Ramil Seferovun efv olunması tam esaslidir

Ramil Seferovun efv olunması ile bağlı Azerbaycan Respublikası Prezidentinin 31 avqust 2012-ci il Serencamı hüquqi cehetden tam esaslıdır. I. Son günler metbuatda bezi hüquqşünaslar Azerbaycan Respublikasının Cinayet Mecellesinin 82.3-cü maddesini ellerinde bayraq ederek Azerbaycan Respublikası Prezidentinin “Ramil Sahib oğlu Seferovun efv edilmesi haqqında” 31 avqust 2012-ci il Serencamının qanunazidd olduğunu israr edirler. Qeyd edim ki, 1977-ci ilde anadan olmuş, Macarıstanın Budapeşt Paytaxt Mehkemesinin 2006-cı il 13 aprel tarixli hökmü ile ömürlük azadlıqdan mehrum etme cezasına mehkum edilmiş Azerbaycan Respublikasının vetendaşı Seferov Ramil Sahib oğlunun Azerbaycan Respublikasına verilmesi (ekstradisiyası) ilk önce, hüquqi cehetden 1983-cü il 21 mart tarixli “Mehkum olunmuş şexslerin verilmesi haqqında Avropa Konvensiyası” ile tenzimlenir. Yeni bu prosesin heyata keçirilmesi yalnız bu Konvensiya daxilinde olan normalara esaslanır. Verilmede (ekstradisiyada) iştirak eden her iki teref Macarıstan ve Azerbaycan Respublikası (1995-ci il martın 21-den Strasburq şeherinde imzalanmış protokolla) bu Konvensiyaya qoşulublar. Beli ilkin baxışdan bu serencam Azerbaycan Respublikasının Cinayet Mecellesinin 82.3-cü maddesi ile deyil Azerbaycan Respublikası Prezidentinin 2001-ci il 18 iyul tarixli, 538 nömreli Fermanı ile tesdiq edilmiş “Efvetme haqqında” esasnamenin 8.4-cü bendi ile ziddiyyet teşkil edir. “Efvetme haqqında” esasnamenin 8 ve 8.4-cü bendinde gösterilir ki: “8. Efvetme barede müraciet, bir qayda olaraq, aşağıdakı müddetlerde verile biler: 8.4. ömürlük azadlıqdan mehrum etme növünde cezaya mehkum olunmuş şexs barede – cezanın on il müddetini çekdikden sonra.” Lakin Azerbaycan Respublikasının Konstitusiyasının 151-ci maddesi Azerbaycan Respublikasında birbaşa ve en yüksek hüquqi qüvveye malik olduğu üçün Azerbaycan Respublikasının 1995-ci il martın 21-den qoşulduğu 1983-cü il 21 mart tarixli “Mehkum olunmuş şexslerin verilmesi haqqında Avropa Konvensiyası”nın 22-ci maddesinin müddeaları esasında Azerbaycan Respublikası Prezidentinin 2001-ci il 18 iyul tarixli, 538 nömreli Fermanı ile tesdiq edilmiş “Efvetme haqqında” esasnamenin 8.4-cü bendinin hüquqi qüvvesini istisna edir. Bundan elave, Ramil Seferov 2004-cü ilin 19 fevralından hebsdedir ve cezasının 8 il yarımını çekib. Hesab edirem ki, Azerbaycan Respublikası Prezidentinin Ramil Seferovun efv olunması ile bağlı 31 avqust 2012-ci il Serencamı Azerbaycan Respublikasının Cinayet Mecellesinin 82.3-cü maddesi ile ziddiyyet teşkil etmir. Bele ki, Azerbaycan Respublikasının Cinayet Mecellesinin 82.3-cü maddesi gösterilir: “82.3. Ömürlük azadlıqdan mehrum etme cezası efv qaydasında iyirmi beş ilden çox olmayan müddete azadlıqdan mehrum etme cezası ile evez edile biler.”