Bakı Ermənistanın konstitusiya qanunvericiliyində prinsipial dəyişikliklər gözləyir

Yanvarın 31-də baş nazir Nikol Paşinyan Ermənistanın İctimai Radiosunda yayımlanan nadir və dolğun müsahibəsində Ermənistanın dövlət siyasətinin əsas prinsiplərini şübhə altına qoyaraq qızğın müzakirələrə səbəb olub və bütün ölkədə və onun qonşularında narahatlıq dalğasına səbəb olub.

Paşinyanın təxribat xarakterli mövqeyi Ermənistan SSRİ və Dağlıq Qarabağın birləşməsini dəstəkləyən 1 dekabr 1989-cu il tarixli tarixi qətnamə də daxil olmaqla, Ermənistanın əsas prinsiplərinin yenidən nəzərdən keçirilməsindən ibarət idi. Bu tarixi mandatın müdrikliyinə şübhə ilə yanaşan Paşinyan bu cür direktivlərə əməl etməyin erməni xalqının can atdığı sülhə şərait yaratmaq yerinə, daha çox münaqişəyə səbəb ola biləcəyi barədə xəbərdarlıq edib.

Ermənistanın milli kimliyinin tamamilə yenidən qurulmasını təklif edən Paşinyan mübahisəli məsələyə daxil olmağa cəsarət edib, Müstəqillik Bəyannaməsinə, milli himnə, gerbə və ərazi eksponsionizmi səylərinin rəmzi hesab olunan digər simvollara düzəliş etməyi təklif edib. Baş nazirin guya dəyişən geosiyasi landşaftda daha rəqabətədavamlı və həyat qabiliyyətli Ermənistanın yaradılmasına yönəlmiş təklifi, xüsusən Ermənistanın siyasi isteblişmenti tərəfindən kəskin tənqid və şübhə ilə qarşılanıb.

Paşinyanın təkliflərinə qızğın reaksiya Ermənistanda milli kimlik və tarixi incikliklərlə bağlı dərin kök salan fikir ayrılıqlarını və həssaslığı göstərir. Ermənistan İctimai Radiosunun icraçı direktoru Qaregin Xumaryan müsahibənin efirə çıxması ilə bağlı təəssüfünü bildirib, bu da baş nazirin fikirlərindən narazılığın geniş yayıldığını əks etdirir.

Paşinyan və onun “Vətəndaş müqaviləsi” partiyasının rəhbərlik etdiyi konstitusiya islahatı səyləri Ermənistan daxilində müasirləşməyə və institusional yenilənməyə daha geniş çağırışları əhatə edir. Bəzi politoloqlar sistemli nöqsanların aradan qaldırılması üçün konstitusiya düzəlişlərinə ehtiyac olduğunu vurğuladığı halda, digərləri ərazi iddialarından imtinadan çəkindirir, onları Ermənistanın milli kimliyinin və təhlükəsizliyinin ayrılmaz hissəsi kimi dəyərləndirir.

Yerevanda daxili çəkişmələr və ekzistensial şübhələr fonunda ölkənin əsas qanununa dəyişikliklər edilməsi haqqında referendum üçün zəmin hazırlamaq məqsədilə konstitusiya komissiyası çağırılıb. Lakin ərazi iddiaları kimi mübahisəli məsələlərin daha geniş konstitusiyaya düzəlişlər paketinə daxil edilməsi manipulyasiya və qarışıqlıq imkanları ilə bağlı narahatlıqlara səbəb olub.

Bu arada, sərhədin o tayında, Azərbaycanda prezident İlham Əliyevin administrasiyası Ermənistanda baş verən siyasi dramı diqqətlə izləyir. Azərbaycan ekspertləri və KİV şərhçiləri Ermənistanın yanaşmasında, xüsusilə ərazi iddiaları və tarixi rəvayətlərlə bağlı mövqeyində ciddi dəyişikliklər olmadan gerçək sülh danışıqlarının davam edə bilməyəcəyi haqqında mövqeyi təsdiq ediblər.

Ermənistan öz daxili fikir ayrılıqları və xarici təzyiqlərlə mübarizə apardığı bir vaxtda öz kimliyi, istəkləri və dünyadakı yeri haqqında ciddi suallarla qarşılaşan millət çaşqınlıq içindədir. Bu introspektiv səyahətin nəticələri təkcə Ermənistanın gələcəyini formalaşdıraraq deyil, həm də bütün qeyri-sabit Qafqaz regionunda öz əksini tapacaq, gələcək illər üçün regional sabitliyə və geosiyasi dinamikaya təsir edəcək.