İzah edilməyən sərvət sərəncamı və Azərbaycan

Böyük Britaniya Birləşmiş Krallığında qəbul edilmiş izah edilməyən sərvət sərəncamı qanun layihəsinin artıq icrasına başlanılması və ilkin olaraq Azərbaycan rəhbərliyinə bağlı Beynəlxaq Bankın keçmiş rəhbəri Cahangir Hacıyevin və onun həyat yoldaşı Zamirə Hacıyevanın ölkədə sahib olduqları mülklərin hansı pullar hesabına və nə cür əldə edildiyinin qanuni əsaslarla sübut edilməli olmasının vacibliyi Britaniya hökumətinin London və ölkənin bir çox yerlərində keçmiş Sovet respublikalarından olan çirkli pulların sahiblərinə qarşı qanuni ölçülər götürəcəyindən xəbər verir.

Məhkəmə qərarı ilə ilk dəfə olaraq 2017 ci ilin yanvar ayında kriminal maliyyə aktı olaraq qəbul olunan sərəncam mülk və pul sahiblərindən öz mülklərinə hansı yollarla sahib olduqlarını açıqlamağı tələb edir. Rusiya hakimiyyətinin keçmiş təhlükəsizlik agentini İngiltərə ərazisində kimyəvi "noviçok" maddəsi ilə öldürməyə çalışmasından sonra rəsmi London sərancamın təcili surətdə icra olunmasına start verib.

Ekspetlərin hesablamalarına görə, təxminən 4.4 mildrad funt sterlinq dəyərində maliyyə və mülk avtoritar rejimlərin mövcud olduğu Rusiya, Azərbaycan, Qazaxstan və digər postsovet ölkələrindən olan rejim mənsublarına aiddir.

Britaniya siyasətçiləri artıq bu cür "çirkli pullar"ın ölkənin milli təhlükəsizliyinə, eləcə də beynəlxaq aləmdə insan hüquqlarını pozan diktatura rejimlərinə mənsub şəxslərin "çirkli pullar"ını saxladığı ölkə kimi reputasiyasına zərbə vurduğunu uzun müddətdir bildirirdilər.

Hələ Zamirə Hacıyeva məsələsindən əvvəl Tale Heydərovun Londonda sahib olduğu Avropa Azərbaycan Cəmiyyəti kimi tanınan lobbist təşkilatının ofisini qəfildən bağlamaları bir daha onu göstərir ki Azərbaycan hakimiyyətinə bağlı şəxslərdə bu məsələ ilə əlaqədar əvvəlcədən məlumat olub. Bu ilin aprel ayında İlham Əliyevin Londona qeyri-rəsmi səfəri və bir gun ərzində tələsik olaraq baş nazir Tereza Mey ilə görüşməsi çox güman ki, Əliyevin BP-nin vasitəsilə xanım Mey ilə görüşərək bu məsələni həl etmək məqsədi daşıyırdı.

Artıq sərəncamın Azərbaycandan olan şəxslərə qarşı icrasına başlanılması onu deməyə əsas verir ki hakim Əliyev ailəsinin üzvləri də növbəti istintaq prosesinə cəlb edilə bilər. Bu haqda bir neçə mətbu orqanda məqalələr dərc olunur. Azərbaycandan ofşor hesablara daşınan pulların itiriləcəyi heç şübhəsizdir. Hələ ötən ilin sentyabr ayında The Guardian qəzetində Azərbaycan hakimiyyətinin Britaniya banklarından istifadə edərək bir neçə avropalı siyasətçiyə rüşvət verməsi barədə çıxan silsilə məqalələrdən sonra Liberal Demokratlar Partiyasının deputatı xanım Layla Morana etdiyim müraciətin əsasında xanım Moran məsələ ilə məşğul olacağını demişdi. Bir müddətdən sonra həm bu məsələ, həm də Azərbaycanda insan haqlarının sistematik pozulması ilə bağlı qaldırdığım mövzunu konservatorların deputatı, eləcə də Avropa və Amerika üzrə hökumət naziri cənab Alan Duncana göndərdiyi müraciətdə toxundu və Alan Duncandən gələn rəsmi cavabı mənə göndərdi. Cənab Duncan hökumətin "çirkli pullar"ın qarşısını almağa çalışdığını və insan hüquqlarının Əliyev rejimi tərəfindən pozulmasından narahat olduğunu qeyd edirdi.

Leybə (Labour) Partiyasının millət vəkili Matta Rodda, eləcə də Britaniya Xarici Siyasət Ofisinə Azərbaycan hakimiyyətinə mənsub şəxslərin sahib olduqları mülklər və pullar, eləcə də insan hüquqlarının pozulması ilə bağlı etdiyim müraciətlərə cavablarında məsələni gündəmdə saxlayacaqlarını bildirdilər. Bu müraciətlərdən sonra Zamirə Hacıyeva məsələsinin ingilis mətbuatında geniş işıqlandırılması artıq dövlət rəsmilərinin "çirkli pul" sahiblərinə qarşı ciddi addım atacağından xəbər verir.