Su sayğacları ilə bağlı Prezidentə məktub

2  fevral 2017-ci ildə Turan Agentliyinin “Azərsu” ASC-yə qarşı AR prezidentinin 29 mart 2016-cı il tarixli su sayğaclarının quraşdırılması üçün 12 mln manat ayrılması haqqında sərəncamının icrası məsələsi ilə bağlı məhkəmə prosesi keçirilib.

Turan Agentliyinin “Azərsu” ASC-yə qarşı keçirilən 9 məhkəmə prosesi AR prezidentinin 29 mart 2016-cı il tarixli su sayğaclarının quraşdırılması üçün 12 mln manat ayrılması haqqında sərəncamın icrasında korrupsiya tərkibi olduğunu təsdiq edib. Dövlət şirkəti tam cavabdan yayınsa da, sui-istifadə aşkar görünür. Bununla əlaqədar Turan Agentliyinin direktoru Mehman Əliyev Fevralın 3-də ölkə prezidentinə məktub göndərib. Görünür, məktub adresata çatmadığı üçün cavab verilməyib.   

Hörmətli, cənab Prezident

İqtisadi sahədə şəffaflıq  təsərrüfat subyektlərinin fəaliyyətində  maliyyə səmərəliliyinin artırılması, dövlət vəsaitlərinin rasional istifadəsi, dövlət büdcəsinə daxilolmaların artımı,  göstərilən xidmətlərə görə vətəndaşların xərclərinin azaldılması və  nəhayət, korrupsiyanın səviyyəsinin azaldılmasında mühüm amildir.

Xatırlayırsınızsa, 2004-cü ilin payızında qeyri-hökumət təşkilatları Koalisiyası və KİV istehlakçıların hüquqlarının müdafiəsilə bağlı normativ üzrə qaz istehlakına görə ödəniş edən bütün istehlakçılara qaz sayğaclarının quraşdırılması üzrə kampaniyaya başladı. O zaman siz bu təşəbbüsü dəstəklədiniz. Abunəçilərin sayğacla 100 faiz təmin edilməsi üzrə üçillik proqram elan edildi. Həmçinin su, elektrik enerjisi və qaz sahəsində inhisarçıların –dövlət şirkətlərinin öz hesabına sayğac quraşdırmasını və istehlakçılara keyfiyyətli xidmət göstərməsini nəzərdə tutan qanunvericiliyə düzəlişlər edildi.

Qaz sayğaclarının quraşdırılması nəticəsində ölkədə istehlak üzrə göstəricilər iki dəfədən çox azalıb və ən başlıcası, tədarükçülər və istehlakçılar arasında ədalətli hesablaşma forması yaradılıb. Elekrik enerjisi sahəsində də eyni vəziyyət  müşahidə edilib. Ancaq bunu “Azərsu” ASC tərəfindən su təchizatı ilə bağlı söyləmək mümkün deyil.

2006-cı ilin aprelində mən su təchizatı sahəsində acınacaqlı vəziyyət barədə hesabat hazırladım və su sayğaclarının tətbiqilə bağlı bu dövlət şirkətinə təkliflərimi irəli sürdüm. O zaman Prezident Aparatının ictimai-siyasi şöbəsinin müdiri Əli Həsənova müraciət edərək məlumat verdim ki, Koalisiya su sayğaclarının quraşdırılması kampaniyasına başlamağı planlaşdırır. Əli Həsənov hesabatı qəbul etdi və bildirdi ki, kampaniyaya ehtiyac yoxdur və dövlət özü bu məsələni həll edəcək.  Və həqiqətən 2006-cı il mayın 12-də “Azərsu”nun rəhbəri Nizaməddin Rzayev mətbuat konfransında sayğacların tətbiqi üzrə üçillik proqramın başlandığını elan etdi. O həmçinin bildirdi ki, sayğacların quraşdırılması Bakıda 2007-ci ildə, ölkə üzrə isə 2008-ci ildə başa çatdırılacaq. 10 ildən çoxdur ki, proqram başa çatmayıb və “Azərsu” yuxarıda göstərilən dövlət inhisarçıları arasında yeganə qurumdur ki, sayğaş quraşdırılmasını başa çatdırmayıb. Abunəçilərin cəmi 64,9%-i sayğacla təmin edilib.

