Aslan İsmayılov: MTN heç bir qanunsuz işi prokuror və hakimin icazəsi olmadan edə bilməz

Viza Hüquq Firmasının təsisçisi, vəkil Aslan İsmayılov "Amerikanın Səsi"nə müsahibəsində Cəzasızlığa qarşı Beynəlxalq Gün, Azərbaycanda cinayətə görə cəza, müxtəlif cinayətlərin üstünün açılmamasının səbəblərindən danışıb.

Sual: Noyabrın 23-ü Cəzasızlığa qarşı Beynəlxalq Gündür. Azərbaycanda cinayət edib cəzasız qalanlar varmı?

Cavab: Nə qədər istəyirsiniz. İllər boyu bu, davam edir və vaxtaşırı bir görüntü yaradılır ki, cəzalandırılırlar. Məsələn, 2005-ci ildə Hacı Məmmədovun dəstəsi ifşa olundu. İstintaq dövrü müəyyən olundu ki, onlar on illərdir bu cinayəti davam ediblər və bunu hamı bilib, hamı da susub. Məqam gələndə, öz aralarında bir razılıq olmayanda onu cəzalandırdılar. Bu il “MTN işi” adı ilə məhur olan bir iş. Yenə bu günlər mətbuatdan izləyəndə görürsünüz ki, on illərdir həmin Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin o səlahiyyət sahibləri iş adamlarının başına torba keçirib aparıb əmlakını əlindən alır. Amma, yenə cəzasızlıqdır. Bu gün deyək, hansı əsaslarla, niyə bəs bu gün onları cəzalandırdılar, o da hələ cəmiyyət üçün sirdir. Yaxşı, deyək, 2005-ci ildə Züfiqarlı qardaşlarının başına torba keçirib, aparıb Daxili İşlər Nazirliyinin Mütəşəkkil Cinayətkarlığa qarşı Mübarizə İdarəsində əmlaklarının 80 faizini əllərindən aldılar. Biz bunu səndələrlə bütün ölkəyə göstərdik. Torbanı keçirənlər bəlli, bu gün o əmlaklar kimin adındadır bəlli, yadınızdadırsa, elə sizimlə görüşdə dedik, guya həmin yüz milyon dəyəri olan zavodları Lerik rayonundan Gəray adlı bir çoban alıb. Biz o çobanın da şəxsiyyətini sizə nümayiş etdirdik. Amma bu gün də o, cəzasızdır. 

Sual: Düz dörd il öncə noyabrın 23-də yazıçı-publisist Rafiq Tağı, 2005-ci il martın 2-də jurnalist Elmar Hüseynov qətlə yetirilib. Neçə illərdir Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin (MTN) zabiti Mahir Abdullayevin itkin düşməsi ilə bağlı istintaq yerkunlaşmayıb. Jurnalist Xədicə İsmayılın mənzilinə gizli kamera qoyulması və sairə kimi işlər də var. Bu cinayət işlərinin açılmamasının səbəbləri nədir?

