Türkiyə Rusiya qazının Ukrayna vasitəsilə tranzitinin tərəfdarıdır

Türkiyə Ukraynanın Rusiya qazının Avropaya tranzitçisi olaraq qalmasında maraqlıdır. Bu barədə dünən Türkiyənin baş naziri Ahmet Davutoğlu bildirib, xəbəri Türkiyə KİV-ləri yayır.

“Ümid edirik ki, Ukrayna bundan sonra da tranzitçi ölkə olacaq”, deyə Ukrayna agentliyi Davutoğludan sitat gətirir. Məlumatda iddia olunur ki, Türkiyə Nazirlər Kabinetinin rəhbəri müvafiq bəyanatı yanvarın 15-də Brüselə səfəri zamanı səsləndirib.

Davutoğlu Rusiyanın energetika naziri Aleksandr Novakın Rusiyanın Ukrayna vasitəsilə qaz nəqlini dayandırmağı və qazı Türkiyə vasitəsilə nəql etməyi planlaşdırdığı haqqında bəyanatı ilə əlaqədar bu şərhi verib.

Türkiyə baş naziri həmçinin qeyd edib ki, Türkiyə də Ukrayna ərazisi vasitəsilə Rusiya təbii qazını alır. O qeyd edib ki, Türkiyə enerji daşıyıcılarının, xüsusən Azərbaycan və İrandan, müxtəlif marşrutlarla nəqlinin artırılmasında maraqlıdır. Qeyd edək ki, dünən qaz nəqli məsələsi İlham Əliyevin Ankaraya səfəri zamanı Azərbaycan və Türkiyə prezidentləri arasında da müzakirə olunub. Hər iki lider Rusiyanın ideyasının deyil, TANAP və Cənub qaz dəhlizi layihəsinin həyata keçirilməsinin tərəfdarı olduğunu bildirib.

Davutoğlu həmçinin qeyd edib ki, Türkiyənin həm Ukrayna, həm də Rusiya ilə yaxşı münasibətləri və yüksək səviyyədə əməkdaşlığı var, amma Kiyevlə münasibətlər müstəsna olaraq dövlətin ərazi bütövlüyü prinsipinə əsaslanır.

Xatırladaq ki, ötən il dekabrın əvvəllərində Rusiya Türkiyəyə Qara Dənizdən keçən qaz kəməri layihəsi – “Mavi axın – 2”-ni təklif edib. Bu layihə Rusiyadan Türkiyəyə Qara Dənizin dibi ilə çəkilmiş “Mavi axın” magistralının davamı olmalıdır. Rusiya yeni qaz kəmərinə ləğv edilmiş “Cənub axını”nın əvəzləyicisi kimi baxır. Sözügedən qaz kəmərinin tikintisinin dayandırıldığı 2014-cü il dekabrın 1-də elan edilib. Müvafiq bəyanatı Rusiya prezidenti Vladimir Putin Türkiyəyə səfəri zamanı səsləndirib. Layihənin bağlanmasına səbəb kimi hələ də boru kəməri tikintisi üçün Rusiyaya icazə verməyən Bolqarıstanın mövqeyi göstərilib. Moskvada bildiriblər ki, belə bir şəraitdə qaz kəmərini tikməyəcəklər. “Layihə bağlanacaq”, deyə “Qazprom” rəhbəri Aleksey Miller bildirib.

Miller Avropa Komissiyasının enerji dialoqu üzrə vitse-prezidenti Maroş Şevçoviçə Rusiyanın Ukrayna vasitəsilə Avropaya gedən qaz həcmini bütünlüklə Türkiyə və Yunanıstan sərhədinə yönləndirmək qərarı haqqında məlumat verib. Bu zaman “Qazprom” istənilən halda 2020-ci ilə qədər Ukrayna vasitəsilə tranzitdən imtina edəcəyinə işarə edib və Avropaya Türkiyə vasitəsilə qaz almaq üçün qaz kəmərləri tikintisində tələsməyi təklif edib.

Miller bildirib ki, 2018-ci ildə Ukrayna ilə qazın tranzit müqaviləsi başa çatdıqdan sonra “Qazprom” onu uzatmaqdan imtina edəcək. Avropa isə qazı Türkiyə hakimiyyətinin “Türkiyə axını” adlandırmağı təklif etdiyi yeni qaz kəməri ilə ala biləcək. -02D-