. Göründüyü kimi qanunvericilik bu normada ömürlük azadlıqdan mehrum etme cezasının efv qaydasında azadlıqdan mehrum etme cezası ile evez edilmesinin yuxarı heddini müeyyen etmişdir yeni, qanunvericilikde gösterildiyi kimi “iyirmi beş ilden çox olmayan müddete”, lakin bu evez etmenin minimal müddeti gösterilmemişdir, qeyri-müeyyendir. Nezere alaq ki, Ramil Seferov 2004-cü ilin 19 fevralından hebsdedir ve cezasının 8 il yarımını çekib. Göründüyü kimi vetendaş (1977-ci ilde anadan olmuş, Seferov Ramil Sahib oğlu) töretdiyi cinayete göre ömrünün 8 il yarımını demir barmaqlıqlar arasında keçirib. Hesab edirem ki, Azerbaycan Respublikasının Prezidenti öz konstitusion selahiyyetlerinden (Azerbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddesinin 22-ci bendinden) istifade ederek gösterilen müddeti (Seferov Ramil Sahib oğlunun 8 il yarım ceza çekmesini) nezere alaraq efv etmesinde hüquqi cehetden heç bir ziddiyyet yoxdur. Bele neticeye gelmek olar ki, Azerbaycan Respublikası Prezidentinin “Ramil Sahib oğlu Seferovun efv olunması haqqında” 31 avqust 2012-ci il Serencamı, Azerbaycan Respublikasının Cinayet Mecellesinin 82.3-cü maddesi ile qeti suretde ziddiyyetlilik yaratmır. II. 1983-cü il 21 mart tarixli “Mehkum olunmuş şexslerin verilmesi haqqında Avropa Konvensiyası”nın 22-ci maddesinde gösterilir: Her bir teref efv, amnistiya ede biler ve ya öz konstitusiya ve ya diger qanunlarına uyğun olaraq ceza yüngülleşdire biler. Mehz 1983-cü il 21 mart tarixli “Mehkum olunmuş şexslerin verilmesi haqqında Avropa Konvensiyası”nın 22-ci maddesi Azerbaycan Respublikasının bütün qanunlarına (Azerbaycan Respublikasının Konstitusiyası ve referendumla qebul edilen aktlar istisna olmaqla) zidd olsa bele Azerbaycan Respublikasının Prezidentine öz konstitusion selahiyyetlerinden istifade ederek Seferov Ramil Sahib oğlunun efv etmeye hüquq verir. Buna esas ise Azerbaycan Respublikasının Konstitusiyasının 151-ci maddesidir. Azerbaycan Respublikasının Konstitusiyasının 151-ci maddesinde deyilir: “Azerbaycan Respublikasının qanunvericilik sistemine daxil olan normativ hüquqi aktlar ile (Azerbaycan Respublikasının Konstitusiyası ve referendumla qebul edilen aktlar istisna olmaqla) Azerbaycan Respublikasının terefdar çıxdığı dövletlerarası müqavileler arasında ziddiyyet yaranarsa, hemin beynelxalq müqavileler tetbiq edilir.” Azerbaycan Respublikası 1995-ci il martın 21-den Strasburq şeherinde imzalanmış protokolla 1983-cü il 21 mart tarixli “Mehkum olunmuş şexslerin verilmesi haqqında Avropa Konvensiyası”na terefdar çıxmışdır (qoşulmuşdur). Qeyd edimki, Azerbaycan Respublikasının Konstitusiyasının 147-ci maddesinde gösterilir: “Azerbaycan Respublikasının Konstitusiyası Azerbaycan Respublikasında en yüksek hüquqi qüvveye malikdir. Azerbaycan Respublikasının Konstitusiyası birbaşa hüquqi qüvveye malikdir. Azerbaycan Respublikasının Konstitusiyası Azerbaycan Respublikasının qanunvericilik sisteminin esasıdır.” Fikrimce konstitusiyanın sadalanan bu maddelerinden sonra elave izaha ehtiyac yoxdur. Yekun olaraq bele neticeye gelmek olar ki, Azerbaycan Respublikası Prezidentinin “Ramil Sahib oğlu Seferovun efv edilmesi haqqında” 31 avqust 2012-ci il Serencamı hüquqi cehetden tam esaslı, edaletlidir ve Azerbaycan Respublikasının en ali qanunu olan Konstitusiyaya esaslanır.