional sənaye, kənd təsərrüfatı, ticarət müəssisəsi istismara verilib. 400 müəssisənin tikintisi davam edir. 

Ekspertlər hesab edir ki, məmurların bəyanatı reallıqdan uzaqdır. Regional müəssisələrin açılması büdcə mədaxilinə təsir etməyib, - deyə İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzinin (İTM) sədri Qubad İbadoğlu bildirir. Belə ki, 2012-ci il hissəsinin gəlirlər hissəsində regionların payı 3,4%-dir. Təkcə Sumqayıt büdcədən pul istəməyib. Bu il Abşeron və Şirvan özünümaliyyələşdirməyə keçəcək. Bu isə azdır, - deyə iqtisadçı bildirir. 

Onun sözlərinə görə, kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı artdığı halda (guya), onların idxalının da artması nonsensdir. Gömrük Komitəsinin məlumatı ilə dövlət başçısının dedikləri düz gəlmir. Belə ki, 2011-ci il ilə müqayisədə ötən il buğda idxalı (+24,1%), heyvani və bitki yağları (+21%), kərə yağı idxalı (+17,5%), meyvə və tərəvəz idxalı (+13,28%), qənd idxalı (+10,4%) artıb. 

Proqramlar çərçivəsində xərclər region əhalisinə kömək etmir, əhali Bakıya axışır. 

Regionlarda turizm az-çox faydalıdır. Texnika icarəsi, toxum, əkin, kultivasiya işləri, elektrik bahadır. Bu isə işləri qeyri-rentabelli edir. Saxlama şəraitinin olmaması, nəqliyyat xərclərinin baha olması üzündən məhsulları bazara çıxarmaq əlverişsizdir, alverçilər onları su qiymətinə alır”, - deyə İbadoğlu bildirir. 

İqtisadiyyat real rəqabət olanda inkişaf edir. Azərbaycanda guya regionlar rəqabət aparır, amma hakimiyyət buna stimul vermir. Real olaraq oxşar təbiət və iqtisadi şəraiti olan rayonlar rəqabət apara bilərdi, məsələn, elektrik enerjisi istehsal edən Şirvan və Mingəçevir, sitrus və konservi ilə məşhur olan Masallı və Lənkəran. 

«İqtisadiyyat real, hiss edilən olmalıdır, təntənəli surətdə elan edilməməlidir», deyə İbadoğlu bildirib. --17D—