GUAM baş katibi: Azərbaycandan qaz nəqli prioritetdir

2013-cü ildə Gürcüstan GUAM-ın sədri oldu. Bu regional təşkilat Gürcüstan, Ukrayna, Azərbaycan və Moldova tərəfindən 1997-ci ildə konsultativ forum olaraq yaradılıb. 2006-cı ildə GUAM nizamnaməsi imzalanıb. Alyans yarandığı gündən etibarən passivlikdə və anti-Rusiya istiqamətli olmaqda ittiham olunur. GUAM baş katibi Valeri Çeçelaşvili “Nemetskaya Volna” radiostansiyasına müsahibəsində bu ittihamlarla bağlı şərh verib.

Bir çox ekspertlər GUAM-ı Rusiya üçün qıcıqedici amil hesab edirlər.

Gürcüstanın GUAM-a üzvlüyünü İvanişvili hökumətinin siyasətinə zidd hesab etmək olarmı?

Bu suala cavabda Çeçelaşvili qeyd edib ki, GUAM-ın digər üç üzvünün Rusiya ilə yaxşı münasibətləri, eyni zamanda xarici siyasətlərində Avropa və Avroatlantik inteqrasiya kursu var.

“Fikrimcə, Rusiya ilə yaxşı münasibətlər Gürcüstanın GUAM-da fəallığından asılı deyil. Bundan başqa, başa düşmürəm GUAM azad ticarət zonası və ya mütəşəkkil cinayətkarlığa qarşı birgə mübarizə üçüncü dövlətlərin maraqlarına necə zidd ola bilər?”, deyə o bildirib.

GUAM-ı MDB-yə alternativ hesab etmək olarmı?

Bu suala cavabda baş katib deyib ki, bunun üçün resurs yoxdur. GUAM-ın yaradılması məntiqi sadə idi: müxtəlif beynəlxalq təşkilatlarda təmsil olunan dörd dövlətin müxtəlif məsələlər üzrə ortaq mövqeləri var idi. Əsasən ona görə ki, onların xarici siyasət prioritetləri bir-birinə oxşardır. Bu ölkələr beynəlxalq aləmdə öz maraqlarını birgə müdafiə etmək üçün birləşməyi qərara aldılar. “Bizim vəzifəmiz dördtərəfli əməkdaşlığı inkişaf etdirməkdən və Qara Dəniz – Xəzər bölgəsində sivil tərəfdaşlıq qurmaqdan ibarətdir. Bu tərəfdaşlığın əsasında Avropa dəyərləri durur”, deyə baş katib bildirib.

“GUAM açıq təşkilatdır, bizim prinsiplərimizi paylaşan istənilən dövlət üzvlük haqqında ərizə verə bilər. Bu günə qədər belə bir istək daxil olmayıb, müvafiq olaraq GUAM-ın genişlənməsi haqqında söhbət yoxdur”, deyə Çeçelaşvili qeyd edib.

GUAM-ın həyat qabiliyyəti nə dərəcədə güclüdür?

GUAM-ın zəifliyi ondadır ki, orada cəmi dörd dövlət var və təşkilat regional əməkdaşlıq üçün universal platforma olmağa iddia edə bilmir.

“Qarşımıza qoyulan vəzifələrə gəlincə, onlar qismən yerinə yetirilib. Azad ticarət zonası uğurla fəaliyyət göstərir. 2012-ci ildə GUAM-ın kollektiv ticarət dövriyyəsi 4,5 milyard dollar təşkil edib ki, bu da zonanın yaradıldığı 2006-cı illə müqayisədə 3 dəfə çoxdur. Gürcüstanın xarici ticarət dövriyyəsinin 20%-i GUAM zonasının payına düşür.

Prioritet layihələrdən biri Azərbaycandan maye qazın Gürcüstan vasitəsilə Ukrayna və Moldovaya nəqlidir. Burada xarici tərəfdaşların, o cümlədən Yaponiyanın köməyinə ümid edirik.

Nəhayət, biz GUAM üzvü olan ölkələrin ərazisində uzanan münaqişələr haqqında qətnaməni baxılması üçün BMT Baş Assambleyasına çıxarmağa müvəffəq olmuşuq. Sənəd ilk növbədə ərazi bütövlüyü prinsipinə əsaslanır. İndi biz bu sənədin dəstəklənməsinə mümkün qədər çox müttəfiq cəlb etməyə çalışırıq. Bu, 2013-cü ildə sədrliyi dövründə Gürcüstanın əsas vəzifələrindən biridir”, deyə Çeçelaşvili qeyd edib. -02D-