Media-icmal 09.07.19

Azərbaycan milli mədəniyyət nümunələrinin UNESCO tərəfindən tanınması, imtahan suallarının keyfiyyəti ətrafında müzakirələr, Tatarlı kəndinin içməli su problemi və s. məsələlər bugünkü (09 iyul, 2019-cu il) medianın aparıcı mövzularındandır.

Dünya mədəniyyətinə milli bəxş

"Azərbaycan" qəzeti "Şəki Xan Sarayı bəşəriyyətin mədəni irsinə çevrildi" sərlövhəli məqalədə Şəki Xan Sarayının və Şəkinin mərkəzi hissəsinin UNESCO-nun (BMT-nin Təhsil, Elm və Mədəniyyət üzrə Təşkilatı) Ümumdünya İrs Komitəsinin siyahısına salınmasını dəyərləndirir.

Müəllif UNESCO-nun Ümumdünya İrs Komitəsinin (ÜİK) 43-cü sessiyasının Bakıda keçirilməsini ölkənin böyük nailiyyəti adlandırır, həm də UNESCO-nun beynəlxalq aləmdə yeri rolu barədə məlumat verir.

Daha sonra müəllif Azərbaycan-UNESCO əlaqələrindən danışaraq deyir ki, bu qurumla Azərbaycan münasibətlərinin əsası 1994-cü ildə Heydər Əliyev tərəfindən qoyulib. Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin yanında UNESCO üzrə Azərbaycan Respublikasının Milli Komissiyası yaradılıb. 2004-cü ildə Azərbaycanın UNESCO yanında daimi nümayəndəliyi təsis edilib. 2006-cı ildə isə Azərbaycan UNESCO-nun "Qeyri-maddi mədəni irsin qorunması haqqında" Konvensiyasını təsdiq edib.

Müəllif bildirir ki, bu qurumla əlaqələrin son illərdə yüksələn xətlə inkişafında, milli-mədəni irsin UNESCO xətti ilə bütün dünyada təbliğində birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyevanın xidmətləri əvəzsizdir və bu fəaliyyətə görə, M.Əliyevanın qurum tərəfindən medallarla təltif edilib.

Məqalədə deyilir ki, 2000-ci ildə "Qız qalası və Şirvanşahlar Saray Kompleksi" və 2007-ci ildə "Qobustan Qaya Sənəti Mədəni Landşaftı"

UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilib.

Müəllif vurğulayır ki, bu günlərdə "Xan Sarayı ilə birgə Şəkinin tarixi mərkəzi"nin UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilməsi ilə Azərbaycanın bu siyahıda olan mədəni və maddi irs nümunələrinin sayı artıb.

Müəllif bu münasibətlə dövlət baçısı İlham Əliyevin və birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevanın xalqa təbrik ünvanladığını bildirir.

Məüllifin deməsinə görə, "Xan Sarayı ilə birgə Şəkinin tarixi mərkəzi"nin UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilməsi prosesi altı il çəkib, ÜİK-in Bakıdakı son qərarları ilə UNESCO-da adı keçən Azərbaycanın mədəni irs nümunələrinin sırasına biri də daxil oldu.

Sonda isə müəllif yazır: "Artıq öz tarixi memarlıq nümunələri ilə fərqlənən Şəki şəhəri və Xan Sarayı bəşəriyyətin mədəni irsinə çevrildi. Bu, Azərbaycanın mühüm beynəlxalq uğuru və bütövlükdə ölkəmizin mədəni irs tarixində böyük hadisədir".

"Söz oyunu" üstündə qurulan imtahan-iddia

"Yeni Sabah.az"da isə "Dövət İmtahan Mərkəzi məmurların bisavad, əliəyri olmasını istəyir?"-imtahanlardakı tapmacalar" sərlövhəli məqalə diqqəti çəkir.

Sayt "keyfiyyətli məmur" problemi yaşanmasının səbəbləri barədə hüquqşünas Əkrəm Həsənovun düşüncələrinə yer verib.

"Ölkənin əsas problemlərindən biri məmurların keyfiyyətidir, bunun da əsas səbəbi dövlət qulluğuna qəbulun qeyri-obyektiv və qeyri-şəffaf yollarla aparılması idi. Hazırda bu səbəbin təsiri azalıb. Qəbul Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) tərəfindən test üsulu ilə aparılır". "Yeni Sabah" bildirir ki, bunu hüquqşünas Əkrəm Həsənov deyib.

Ə.Həsənova görə, indi də başqa problem ortaya çıxıb, bu da imtahan suallarının keyfiyyətilə bağlıdır: "Belə ki, imtahanda test tapşırıqlarının əhəmiyyətli hissəsi söz oyunu üzərində qurulur. Bu da namizədi qanunvericiliyin mahiyyətini öyrənməyə yox, səthi olaraq əzbərləməyə kökləyir. Aydındır ki, bu qədər geniş qanunvericilik proqramını praktiki olaraq əzbərləmək mümkün deyil.Test tapşırığının şərti verilən variantlar içərisindən doğru olanı tapmaqdan ibarətdir". Variantlarda isə müəyyən bir qanunvericilikdən hər hansısa maddə olduğu kimi götürülüb A, B, C və D variantlarına yerləşdirilir. Sadəcə, bir doğru variantdan başqa qalan digər variantlara cümlənin içərisinə "yalnız", "amma", "ancaq", "digər", "müvafiq" və s. kimi sözlər salınaraq (və ya həmin sözlər çıxarılaraq) namizədi çaşqın duruma salırlar.Tapşırığı oxuyan namizəd bu sualın bütün variantlarının doğru olduğunu hesab edir və beləliklə, yanlış cavab vermə ehtimalı artır".

