Jurnalist evlərində 666 Şeytan Rəqəmi

Azərbaycan prezidentinin sərəncamı ilə jurnalistlərə hədiyyə olunmuş mənzilləri heç kim onlardan ala bilməz, - bu barədə çərşənbə günü KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun icraçı direktoru Vüqar Səfərli "Jurnalistlər Evi"ndə yaşayanların sosial şəbəkələrdə qəzəb dolu statuslar paylaşmasından sonra bildirib. Onlar Fondun mənzilləri özəlləşdirmələrinə imkan verməməsində Səfərlini ittiham ediblər. Səfərlinin jurnalistləri kirayənişin adlandırması da onların narazılığına səbəb olub.

Jurnalistlər üçün iki tikilmiş və bir tikilməkdə olan binanın bütün sakinlərinin mənzillərin özəlləşdirilməsini tələb etmək üçün mənəvi və hüquqi əsası var? Rəqəmlərə üz tutaq. İkinci Jurnalistlər Evinin açılışında prezident İ.Əliyev bildirib ki, 2013-cü ildə təhvil verilmiş birinci Evdə 156 mənzil, 2017-ci ildə təhvil verilmiş ikinci Evdə 255, tikilən üçüncü Evdə də 255 mənzil var. Üç evdə ümumilikdə 666 mənzil var. Yaxşı rəqəm deyil. Dini mifologiyaya əsasən, Üç Altı (666) şeytan rəqəmidir.

Mənzillərin paylandığı ilk illərdə KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun dərc edilmiş elanında deyilirdi ki, öz mənzili olmayan, son üç il ərzində fasiləsiz olaraq müntəzəm dərc edilən və ya efirə çıxan Azərbaycan KİV-lərində işləyən jurnalistlər pulsuz mənzil əldə etmək hüququna malikdirlər.

Amma bu gün Fondun http://kivdf.gov.az/# saytında mənzil verilməsi şərtləri yoxdur. Deməli, mənzil alan 666 nəfər (255 nəfər üçüncü Evdən mənzil alacaq) üç ildir bir KİV-də işləyən jurnalistlərdir. Bu, belədir?

Azərbaycanda 5200-dən çox KİV qeydiyyata alınıb, bu barədə Ədliyyə Nazirliyinin verdiyi məlumatda deyilirdi. Amma iki evdə mənzil alanların siyahılarında 50-yə yaxın KİV adı saymaq olar. Bu zaman bəzi KİV-lərin adları təkrarlanır. Deməli, orta hesabla hər bir redaksiyada 12 əməkdaş yeni mənzil əldə edib. Amma ikinci evin sakinlərinin siyahısına baxdıqda görmək olar ki, televiziya kanallarından mənzil alanların sayı 6 nəfərə çatırsa, digər KİV-lərdə belə bəxtəvərlərin sayı 3-dən çox deyil, çox vaxt isə 1-2 nəfərdir.

2017-ci ildə ikinci evdə mənzil alan jurnalistlərdən biri anonimlik şərtilə Turan-a bildirib ki, bu evin sakinlərinin yarısına yaxını jurnalist deyil.

Bunun təsdiqi üçün 2017-ci ildə ikinci jurnalistlər evində mənzil alanların siyahısına üz tutaq: https://modern.az/az/news/138748B .

255 nəfərlik bu siyahıda 32 "müstəqil jurnalistin" və "veteran jurnalistin", yəni son üç il ərzində və fasiləsiz olaraq KİV-də daimi işləməyən jurnalistlərin adı var. Turan-da olan məlumata görə, mənzil alanlar arasında təkcə geniş mənzil sahibləri deyil, həm də ikimərtəbəli şəxsi evi olanlar var.

32 "müstəqil və veteran" jurnalistdən başqa, https://modern.az/az/news/138748-də dərc edilmiş siyahıda pulsuz mənzil alan şəxslərin iş yerləri göstərilib: Milli Elmlər Akademiyasının şöbəsi, Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzi, Xarici İşlər Nazirliyi (2 mənzil), Prezident Administrasiyasının şöbəsi (3 mənzil), Diaspora ilə İş üzrə Dövlət Komitəsinin şöbəsi, Mətbuat Şurası, KİV-in İnkişafına Dəstək Fondu, Atatürk Mərkəzi, bir QHT, Rusiyanın "Rossiya-24" telekanalının nüayəndəsi (Azərbaycan KİV-i deyil!) və hətta "Jurnalist Evi" MMC.

KİV-in İnkişafına Dəstək Fondunun şərtlərinə uyğun olmayan mənzil alıcılarının iş yerlərini sadaladıq. Üçüncü Jurnalistlər Evinin təhvil verilməsindən sonra daha bir sahiblər siyahısı ortaya çıxacaq. Yəni, söhbət yalnız birinci və ikinci evdən gedir.

KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun sədrinin müşaviri Samir Mustafayev Turan-a bildirib ki, hazırda mövcud olan qaydalara görə, ikinci evdə mənzil alanlar üçün son üç ili eyni KİV-də olmaqla, ən az 10 il jurnalistika sahəsində iş stajı tələb olunur. Mənzil alanlar siyahısında KİV-də işləməyən şəxslərin olduğu haqqında irada cavab olaraq o bildirib ki, peşə qiymətləndirməsi hər kəsin subyektiv fikridir. O, QHT işçisinin jurnalistika ilə hansı əlaqəsinin olduğu haqqında suala cavab verməkdən imtina edib, buna səlahiyyəti olmadığını deyib. Onun sözlərinə görə, üçüncü Jurnalist Evi gələn ilin iyulunda təhvil veriləcək. Mustafayev dördüncü evin tikilib-tikilməyəcəyini bilmir.

Qeyd etmək lazımdır ki, müstəqil KİV-lər ilk gündən dövlətin jurnalistlərə mənzil verməsinə qarşı çıxırlar. Bu, bir sıra dəlillərlə şərtlənir:

1. Dövlət KİV-in müstəqilliyinin iqtisadi əsaslarını məhv edərək, onları dağılma həddinə çatdırıb. Beləliklə, mənzillər, leqal və ya qeyri-leqal dotasiyalarla onların loyallığını qazanmağa çalışır.

2. 2003-cü ildə qəbul edilmiş Azərbaycan Jurnalistinin Peşə Etikası Qaydaları jurnalistlərin dövlətdən belə hədiyyələr almasını qadağan edir.

3. Dövlət bu yolla mətbuatı cəmiyyətin və dövlətin maraqlarına uyğun olaraq bütün hakimiyyət qollarına ictimai nəzarət həyata keçirmək hüquq və öhdəliyindən məhrum edir, bu da Azərbaycanda 2015-ci ildə start götürmüş sistemli böhranın mühüm amillərindən biri idi.

4. Bu siyasət Azərbaycanda KİV-in tənəzzülünə: mətbuatın keyfiyyətinin aşağı düşməsinə, bir sıra KİV-lərin məhvinə, auditoriyanın itirilməsinə, informasiya məkanında qarşıdurma və ədavətin artmasına gətirib çıxarıb.