Media-icmal 04.04.20

Koronavirus pandemiyasına və onun təsirlərinə qarşı mübarizə, bu fonda nəzərdə tutulan dövlət dəstəyinə, dünya bazarında neftin qiymətinin artmasına  münasibət ölkə mediasının gündəmində əsas yer tutur...

“Azərbaycan qəzeti”  “Mütəxəssislər pandemiyanın təsirini azaltmaq üçün görülən tədbirləri yüksək dəyərləndirirlər” sərlövhəli məqalədə ölkədə koronavirus pandemiyasnın təsirlərinə qarşı aparılan mübarizəni dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, Azərbaycanda da koronavirus pandemiyasının (COVID-19) təsirlərini azaltmaq üçün vətəndaşların sağlamlığı, iqtisadi problemlərin həlli istiqamətində zəruri tədbirlər görülür: “Belə ki, 4 böyük sektoru və 20 biznes sahəsini, özəl sektorun 300 min işçisini, 290 min mikro və fərdi sahibkarı, əhalinin aztəminatlı təbəqəsini əhatə edən proqram xüsusi vurğulanır” deyə müəllif bildirir.

Müəllifin deməsinə görə, bu tədbirlər sistemində fəaliyyətini şəffaflıq üzərində quran sahibkarlara və sahibkarlıq obyektlərinə dəyən ziyanın ödənilməsinə dövlət dəstəyi verilməsi üstünlük təşkil edir.

Yazı müəllifi əlavə edir ki, proqramda vergilərin qismən geri qaytarılması, müəyyən vergi növlərindən azadolmalar, faizləri subsidiya etməklə pandemiyadan zərər dəymiş  bizneslərin kredit yükünün azaldılması planlaşdırılır.

Müəllif deyir ki, indiki böhranda ən çox zərər dəymiş tərəflər mikro, kiçik və orta sahibkarlardır, dəstək proqramı onlara iflasdan xilas üçün əsas olacaq.

Məqalə müəllifi vurğulayır ki, ekspertlər bankların koronavirus pandemiyasından zərər çəkmiş müştərilərə dəstək verməyə hazır olduqlarını müsbət hal kimi qiymətləndirirlər.

“Redaktor.az”da  “Diqqət: Əhalinin bu hissəsi pul ala bilməyəcək” sərlövhəli məqalədə isə müəllif Azərbaycanda koronavirus pandemiyasının təsrilərini azaltmağı nəzərdə tutan dövlət dəstəyinin əhəmiyyəti barədə iqtisadçı-ekspert Rəşad Həsənovla söhbətləşir.

R.Həsənov da hesab edir ki, bu dəstək yalnız biznesə və legal əmək bazarı içtirakçılarının hansısa formada müdafiəsi xarakteri daşıyır, qeyri-legal əmək bazarı iştirakçılarına uyğun deyil.

Onun deməsinə görə, bu yardımlardan fayadalanmaq üçün qanuni əmək bazarının iştirakçısı olmaq, əmək müqaviləsinə sahib olmaq şərtdir.

Ekspert hesab edir ki, vətəndaşa birbaşa güzəşt yoxdur, elektrik enerjisinin aylıq limitinin artırılması isə aşağı qiymətə istehlaka şərait yaradıb: “Bu da təxminən bir ailəyə 4 manat aylıq güzəşt deməkdir və kommunal xidmətlər üzrə kiçik güzəştdir”.

İqtisadçı-ekspert hesab edir ki, karantin dövründə vətəndaşların bütün kommunal xidmətlərdən, ödəniş haqlarından azad edilməsi lazımdır.

“Müsavat.com”da yer alan “Hasilat azalsa da neftin qiymətini artırmaq mümkün olmayacaq” sərlövhəli məqalədə  iqtisadçı-ekspert Rövşən Ağayev problemə münasibət ifadə edir.

Onun fikrincə, koronavirus pandemiyasının yaratdığı qlobal resessiya aradan qalxmadan neftin hasilatını azaltmaq yolu ilə qiymətləri yüksəltmək mümkün deyil: “Neftin bir ay əvvəlki qiymət həddinə yüksəlməsini mümkünsüz edən başqa amillər də var. Bu gün dünya neft birjaları ABŞ prezidentinin atdığı tvitlə çalxalandı - 25 dollardan 36 dollara yüksəldi, az sonra yenidən 29 dollara gerilədi”.

Buna görə də R.Ağayev hesab edir ki, Rusiya və Səudiyyə Ərəbistanı hasilatı 75%  yox, hətta 25-30%-ə qədər azaldacaqları belə şübhəlidir.

Onun fikrincə, bu halda bazardan neft artıqlığının götürülməsi belə neftin qiymətinə nəzərəçarpan təsir göstərməyəcək, çünki hazırda qlobal miqyasda ciddi iqtisadi və onun nəticəsi olaraq son dərəcə ağır sosial vəziyyət yaşanır”.

  “Azdlıqinfo”da yer alan “Maska tapılmayan ölkədən xaricə maska göndərilir” sərlövhəli məqalədə isə müəllif  Azərbaycanda koronavirus infeksiyasının yayılması ilə bağlı tibbi maskaya tələbatın artdığını, amma apteklərdə bu ləavazimatın tapılmadığını vurğulayır.

“Bir tibbi maska tapmaq üçün günlərlə 60-70 apteki gəzirik, qapıdan baxan kimi “yoxdur” deyirlər, keçirik digərinə, yenə “yoxdur” deyirlər. Əlinə mikrofon alan kimi jurnalist olduğuna inananlar da düşürlər sadə vətəndaşın dalınca ki, niyə maska taxmırsınız?”,- müəllif bildirir.

  Müəllif maska taxmadıqlarına görə polislərin bir sıra vətəndşaları cərimələdiklərini bildirir, amma ölkədən xaricə maska ixrac edildiyini diqqətə çatdırır: “Azərbaycan yüksək humanistlik və xeyirxahlıq nümunəsi göstərərək Macarıstana 10 000 maska hədiyyə edib. Rəsmi qurumlar ən qısa zamanda bu məsələlərə aydınlıq gətirməlidirlər: “...Öz apteklərində maska tapılmayan ölkə bunu niyə edib? Azərbaycanın Avropa İttifaqının üzvü olan ölkəyə maska göndərməsi harasına yaraşıb?”, - müəllif sorur.

Vətəndaşa sayğı göstərilməməsini müəllif ironiya ilə diqqətə çatdırır: “Ya da day keçib, 10000-10000 maska da Botsvana, Haiti, Suriya və s. ölkələrə də göndərin. Hərəsinin üstünə Koronavirusla Mübarizəyə Dəstək Fonduna əhalidən yığılmış pullardan 1-2 milyon əlavə edin…Bütün dünyanı maska və əlcəklə təmin edin, artıq qalsa, bir 10000 maska da Azərbaycan apteklərinə göndərərsiniz”.