Cavab: İdarəetmə. Ancaq idarəetmə və hakimiyyətin istəyinin olmaması. Bunu bir çoxları bəzən, qanunvericiliyin təkmil olmaması ilə bağlayır, bir hissəsi istəyir mütəxəssislərin olmaması ilə əlaqələndirə, heç bir əsası yoxdur. Tam məsuliyyətlə deyirəm ki, bu gün Azərbaycan qanunvericiliyi icra olunsa, Avropa ölkələrinə uyğun bir cəmiyyət bizdə də qurmaq olardı. Mütəxəssislərə gəldikdə isə, yenə sizi əmin edirəm ki, əgər siyasi iradə olub, tapşırıq verilsə, həm Daxili İşlər Nazirliyində, həm Milli Təhlükəsizlik Nazirliyində, həm prokurorluq sistemində kifayət qədər təcrübəli, savadlı şəxslər var ki, həmin cinayətləri dərhal açarlar. Sadəcə istək olmayıb, açılmayıb. O qətllərdir və sair, guya bunun bir çətinliyi var? Amma, sizə deyirəm, çətinliyi yoxdur. İstək yoxdur. Mənim özümü 2013-cü ildə banditizmdə bir müstəntiq vurdu, təhqir etdi, ölümlə təhdid etdi, çıxdım bütün Azərbaycana bəyan etdim ki, bunu edən Canpolad Daanov adlı birisidir. Onu cəzalandırmaq əvəzinə az müdət sonra Mütəşəkkil Cinayətkarlığa qarşı Mübarizə İdaərəsinin müstəntiqi vəzifəsindən rəisi vəzifəsinə qoydular. Yəni hakimiyyət istəsə idi, həmin Daanov indi cəzaçəkmə müəssisəsində cəzasını çəkərdi. Amma, hakimiyyətə sərf etdiyinə görə, əksinə, onu vəzifə ilə mükafatlandırdı. İstək olsa, mən sizi əmin ediəm ki, sadaladığınız bütün cinayət işlərinin açılmasına bir ay kifayətdir.

Sual: Azərbaycanda cinayət edib cəzasız qalmanın səbəblərini nədə axtarmaq lazımdır?  Cəzasızlığın aradan qaldırılması üçün nə edilməlidir?

Cavab: Azərbaycanda normal cəmiyyətin olması üçün sadəcə qanunlar icra olunmalıdır. Bizdə, deyək, seçki haqqında qanun var, bələdiyyə seçkiləri, parlamentə seçkilər, prezident seçkiləri. Amma, bizdə seçki olurmu? Bu yaxınlarda parlament seçkiləri keçirildi. Heç ölkə hiss etdimi, elə bir seçki keçirilib? Qanun pozuldu və o cür də bütün qanunlar icrasız qalır. İndi biz deyirik insan hüquq və azadlığı pozulur, ölkədə korrupsiya tüğyan edir, rüşvətxorluq və digər insan haqlarının pozulması və s. Bunların hamısının aradan qaldırılması üçün bircə addım lazımdır. Bələdiyyə, parlament və prezident seçkiləri şəffaf və dürüst keçirilməlidir. Mən ürək ağrısı ilə Milli Təhlükəsizlik Nazirliyində baş verənləri izləyirəm. Ona görə ki, Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi müstəqil dövlətin sütunlarından biridir. Bu, keçmiş KQB deyil ki, sevinək ki, bax onları yaxşı çarmıxa çəkirlər. Bu, bizim dövlətimizin qoruyucusudur. Amma, bu gün baş verənlər biabırçılıqdır. Bu günləri sanki həm cəmiyyət, həm mətbuat hamı bri-biri ilə bəhsə girib ki, kim daha çox Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin ünvanına təhqir yağdıracaq. Amma, bir dənə fikir yürüdən yoxdur ki, Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi heç bir qanunsuz işi prokurorluğun, ya hakimlərin icazəsi olmadan edə  bilməzdi. İndi deyirlər qanunsuz həbslər. Axı, Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi heç kimi həbs edə bilməzdi. Onun həbs etməsi üçün təqdimat verən prokuror lazım idi. Həmin təqdimatı baxıb təsdiq edən hakim lazımdır. Bu qədər generallar tutuldu. Niyə bunlarla bir yerdə həmin işi görən bir nəfər prokuror, bir nəfər hakim cəza almır? Nə qədər ki, belə seçilmişlərə qarşı cəza təyin ediləcəkdi, o qədər də... Bax, 2005-ci il Fərhad Əliyev, Əli İnsanovun işi, sonra Hacı Məmmədovun işi, indi MTN-in işi, vaxtaşırı baş qatmaq üçün bu şoular olacaq. Min illər bundan əvvəl qədim yunanların bir deyimi olub: Dövlət iki halda sarsılar, cinayət olub, cəza olmayanda, günahsıza cəza veriləndə. Bizdə bu gün bu iki halın ikisi də mövcuddur.