Siz 29 mart 2016-cı il tarixli sərəncamınız ilə sayğacların quraşdırılması üçün “Azərsu”ya 12 mln. manat ayırdınız.

Mənim hesablamalarıma görə, bu məbləğ istehsalçıdan asılı olaraq 500 mindən 700 minədək sayğacın alınıb quraşdırılmasına çatardı.  Lakin “Azərsu” 50 min sayğacın, yəni 10 min az, alınması və quraşdırılması üzrə tender elan etdi.

2016-cı il avqustun 30-da mən açıqlama verilməsi üçün “Azərsu”ya müraciət etdim. Ancaq şirkət “İnformasiya azadlığı haqqında” qanunu pozaraq informasiya sorğusuna cavab vermədi. Mən 1 saylı Bakı İnzibati-İqtisad Məhkəməsinə müraciət etməli oldum.

2016-cı il dekabrın 29-da “Azərsu” ASC-nin sədr müavini cənab Seymur Seyidovun imzası ilə natamam cavab aldım. Ancaq bundan öncə artıq məlum idi ki, tender dövlətin və cəmiyyətin maraqlarının pozulması ilə keçirilib. Bunu aşağıdakı faktlar da göstərir:

1. Tender eyni zamanda a) sayğacların alınması və b) onların quraşdırılması üçün keçirilib. Halbuki, bunlar tamamilə fərqli vəzifələrdir. Tenderdə iştirak edən şirkətlər sayğac istehsalçıları deyil. Onlar sayğacların qurulması məsələsində yarışa bilərdilər. Ancaq burada da sual meydana çıxır: “Niyə “Azərsu” 50 minədək sayğacın quraşdırılmasına kənar şirkətləri cəlb edir, halbuki, bu işi öz qüvvəsi ilə görə bilərdi.

Reallıqda “Azərsu” ilk növbədə istehsalçılar arasında tender elan etməliydi. Azərbaycanda belə qurumlar sırasında Gəncə cihazdüzəltmə zavodu fəaliyyət göstərir ki, müəssisədən son partiya sayğac 110 manata (65 dollar) alınıb. Eyni zamanda Rusiya və Çin üzrə sorğularım bir ədəd sayğacın, hətta ehtiyat hissələri ilə birlikdə 7-20 dollar arasında olduğunu göstərdi.

https://russian.alibaba.com/g/smart-water-meter.html

http://www.pulscen.ru/price/080701-schetchiki-vody, 

http://www.kipexpert.ru/component/content/article/303.html

2. Hətta nəzərə alsaq ki, sayğaclar 110 manata alınıb, bu isə 5,5 mln. manat edir, belə çıxır ki, 6,5 manat onların montajına xərclənəcək. Yəni, bir sayğacın qurulması 130 manata, yəni minimal əməkhaqqı həcmində başa gələcək. Bu, absurddur. Onu da qeyd etmək istərdim ki, “Azərsu” montaj işlərinin smetası haqda yazılı sualıma cavab vermədi.

3. Məhkəmədə “Azərsu”nun nümayəndəsi mənim “2016-cı il martın 29-na kimi sayğaclar hansı qiymətə alınıb” sualıma cavab verdi ki, “həmin qiymətə, yəni 110 manata”. Manatın devalvasiyasından öncə bu məbləğ 140 dollar olub. Belə olan halda sual yaranır: dünyanın hansı ölkəsində belə qiymət var? Eyni zamanda qeyd etmək istərdim ki, “Azərsu” Turan agentliyinə adi smart-sayğacı rəsmi olaraq 200 manata, yəni 256 dollara quraşdırıb.

Cənab prezident, yuxarıda deyilənləri nəzərə alaraq, sizi su sayğaclarının quraşdırılması üzrə Dövlət Proqramının baş tutmamasının səbəblərinin, həmçinin sizin 29 mart 2016-cı il tarixli sərəncamın icrasının araşdırılmasına başlanması barədə müvafiq orqanlara göstəriş verməyə çağırıram.

Hörmətlə,