Ə.Həsənov hesab edir ki, eyni zamanda test variantları arasında qanunun mahiyyətini dəyişməyən sinonim sözlərdən istifadəyə geniş yer verilməsi namizədlərin "başağrısı"na dönüb.

Hüquqşünas DİM-in öz məlumatına əsasən deyir ki, bu ilin aprel ayında BA qrupu üzrə keçirilmiş test imtahanında iştirak etmiş 444 namizəddən yalnız 35 (8%) nəfəri keçid minimumunu yığa bilib: "Nəzərə alsaq ki, DİM publik hüquqi şəxsdir, imtahanlar ödəniş (82-129 manat arası) əsaslıdır, onda məntiqi baxımdan imtahanda iştirak edən 444 nəfərdən uzağı 1 faizi təsadüfi hazırlıqsız namizəd ola bilər. Qalan namizədlərin isə hazırlaşaraq imtahandan keçə bilməməsi məsələ barəsində ciddi suallar yaradır.

Ə.Həsənov hesab edir ki, 92 faiz neqativ göstəricinin nəticəsi araşdırılaraq hüquqi qiymət verilməlidir, çünki DİM-in təşkil etdiyi bu "test oyunu" namizədlərə kifayət qədər ciddi maliyyə və vaxt itkisinə başa gəlir, hətta 8-ci dəfə imtahandan kəsilən namizədlər var.

Ə.Həsənova görə, daha bir problem namizədlərə verilən sertifikatın 5 il qüvvədə olması, onu qüvvədə saxlamaq üçün hər 5 ildən bir olmaqla əlavə 2 dəfə imtahana girmələridir: "Tamamilə absurd və DİM-in maliyyə gəlirlərinin təmin olunmasına hesablanmış yersiz bir maddədir. Sertifikat ömürlük olmalıdır, bu heç də məmurların vaxtaşırı attestasiyasını istisna etmir. Bütün bunlar onunla nəticələnəcək ki, gənc, savadlı, yaradıcı kadrlar bunlardan iyrənərək dövlət qulluğuna getməyəcək. Yenə qalacağıq SSRİ-nin mirası olan bisavad, əliəyri, kütbeyin məmurların əlində. Bəlkə DİM elə məhz bunu istəyir?".

Kəndin 3 min manatlıq su filtri "problemi"

"Moderator.az"da isə "Şəmkirin Tatarlı camaatı içməli su problemindən əziyyət çəkir-rayon rəhbərliyi isə..." sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif Şəmkir rayon Tatarlı kənd sakinlərinin içməli su problemindən əziyyət çəkdiklərini müzakirə müstəvisinə çıxarır.

Yazı müəllifi kənd sakinlərinin bu sosial məsələ ilə bağlı müraciətlərinə istinadən bildirir ki, onlar içməli su problemindən əziyyət çəkirlər, indi onlara verilən çay suyunu isə içmək mümkün deyil, çünki həmin suyun içindən xırda balıqlar və digər həşəratlar çıxır.

Sakinlərin deməsinə görə, hələ də rayon rəhbərliyinə izah edə bilmirlər ki, bu suyu içmək olmur...

Müəllifin deməsinə görə, bu problemin özünün yaranması səbəbi var, belə ki, Tatarlı kənd sakinləri bildirirlər ki, onlara kənddən bir neçə kilometr uzaqda olan bulaqdan illər əvvəl içməli su çəkilib, kənd sakinləri də kəndin bir neçə yerində quraşdırılan krantlardan həmin sudan götürərək istifadə ediblər.

"Amma bir neçə ay öncə həmin bulaqdan Tovuz rayonuna su çəkilərəkən Tatarlı kəndinə gələn su xəttinin filtri sındırılıb. Sakinlər sularının olmamasıyla bağlı rayon rəhbərliyinə şikayət etdikdə isə su xətti bu dəfə bulaq suyuna deyil, "Zəyəmşçay"a birləşdirilib", sakinlər belə deyirlər.

Sakinlər bildirirlər ki, hələ də rayon rəhbərliyinə izah edə bilmirik ki, bu suyu içmək olmur, ona görə də Tatarlı kənd sakinləri içməli su gətirmək üçün bir neçə kilometr yol qət edərək qonşu kəndlərə üz tuturlar.

Sakinlər müraciətlərində vurğulayırlar ki, Tatarlı kəndinə gələn su xəttinin filtrinin təmiri üçün 3 min manat vəsait lazımdır.

Sakinlərin deməsinə görə isə, bu barədə Şəmkir Rayon İcra Hakimiyyətinə müraciət etdiklərində oradan sakinlərə su filtrini təmir etmək üçün vəsait toplamaq təklifi verilib.

Sakinlər isə deyirlər ki, bu pulu toplamağa maddi imkanları yoxdur, son olaraq isə Tatarlı kənd sakinləri bildirirlər ki, kəndə su hər gün 3 saat olmaqla səhər saat 7:00-dan 10:00-dək verilir.