Dəm qazından növbəti ölüm, günahkar yenə də tapılmır

Qış qurtarıb, havalar nisbətən istiləşib. Adama elə gəlir ki, mövsümün başa çatması ilə dəm qazından ölüm gələn qışa qədər unudulacaq. Ancaq üç gün öncə "Femida" qəzetinin baş redaktoru Eyyub Kərimov yanma məhsullarından zəhərlənib. Bu gün isə Sumqayıtda bir ailənin ölümü barədə dəhşətli xəbər gəldi. Altı nəfər dəm qazından boğularaq ölüb. Onların arasında uşaqlar da var. Ailə zirzəmidə yaşayıb.

Şəxsi evlərdə (mənzillərdə) və müəssisələrdə təhlükəsizliyin vaxtında və müntəzəm yoxlanması barədə "Azəriqaz" İB-nin bəyanatlarına baxmayaraq, dəm qazı can almaqda davam edir.

2017-ci ilin dekabrında Bakıda 2 nəfər, bu ilin fevralında isə bir qadın həlak olub.

2017-ci ilin qışında Xırdalanda dəm qazından beş qız ölüb. 2016-cı ilin ilk iki ayında Azərbaycanda dəm qazından 75 nəfər zəhərlənib. Onlardan 42-iölüb. Martın ilk on günündə altı nəfər dəm qazından zəhərlənib, onlardan dördü ölüb.

Respublika Toksikologiya Mərkəzinin rəhbəri Azər Maqsudov bildirir ki, hər il Azərbaycanda 250-255 nəfər dəm qazından zəhərlənmə ilə bağlı Mərkəzə müraciət edir.

Qaz işçiləri əhalini qaz cihazlarından istifadə zamanı təhlükəsizlik qaydalarına əməl etməməkdə günahlandırırlar. "Azəriqaz"ın nəzarətçiləri evlərdə olarkən "kombi" tipli qızdırıcı cihazları evlərdən və mənzillərdən kənara çıxarmağı tələb edir, samovar tipli "əldədüzəltmə" suqızdırıcı cihazların, həmçinin İran və kustar yolla düzəldilmiş sobaların istifadəsini qadağan edir.

Ancaq Azərbaycanda belə cihazların tətbiqinə nəinki son verilmir, heç azalmır da. Niyə? Ritorik sualdır.

Nəzarətçilərin bunu necə tələb etdiyini və hansı prosedurdan sonra çıxıb getdiklərini bilirik.

Ən maraqlısı odur ki, "Azəriqaz"ın qadağan edilmiş hərəkətlərin rəsmi siyahısında "kombi"dən istifadəyə qadağa barədə danışılmır. Faktiki belə qadağanın olmaması (nəzarətçilərin söyləməsinə baxmayaraq) beynəlxalq praktikaya uyğundur. Dünya "kombi" istehsalçılarının saytlarına baxmaqla əmin olmaq olar ki, xaricdə bu cihazlar yaşayış yerlərində quraşdırılır və insan ölümünə səbəb olmur. Hətta mətbəxdə borusu olmayan qaz konforkalarından istifadə edirik və ölmürük!

Müstəqil ekspertlər vətəndaşların həyatı üçün təhlükəni "kombi" və digər sertifikatlaşdırılmış cihazların yaşayış yerlərində quraşdırılmasında yox, əhaliyə verilən məişət qazının standart olmamasında görürlər.

Azad İstehlakçılar Birliyinin rəhbəri Eyyub Hüseynov bildirib ki, əhaliyə təmizlənməmiş və ya pis təmizlənmiş, aşağı kalorili qaz verilir. Adamlar isinmək üçün qaz kranını çox açırlar.

Qaz ilə birlikdə qeyri-standart qatışıqlar da yanır ki, bu da vətəndaşların ölümünə səbəb olur.

Energetika Mütəxəssisləri və Mühəndisləri Assosiasiyasının sədri Rəsul Süleymanovun sözlərinə görə, çox zaman belə hadisələrə texniki standartlara uyğunsuzluq səbəb olur.

"Bazara çıxarılan cihazlar arasında keyfiyyətsiz mallar az deyil. İstehsalçılar qutunun üzərində müəyyən diametr ölçüsünü göstərirlər, əslində isə istilik cihazının imkanları tamamilə başqadır.

İran istehsalı olan qaz cihazları bizim qaza çox güman ki, davamlı olmur. Ağır və təmizlənməmiş qaz pis yanma zamanı sobanın bacasını tutur, nəticədə dəm qazı ayrılır", - o vurğulayıb.

"Azəriqaz"ın nümayəndələri əhaliyə qeyri-standart qazın verilməsi ilə bağlı ittihamları rədd edirlər. Halbuki, sosial şəbəkələr vətəndaşların bu kimi məlumatları ilə doludur. Xüsusilə, Sumqayıt sakinləri bildirirlər ki, aşağı kalorili qaz adi çaydanı belə qaynatmır. Odur ki, adamlar məktəbə gedən uşaqlarına səhər yeməyi hazırlamaq üçün çox erkən qalxmalı olurlar.

Əhali və qaz işçiləri, "Azəriqaz" nümayəndələri və müstəqil ekspertlər arasında mübahisə uzun illərdir ki, davam edir, ancaq vacib olan baş vermir: əməli tədbirlər həyata keçirilmir, dövlət təşkilatı problemin həllini ləngidir. Dəm qazından ölüm hallarının ardı-arasının kəsilməməsi bundan xəbər verir.